Vua đầu bếp Christine Hà: Nhờ cội rễ VN

Đầu bếp gia đình thì khó ai có thể tận tâm hơn người thắng cuộc Vua đầu bếp (Masterchef) mùa năm nay. Christine Hà, cô gái mù gốc Việt, đã đánh bại Josh Marks trong vòng chung kết để giành danh hiệu trong cuộc thi Vua đầu bếp Mỹ, với giải thưởng là một thỏa thuận làm sách nấu ăn và 250 nghìn USD tiền mặt.

Bữa ăn quan trọng nhất

Hà là một trong 36 thí sinh tham gia cuộc thi, được chọn ra từ hơn 300 nghìn người đăng ký. Hà nói cô thi được, vì không phải cô bị mù bẩm sinh, mà do mắc một căn bệnh tự miễn năm 19 tuổi. Hà có thể nấu ăn hàng ngày mà không cần giúp đỡ, chỉ nhờ các giác quan khác và nhờ sự sắp xếp trật tự trong nhà. Trong cuộc thi, Hà có một người giúp đỡ: Người đó là “đôi mắt” của cô – giúp cô xác định mọi thứ và trả lời câu hỏi món ăn trông thế nào, nhưng không thái nguyên liệu và nếm món ăn hộ cô. Với sự giúp đỡ ít ỏi đó, cô đã chinh phục tất cả, đưa ra được món ăn trình bày rất đẹp. Giám khảo Gordon Ramson – chuyên gia nổi tiếng của ngành ẩm thực, nói rằng Hà chiến thắng bằng cách đưa cội rễ Việt Nam của cô vào phong cách nấu ăn, và bằng cách cô chọn món.

Đây là một chiến thắng cực kỳ đáng khích lệ, không chỉ vì Christine Hà đã bị mù, mà còn vì cách đây không lâu, cô vẫn còn chẳng biết gì về nấu ăn. “Tôi thậm chí còn chẳng biết nấu cơm bằng nồi cơm điện nữa cơ,” cô thú nhận. “Chắc chắn là tôi sẽ mất điểm với các bà mẹ người Việt.”

Christine Hà 33 tuổi. Cô bị mù do rối loạn hệ thần kinh trung ương hồi năm 1999, khi cô mới 19 tuổi, căn bệnh làm thị lực của cô giảm dần. Tuy nhiên cô đã tiếp tục học hết Đại học Houston, bang Texas, bằng thạc sỹ nghệ thuật về viết sáng tạo. Christine bắt đầu học nấu ăn sau khi rời ký túc xá trường đại học, nơi cô chỉ ăn đồ ăn sẵn trong căng tin trường. “Lúc đó tôi chỉ biết cách làm trứng rán, bánh mỳ nướng, mỳ ăn liền,” cô kể. “Nhưng khi ra ở riêng và có bếp trong nhà, tôi biết rằng tôi phải học nấu ăn. Tôi ra một hiệu sách cũ, mua vài cuốn sách nấu ăn. Tôi nghĩ trong đó có công thức nấu món Việt. Tôi tìm công thức nào dễ nhất để bắt đầu. Toàn là thử và hỏng.”

Giải thưởng cho Christine Hà là một thỏa thuận làm sách nấu ăn và 250 nghìn USD tiền mặt

Nhưng sau đó cô đã tiến bộ bước dài, từ chỗ chỉ bật nút nồi cơm điện. Hà tham gia thi vì muốn chứng tỏ bản thân mình có thể vượt qua được giới hạn của chính cô. Nhưng cô nói cô đã “rất căng thẳng và lo lắng”, và đoán rằng đối thủ Josh Marks cũng vậy: “Đây sẽ là bữa ăn quan trọng nhất mà chúng tôi từng nấu trong đời mình.”

Vẽ tranh bằng món ăn

Trong cuộc thi MasterChef, người ta biết đến cô với khẩu vị chính xác và là chuyên gia về các món ăn Đông Nam Á – ảnh hưởng đó thấy rõ rệt trong thực đơn ở vòng thi cuối cùng với ba món: Xalat đu đủ kiểu Thái, dạ dày lợn om ngọt với cơm và kem chanh dừa. “Ba món phải đi với nhau. Món chính khá đậm đà, béo và nặng, nên món khai vị phải tươi mới. Còn món tráng miệng, tôi muốn trở lại với sự nhẹ nhàng và tươi mới.” Ban giám khảo cho rằng thực đơn của Hà hơi đơn giản. Nhưng đó là sự cân bằng tất cả các hương vị khi nấu, giữa đắng, ngọt, mặn, thơm, cay, chua.

Ngược lại, thực đơn chung kết của Marks khá phức tạp: Món khai vị là tôm hùm sốt bơ với khoai lang nghiền, món chính là sườn cừu với đậu, cà rốt, và bánh hồ đào bọc thịt lợn muối xông khói với kem vani quế. Ban giám khảo cho rằng thực đơn của Marks giúp thể hiện nhiều hơn, nhưng chỉ riêng món khai vị đã làm họ đủ ngán và các loại rau phụ anh chọn không phù hợn với sườn cừu.

Trong quá khứ, Hà đã có lần rất tuyệt vọng. Nhưng cô đã vượt qua tất cả. Cô lập blog riêng của mình: Theblindcook.com, và chính qua đó mà các nhà sản xuất của chương trình MasterChef đã tìm thấy cô. Bếp của Hà chỉ có những công cụ rất đơn giản: Một cái nhiệt độ đọc thành tiếng được, lò nấu có chữ nổi Braille tự tạo, găng tay cách nhiệt. Nhưng một việc cô thích làm khi nấu ăn là trình bày món ăn, và cô làm được nhờ trí nhớ : “Tôi vẫn nhớ các màu và có thể tưởng tượng ra mọi thứ. Tôi biết tôi muốn trình bày món ăn trên đĩa trắng, màu sẽ nổi lên đẹp hơn. Tôi vẽ tranh bằng màu của món ăn.”

Giờ đây, khi trở thành người chiến thắng, Hà giành quyền được xuất bản cuốn sách nấu ăn của cuộc thi, trong đó sẽ có các món gà rán, cá hồi, phở xào, cocktail tôm hùm mà cô đã thực hiện qua các vòng thi. Nhưng Hà cũng muốn xuất bản cuốn sách nấu ăn của riêng cô. “Tôi còn là nhà văn nữa, nên tôi muốn trong sách có nét riêng của mình, hy vọng đó là một dạng bán hồi ký. Tôi sẽ viết về hành trình của mình với món ăn và tại sao tôi lại yêu món ăn đến thế, cái gì đã làm tôi nấu ăn. Tôi muốn phản ánh hành trình của cá nhân tôi với món ăn.”

Giấc mơ lớn hơn của Hà là kết nối được với những người biết về công nghiệp nhà hàng, tìm nhà đầu tư. “Tôi muốn mở một nhà hàng, một nơi kết hợp giữa nghệ thuật với việc nấu ăn. Tôi sẽ thiết kế thực đơn và bỏ công nhiều vào đó, sẽ có thực đơn thay đổi hàng tháng theo thức có trong mùa hay theo những gì truyền cảm hứng cho tôi. Đó là nơi tôi muốn đến, tụ họp với bạn bè.” Nhưng trước hết Hà sẽ bắt đầu ở quy mô nhỏ hơn, mở một tiệm kem. Trước khi tham gia cuộc thi này, Hà đã thử sáng tạo ra các mùi vị kem khác nhau, chỉ dùng các thành phần tự nhiên, sạch, có sẵn ngay ở nơi mình ở, và tạo ra những mùi vị điên rồ mà thông thường không có. “Tôi chỉ muốn mọi người nhận ra rằng, nếu họ thực sự mong muốn, họ có đam mê, có ngọn lửa, có động lực, ta sẽ vượt qua được bất kỳ trở ngại nào để đạt được những gì ta muốn và chứng tỏ mình với mọi người. Ai cũng có khả năng cả. Nhiều hơn cả những gì mà họ nghĩ là họ có,” Hà nói.