Lịch vạn niên
Trùm ma túy Mexico vượt ngục, Mỹ "không thể tin nổi"
Đằng sau những ngôn từ ngoại giao là nỗi giận dữ không nói thành lời của các quan chức Mỹ với Mexico.
Ngày 12.7, các quan chức Mỹ đã có những phản ứng khác nhau, từ bị sốc tới giận dữ khi nghe tin một trong những tên trùm ma túy nguy hiểm nhất Mexico lại vừa đào thoát thành công khỏi nhà tù kiên cố nhất nước này qua một đường hầm dài bên dưới nhà tù.
Ông Peter Bensinger, cựu Giám đốc Cơ quan Phòng chống Ma túy Mỹ (DEA) cho biết ông đã “không thể tin nổi” khi được thông báo rằng tên trùm Joaquin “El Chapo” Guzman đã thoát khỏi nhà tù Altiplano qua một đường hầm dài khoảng 1,5 km được đào ở ngay dưới buồng giam.
“Thật sốc khi biết tên trùm băng đảng nguy hiểm nhất thế giới đã trốn thoát. Lẽ ra hắn ta phải bị giam trong một nhà tù Mỹ”, ông Bensinger ngán ngẩm.
Các quan chức Mỹ có những tuyên bố mang tính ngoại giao hơn, khi Tổng Chưởng lý Loretta Lynch nói rằng Mỹ chia sẻ “nỗi quan ngại của Mexico về vụ vượt ngục” và sẵn sàng giúp nước này truy lùng Guzman.
Tuy nhiên các chuyên gia phân tích tin rằng đằng sau những lời lẽ ngoại giao đó là những nỗi giận dữ không nói thành lời của các quan chức Mỹ.
Ông Davird Shirk, chuyên viên tại Trung tâm Học giả Quốc tế Woodrow Wilson, nhận định: “Tôi cho rằng vụ việc này sẽ càng khiến các cơ quan chống tội phạm Mỹ mất niềm tin vào chính phủ Mexico, mặc dù điều đó không được nói ra công khai.”
Một số chuyên gia thì tỏ ra không hề ngạc nhiên trước vụ đào thoát của Guzman, bởi các nhà tù Mexico từ lâu đã nổi tiếng với tình trạng an ninh lỏng lẻo.
Luật sư nổi tiếng Gal Pissetzky cho biết: “Điều khiến tôi ngạc nhiên là hắn ta lại chịu ngồi lâu như vậy trong nhà tù”.
Trong ngày 12.7, Ủy ban Tội phạm Chicago tuyên bố vụ vượt ngục trên đồng nghĩa với việc Guzman sẽ trở lại với vị trí Kẻ thù Số 1 của Dân chúng ở thành phố Chicago, nơi băng đảng ma túy khét tiếng Sinaloa của hắn ta từ lâu đã thống trị hoạt động mua bán cocaine và heroine.
Sau khi Guzman bị đặc nhiệm Mexico bắt giữ vào năm 2014, nhiều bang của nước Mỹ đã muốn truy tố tên trùm này và yêu cầu chính phủ Mexico dẫn độ Guzman sang Mỹ. Tuy nhiên yêu cầu này đã không được phía Mexico đáp ứng.
Vào thời điểm đó, chính phủ Mexico cương quyết cho rằng không cần phải dẫn độ Guzman sang Mỹ bởi nhà tù Altiplano là nơi “kiên cố bậc nhất” và hắn ta sẽ không có cơ hội tẩu thoát. Trước đó, vào năm 2001, Guzman cũng đã trốn thoát khỏi một nhà tù “kiên cố” khác ở Mexico khi đang thụ án 20 năm.
Theo ông Shirk, sự tự tin này của nhà chức trách Mexico chắc chắn sẽ bị giảm đi rất nhiều nếu như họ có cơ hội bắt lại Guzman một lần nữa hoặc khi tóm được bất cứ tên trùm ma túy nào khác.
Chuyên gia này nhận định: “Lúc đó, yêu cầu dẫn độ tội phạm tới Mỹ sẽ trở nên quyết liệt hơn, và chính phủ Mexico sẽ gặp nhiều khó khăn hơn rất nhiều khi tiếp tục nói không. Rõ ràng ‘kiên cố’ là một từ gì đó rất xa vời với các nhà tù ở Mexico”.
