Qua trận lũ lịch sử, nhiều nhà đã thoát hẳn nghèo vì 'không còn gì để nghèo'

Một số ý kiến nói rằng với tình cảnh lũ lụt như vừa rồi, nhiều nhà đã thoát hẳn nghèo vì "không còn gì để nghèo nữa".

Sáng nay, thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, nhiều đại biểu nhắc đến những thiệt hại đau lòng do trận lũ lụt lịch sử gây ra gần đây.

Nhiều gia đình vừa thoát nghèo lại tái nghèo chỉ sau một trận lũ

Bày tỏ rất quan tâm đến mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu, đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (đoàn Đồng Tháp) cho rằng cả ba lĩnh vực: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế – xã hội vùng dân tộc thiểu số và miền núi đều phải gắn với thích ứng biến đổi khí hậu.

“Những tháng vừa qua đã cho thấy sức tàn phá khủng khiếp đến mức nhiều gia đình vừa thoát nghèo lại tái nghèo chỉ sau một trận lũ. Chi phí khắc phục hậu quả thiên tai thường lớn hơn rất nhiều so với chi phí đầu tư chủ động từ trước”, đại biểu nêu thực tế.

Từ đó, bà đề nghị tách riêng “thích ứng với biến đổi khí hậu” thành một nội dung lớn trong mục tiêu chung.

Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng). Ảnh: Quốc hội

Cùng mối quan tâm, đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Lâm Đồng) cho rằng nhìn lại những thiệt hại do bão lũ gần đây gây ra đối với hạ tầng giao thông, cơ sở vật chất và tài sản của người dân thì chúng ta thấy mức độ mất mát vô cùng nặng nề. Nhiều vùng, nhiều gia đình vừa thoát nghèo lại quay trở lại điểm xuất phát.

“Một số ý kiến nói rằng với tình cảnh lũ lụt như vừa rồi, nhiều nhà đã thoát hẳn nghèo vì không còn gì để nghèo nữa”, ông Dương Khắc Mai nêu thực tế đau lòng và đề nghị Chính phủ đánh giá lại mức vốn của chương trình xem có đáp ứng được yêu cầu thực tiễn hay không.

Theo ông, Chính phủ cần có dự báo và bố trí nguồn dự phòng đủ lớn để xử lý các vấn đề phát sinh trong bối cảnh tác động của biến đổi khí hậu ngày càng sâu sắc, tình trạng bão lũ, sạt lở đất, hạn hán có thể diễn ra thường xuyên và khốc liệt hơn.

“Điều quan trọng là dù trong điều kiện khó khăn nào, chương trình cũng phải đi đến đích cuối cùng”, ông Dương Khắc Mai nhấn mạnh.

Thiên tai làm đứt gãy cả những ước vọng về tương lai

Đại biểu Châu Quỳnh Dao (đoàn An Giang) nhận định tỷ lệ tái nghèo vẫn còn cao, nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Một trong những nguyên nhân quan trọng của tình trạng này chính là thiên tai.

“Đất nước Việt Nam nhỏ bé nhưng quanh năm phải oằn mình trước 'sáng chắn bão giông, chiều ngăn nắng lửa'. Chỉ riêng năm 2025, Việt Nam phải đương đầu với trên 20 loại hình thiên tai. Thiên tai dồn dập, khốc liệt, vượt mức lịch sử trên phạm vi rộng”, nữ đại biểu dẫn chứng đợt mưa lũ vừa qua tại bốn tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng, tổng mức thiệt hại đã lên tới hơn 8.900 tỷ đồng.

Theo bà, dù Chính phủ và cộng đồng đã triển khai rất nhiều biện pháp phòng chống thiên tai, ứng phó kịp thời, nhưng vẫn không tránh khỏi thảm cảnh nhiều hộ gia đình, tài sản chắt chiu dành dụm cả một đời; điện, đường, trường, trạm, đê điều chỉ trong một đêm đã trôi theo dòng nước; rồi những sinh mệnh mất đi, trong đó có cả trẻ em.

Đại biểu Châu Quỳnh Dao (đoàn An Giang). Ảnh: Quốc hội

“Thiên tai không chỉ cuốn trôi cơ sở vật chất mà còn làm đứt gãy cả những ước vọng về tương lai của những vùng chịu tổn thương nặng nề nhất”, nữ đại biểu tỉnh An Giang đúc kết.

Bà cho rằng, giảm nghèo bền vững lúc này phải là thích ứng, phải là tăng cường sức chống chịu của người dân trước tác động khốc liệt của thiên tai.

Tuy nhiên theo đại biểu, nhóm giải pháp tài chính mới chỉ đề cập đến tín dụng vay vốn mà chưa chú trọng đến một công cụ tài chính rất quan trọng là bảo hiểm.

Hiện nay, tỷ lệ tham gia bảo hiểm rất thấp. Bảo hiểm nhân thọ chỉ bao phủ khoảng 11–11,7% dân số. Đặc biệt, bảo hiểm nông nghiệp, lĩnh vực chịu tác động nặng nề và trực tiếp nhất, trong ba năm phát động chỉ có 16.700 hộ trên tổng số 9 triệu hộ sản xuất nông nghiệp tham gia, một con số rất thấp.

Đại biểu phân tích, khi bảo hiểm chưa phát huy được vai trò vốn có thì gánh nặng tài chính lại dồn vào người dân vùng thiên tai, sau đó là ngân sách nhà nước, mỗi năm phải chi hàng chục nghìn tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Ngân hàng thì rơi vào tình trạng nợ xấu, cộng đồng liên tục phải kêu gọi cứu trợ, những giải pháp vốn không mang tính căn cơ.

Vì vậy, đại biểu Châu Quỳnh Dao đề nghị Chính phủ và Quốc hội xem xét một số giải pháp để bảo hiểm thực sự trở thành công cụ bảo vệ bằng vốn, giúp người dân tái thiết nhanh và thoát nghèo bền vững.

Thuỷ điện xả lũ có thể là "cú đấm thôi sơn" làm cho người dân thiệt hại hết sức nghiêm trọng

Chủ tịch Quốc hội cho rằng, năng lượng là yêu cầu quan trọng nhất đối với đất nước ta trong việc kêu gọi các nhà đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội,...

Bấm xem >>