Vòng hoa viếng tang: Chỉ nên vận động
Các chuyên gia văn hóa cho rằng không nên lấy lý do tránh lãng phí để can thiệp vào việc biểu hiện lòng thành kính đối với người đã khuất. Thực tế nhiều gia đình đã công bố không nhận nhưng cũng không thể ngăn người đến viếng.
UBND tỉnh Bình Dương vừa có quy định các cơ quan, đoàn thể, cán bộ, công chức (CBCC) không được mang vòng hoa khi viếng đám tang để tránh lãng phí.
Thay vòng hoa bằng dải băng
Quyết định kể trên được ban hành tại văn bản “thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang trên địa bàn tỉnh”, có hiệu lực thi hành từ ngày 27/9. Theo đó, tại phần quy định về nếp sống văn minh trong việc tang (Điều 8) quy định: “Tổ chức phúng viếng theo hướng dẫn của gia đình hoặc ban tổ chức lễ tang (nếu có). Hạn chế viếng vòng hoa và câu đối, bức trướng đắt tiền, mang tính phô trương lãng phí. Đối với CBCC, viên chức và thân nhân của CBCC, viên chức khi từ trần (ông bà, cha mẹ, anh chị em… của hai bên vợ/chồng), các cơ quan, đoàn thể, CBCC không mang vòng hoa khi đi viếng đám tang”.
Theo ông Nguyễn Khoa Hải, Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao và Du lịch tỉnh Bình Dương, thì quy định này nhằm mục đích làm giảm sự phô trương, lãng phí. UBND tỉnh Bình Dương cũng đã đưa ra phương án thay thế bằng việc cán bộ, viên chức, đoàn thể tới viếng tang chỉ mang theo dải băng ghi tên cơ quan, đơn vị, sau đó lấy dải băng đặt lên vòng hoa ban tổ chức đã chuẩn bị trước. Ông Hải cũng khẳng định, đối với CBNV dù dùng tiền cá nhân mua vòng hoa viếng tang cũng vi phạm quy định này.
Vòng hoa là một hình thức biểu hiện sự thành kính, thương tiếc với người đã khuất khá phổ biến ở các thành phố. Ảnh: HTD
Hiện Sở chưa tính đến việc xử phạt hành chính nếu cá nhân, đơn vị làm trái quy định mà chủ yếu là vận động, nhắc nhở. Tuy nhiên, về mặt Đảng, chính quyền có thể lấy đó làm tiêu chí để bình xét danh hiệu thi đua, xếp loại… Ngoài ra, quy định này còn có thể đưa vào các tiêu chí trong phong trào toàn dân thực hiện xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư, tiêu chí xây dựng khu phố văn hóa, gia đình văn hóa.
Chỉ nên vận động
PGS-TS Nguyễn Quốc Tuấn, Viện phó Viện Tôn giáo, nêu quan điểm: “Đây là một vấn đề rất tế nhị. Đám tang là lúc người ta bày tỏ sự thành kính, nghĩa tử, nghĩa tận với người đã khuất, họ thể hiện điều đó bằng một vòng hoa cũng là điều dễ hiểu. Chính vì thế, chỉ nên vận động, tuyên truyền là chính chứ không nên áp đặt quan điểm của mình để buộc người ta phải tuân theo”.
GS-TSKH Phan Đăng Nhật, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hóa, cho rằng việc cấm CBCC đem vòng hoa viếng tang cần phải suy nghĩ kỹ. “Ở nước ta, khi có một người qua đời, người sống phải biểu lộ tình cảm của mình bằng một hình thức nào đó. Vòng hoa là một hình thức biểu hiện khá phổ biến ở một số nơi. Mặc dù đó không phải là hình thức biểu hiện duy nhất. Nếu cấm hình thức này, nhà quản lý cũng cần phải định ra một cách thức biểu hiện mới” - ông Nhật nói.
Tác giả của cuốn Văn minh vật chất người Việt - họa sĩ Phan Cẩm Thượng cũng cho rằng: “Cấm hẳn thì không nên”, tuy nhiên ông lưu ý “trong trường hợp này nên suy nghĩ ở tính đặc thù của địa phương. Có thể ở một tỉnh lớn, phát triển như Bình Dương hiện tượng này phổ biến, nhiều quá, lãng phí quá thì người ta phải hạn chế nó lại. Chứ như một tỉnh như Hòa Bình chẳng hạn, chắc chắn việc sử dụng vòng hoa sẽ rất ít. Như thế không cần phải cấm”.
NSND Kim Cương: Đã công bố không nhận nhưng vẫn có 300 tràng hoa! Tiết kiệm trong tang lễ là việc nên làm. Tôi là thường vụ của Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo, tôi ủng hộ việc này. Hồi chú Sáu Tường (ông Nguyễn Vĩnh Nghiệp - Chủ tịch Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP) còn sống, chú có vận động má tôi (NSND Bảy Nam) và một số người tham gia tang lễ từ thiện. Năm 2002, 18 vị lão thành cách mạng, cán bộ lão thành, hưu trí, nghệ sĩ… trong đó có má tôi đã công bố lời tâm huyết biến tang lễ đau buồn thành việc làm từ thiện. Trong lời tâm huyết, các vị này đã công bố di chúc mong muốn thân hữu bạn bè đến viếng tang không đi vòng hoa mà phúng điếu bằng tiền để dùng số tiền đó mổ mắt miễn phí cho bệnh nhân nghèo. Năm 2004, sau khi má tôi mất, gia đình đã đến Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo TP trao tặng toàn bộ tiền điếu tang. Đến giờ tôi vẫn cho việc làm này là đúng. Lẽ dĩ nhiên, lấy tình cảm của người phúng điếu để chia sớt cho người nghèo là tốt. Tuy nhiên, việc đem tràng hoa tới đám tang là tình cảm của người đi viếng. Chính quyền không nên cấm người ta đi viếng bằng vòng hoa vì sẽ chạm đến tình cảm thiêng liêng của họ, nên chăng chỉ vận động, khuyến khích. Nếu muốn, gia đình có thể đưa ra lời kêu gọi cho người đi viếng, còn việc họ có thực hiện lời kêu gọi đó hay không là chuyện của họ. Người đến lễ tang thường có tâm lý thích mang theo hoa và có một dòng tên trên vòng hoa. Trong tang lễ má tôi, dù gia đình đã nói nhiều lần di nguyện của má là không nhận phúng điếu bằng vòng hoa nhưng cũng có đến hơn 300 tràng hoa mang đến. Dù đã đưa ra lời kêu gọi nhưng khi nhận vòng hoa tôi vẫn cảm động và cám ơn người đi viếng vì đó là tình cảm thiêng liêng dành cho má. Tôi không thể từ chối, cũng không thể ngăn cản. Thanh Mận Các đoàn đến viếng không mang vòng hoa “Các đoàn đến viếng không mang vòng hoa, chỉ mang theo băng vải đen, có kích thước 1,2 m x 0,2 m, ghi dòng chữ trắng: “Vô cùng thương tiếc đồng chí...” (Lễ Quốc tang); “Vô cùng thương tiếc...” (Lễ tang cấp Nhà nước”; “Vô cùng thương tiếc ông (bà) (Lễ tang cấp cao; Lễ tang đối với CBCC, viên chức), dưới có dòng chữ nhỏ ghi tên cơ quan, tổ chức để gắn vào vòng hoa do ban tổ chức lễ tang chuẩn bị”. (Lược trích dự thảo Nghị định quy định tổ chức lễ tang CBCC, viên chức của Chính phủ soạn thảo) |