Đoán tỷ số
Tin mới
Lịch vạn niên
Cơn sốt cầu thủ nhập tịch, tại sao lại nóng ở “ao làng” Đông Nam Á?
Malaysia như lột xác với hàng loạt cầu thủ “nhập tịch” trong trận đấu mới đây nhất của họ thắng ĐT Việt Nam 4-0 ở vòng loại Asian Cup. Đáng chú ý hơn, Indonesia đã đi tiếp vào giai đoạn 4 của vòng loại World Cup 2026, cũng với thành phần chủ yếu là các cầu thủ vừa nhập tịch. Đây không phải là vấn đề mới, nhưng tại sao vấn đề này lại quá “nóng” đối với làng túc cầu Đông Nam Á?
Chuyện nóng cả thế giới, “nhập tịch” là vấn đề... của ai?
Trong lúc phân tích lợi hại các kiểu trước khi đi đến kết luận “có nên nhập tịch” cho cầu thủ có nguồn gốc nước ngoài khoác áo ĐTQG, người ta thường quên một điều, đấy không chỉ là vấn đề của đội tuyển quốc gia (ĐTQG), hoặc nền bóng đá trong câu chuyện. Ở đẳng cấp cao, đấy là vấn đề của rất nhiều ngôi sao bóng đá, tức của bản thân cầu thủ “nhập tịch”, hơn là của đội tuyển mà họ sẽ phục vụ.
Diego Costa đã được HLV Luiz Scolari gọi vào đội tuyển Brazil chuẩn bị cho kỳ World Cup 2014. Anh thậm chí đã 2 lần khoác áo “Selecao”. Nhưng vào giờ chót, anh quyết định sẽ khoác áo đội tuyển Tây Ban Nha (Costa được “đổi” ĐTQG vì các trận đấu của anh trong màu áo Brazil chỉ là giao hữu).
Diego Costa từng khoác áo ĐTQG Brazil trước khi mang màu áo Tây Ban Nha
Tương tự, Gonzalo Higuain chọn đội tuyển Argentina thay vì Pháp, Ivan Rakitic chọn đội tuyển Croatia thay vì Thụy Sĩ, Alphonso Davies chọn đội tuyển Canada thay vì Ghana, Riyad Mahrez chọn đội tuyển Algeria thay vì Pháp, Kalidou Koulibaly chọn đội tuyển Senegal thay vì Pháp, Eduardo Camavinga chọn đội tuyển Pháp thay vì Angola, Pierre-Emerick Aubameyang chọn đội tuyển Gabon thay vì Pháp...
Xin được lưu ý, chúng tôi tạm dùng từ “nhập tịch” là để nói về một tình trạng chung về việc cầu thủ sinh ra ở một nước, sau này lại khoác áo ĐTQG của một nước khác. Trong nhiều trường hợp, cầu thủ trong cuộc có nguồn gốc liên quan đến ĐTQG
ĐTQG (bố hoặc mẹ, ông bà là người nước ấy). Nhưng cũng có rất nhiều trường hợp chẳng liên quan.
Cứ theo luật FIFA mà làm, tuyển thủ nước nào thì dứt khoát phải có quốc tịch nước ấy (bất kể lâu, mau) và chưa từng khoác áo ĐTQG của một nước khác trong các trận đấu chính thức. Làm sao để có quốc tịch thì đấy lại là câu chuyện ngoài bóng đá, tùy theo pháp luật mỗi nước.
Cầu thủ “nhập tịch” bây giờ đã nhiều đến nỗi không thể thống kê cho hết, chỉ riêng trong các nền bóng đá lớn. Do tình trạng này quá phổ biến, chẳng ai còn xem đấy là vấn đề của đội tuyển, hoặc nền bóng đá nữa. Đấy là vấn đề của chính cầu thủ trong cuộc. Anh ta phải cân nhắc kỹ, vì cả một sự nghiệp bóng đá quan trọng của mình, tóm lại là vì quyền lợi của chính mình.
Cũng vì “chọn đội tuyển” là vấn đề riêng của cầu thủ, nên từng có chuyện anh em nhà Boateng đối đầu với nhau ngay trên đấu trường World Cup. Jerome Boateng chọn đội tuyển Đức, trong khi người anh ruột Kevin-Prince Boateng chọn đội tuyển Ghana.
Quốc tịch cho cầu thủ là chuyện xã hội
Như đã nêu, FIFA chỉ cần kiểm tra hộ chiếu của các tuyển thủ, và xem anh ta đã từng khoác áo ĐTQG khác hay chưa, còn cấp hộ chiếu cho người có nguồn gốc nước ngoài thì đấy lại là chuyện xã hội, pháp luật của mỗi nước.
Solomon Kalou từng định khoác áo Hà Lan trước khi chơi cho ĐT Bờ Biển Ngà
Sau kỳ World Cup 2010, Tổng thống Đức Christian Wulff trao tặng “lá nguyệt quế bạc”cho các thành viên của đội tuyển Đức. Đây là vinh dự cao quý nhất trong lĩnh vực thể thao của nước Đức, thường chỉ được tặng cho các VĐV có chiến tích đặc biệt. Ai cũng biết đội tuyển Đức mạnh mẽ và thành công ra sao ở sân chơi World Cup.
Vậy, tại sao phải thưởng huân chương cao quý cho thành tích hạng 3 World Cup 2010? Khi ấy, cả Tổng thống Wulff lẫn Thủ tướng Angela Merkel đều phát biểu trên mặt báo: “Đội Đức “này” là tấm gương phản chiếu thật chuẩn xác xã hội nước Đức, một xã hội đa màu sắc, đa văn hóa”. Thì ra, họ tự hào về thành phần Mannschaft, với những cầu thủ có nguồn gốc từ Thổ Nhĩ Kỳ, Nigeria, Ba Lan, Tunisia, Brazil, Tây Ban Nha, Bosnia, Ghana!
Hà Lan lại khác. Giới bóng đá nước này, như HLV trưởng Marco Van Basten hoặc huyền thoại Johan Cruyff, khẩn thiết kêu nài giới hữu trách nhanh chóng cấp quốc tịch cho Salomon Kalou, để anh kịp dự World Cup 2006. Nhưng bà Bộ trưởng di trú Rita Verdonk khước từ. Cứ theo luật, sống và làm việc ở Hà Lan đủ thời gian yêu cầu, Kalou sẽ được cấp quốc tịch.
Thế là tài năng trẻ gốc Bờ Biển Ngà chán nản chuyển từ Feyenoord sang Chelsea, rồi sau đó khoác áo đội Bờ Biển Ngà. Mỗi nơi mỗi khác, thậm chí ở cùng một nơi nhưng với mỗi thời điểm, hoặc mỗi quan chức có thẩm quyền, thì cũng khác.
Nói đến bóng đá Hà Lan là phải nói đến Ruud Gullit, Frank Rijkaard, Aaron Winter. Đấy là thế hệ cầu thủ gốc Surinam đầu tiên trong đội tuyển này. Surinam là thuộc địa Hà Lan, tuyên bố độc lập vào năm 1975. Những người từ Surinam di cư sang Hà Lan được ưu tiên vào quốc tịch ngay. Từ đó, đội tuyển Hà Lan trở nên khác hẳn, lần đầu tiên lên ngôi vô địch một giải đấu lớn (Euro) vào năm 1988. Sau thế hệ Gullit, đội tuyển Hà Lan liên tục có những Patrick Kluivert, Clarence Seedorf, Edgar Davids, Michael Reiziger...
Bóng đá Đông Nam Á chạy đua nhập tịch, trong khi người Nhật dùng chiến lược khác
Tại Euro 2024, có đến 19 cầu thủ trong danh sách đội tuyển Albania không hề sinh ra tại Albania. Họ là những người có quốc tịch kép hoặc là người nước ngoài thuần túy, được cấp quốc tịch Albania. HLV Sylvinho và các trợ lý phát hiện ra rằng những người sống ở nước ngoài nhưng có thể vào quốc tịch Albania còn nhiều gấp đôi dân số trong nước Albania. Thế là có một chiến lược hẳn hoi được vạch ra.
Malaysia đang tạm thời thành công nhờ chính sách nhập tịch
Đấy cũng là chiến lược của Erick Thohir, chủ tịch LĐBĐ Indonesia. Nhân vật từng là ông chủ và giữ ghế chủ tịch Inter Milan này hẳn nhiên là say mê bóng đá. Bất cứ cầu thủ chuyên nghiệp nào ở các nền bóng đá lớn có nguồn gốc Indonesia hoặc đủ lý do để nhanh chóng lấy quốc tịch Indonesia đều được người của Thohir phát hiện và tìm cách kéo về khoác áo Indonesia.
Tất nhiên, cũng có lý do quan trọng để Indonesia tràn ngập “ngoại binh” như thế. Đấy là những cầu thủ có đẳng cấp cao, nhưng không cao đến mức hy vọng lọt vào các đội tuyển lớn, nơi họ sinh trưởng. Đội tuyển Malaysia cũng lập tức tiến lên đẳng cấp cao hơn nhờ nhập tịch cho hàng loạt cầu thủ từ nước ngoài. Thế là bóng đá Đông Nam Á “lên cơn sốt” trước làn sóng nhập tịch hảo thủ.
Nhìn ở châu Á, nhiều người đặt câu hỏi đội tuyển Nhật Bản không cần “nhập tịch” vẫn đang chơi tốt và tham vọng leo lên nhóm đầu thế giới? Thật ra, đâu là những ngôi sao có thể “nhập tịch” mà bóng đá Nhật khước từ? Bóng đá Nhật cũng có chiến lược riêng, từ hàng chục năm trước, để nâng cao đẳng cấp đội tuyển.
Họ có quy định ngầm, bất cứ cầu thủ nào ở giải J-League nhận được đề nghị chuyển nhượng từ các CLB lớn ở châu Âu thì CLB của họ lập tức đồng ý, bất chấp phí chuyển nhượng, thậm chí “miễn phí”. Khi Shinji Kagawa chuyển từ Cerezo Okasa sang Borussia Dortmund vào năm 2010, khoản tiền 350.000 euro mà Dortmund trả cho Cerezo chỉ mang tính tượng trưng, đại khái như một sự đóng góp vào quỹ đào tạo trẻ của Cerezo.
Đấy là lý do vì sao đội tuyển Nhật ở những kỳ World Cup gần đây luôn đầy ắp cầu thủ già dặn kinh nghiệm thi đấu ở đẳng cấp cao. Khi Nhật thắng Đức tại World Cup 2022, đội hình của họ gồm toàn các cầu thủ đã chinh chiến trên sân cỏ châu Âu từ trước tuổi 23. Họ không phải là cầu thủ “nhập tịch”, nhưng cũng chẳng khác “ngoại binh”, ở một khía cạnh nào đó.
Thành công của bóng đá Nhật Bản là minh chứng cho một chiến lược bài bản và kiên trì, thay vì những giải pháp ngắn hạn như “nhập tịch hàng loạt”. Từ việc xây dựng J-League chuyên nghiệp, hợp tác sâu rộng với châu Âu và tạo môi trường cạnh tranh cao cho cầu thủ bản địa, người Nhật không đốt cháy giai đoạn, mà tập trung vào cải thiện thể lực, tư duy chiến thuật và tính kỷ luật, nâng cấp cầu thủ bằng đội ngũ đi "du học".
Đây là bài học lớn cho các nền bóng đá Đông Nam Á, đặc biệt là khi “nhập tịch” đang được xem như lối thoát ngắn hạn, nhưng không bền vững.
Malaysia đã đẩy mạnh việc nhập tịch cầu thủ để cạnh tranh ở Đông Nam Á, vậy họ có dàn sao đẳng cấp và giá trị cỡ nào khi so sánh với các đội mạnh khác...
Nguồn: [Link nguồn]
-13/06/2025 12:32 PM (GMT+7)
