Kiểm lâm bắt tay với lâm tặc phá rừng

Sau một thời gian tổng rà soát, ông Trần Văn Thành - lãnh đạo mới của Vườn quốc gia (VQG) Yók Đôn - đã vạch trần những “ung nhọt” được che giấu nhiều năm ở VQG lớn nhất nước.

Sự thật này cũng giải thích vì sao từ khá lâu, Yók Đôn đã “nổi tiếng” về nạn phá rừng trong hệ thống các vườn quốc gia, rừng đặc dụng, khu bảo tồn của cả nước.

Những cán bộ phá rừng

Trong cuộc họp tại UBND huyện Buôn Đôn mới đây, ông Trần Văn Thành - quyền Giám đốc VQG Yók Đôn - thừa nhận ngày nào cũng có lâm tặc vào rừng đặc dụng khai thác gỗ quý, nạn phá rừng lên mức báo động đỏ. Chỉ riêng trong tháng 8/2012, lâm tặc đã “khai tử” 174 cây gỗ quý hiếm, xả súng AK giết 2 con voi trưởng thành trong rừng đặc dụng của VQG có diện tích lớn nhất nước - hơn 113.000 ha. Còn tính chung trong khoảng 5 năm gần đây, VQG Yók Đôn là một “địa chỉ” phá rừng nổi tiếng nhất trong hệ thống các khu rừng đặc dụng, VQG tại Việt Nam.

Nguyên nhân chính dẫn đến thảm trạng Yók Đôn là công tác cán bộ, đặc biệt là lãnh đạo lực lượng kiểm lâm quá thiếu trách nhiệm, đua nhau “bắt tay” với lâm tặc. Kết quả tổng rà soát mới đây của chính lãnh đạo VQG Yók Đôn do quyền Giám đốc Trần Văn Thành thực hiện đã cho thấy điều đó.

Xe máy độ chế của lâm tặc chở được những khúc gỗ to như thế này

Cả hai phó giám đốc VQG Yók Đôn là ông Hồ Văn Cầu và ông Nguyễn Văn Xuân đều bị đánh giá là làm việc kém hiệu quả, nặng về quyền lợi cá nhân, đặc biệt là có quan hệ với lâm tặc khá nhiều. Do vậy, trong chỉ đạo bảo vệ rừng, hai ông này thậm chí đã trù dập người tích cực, bao che kẻ sai trái, giảm sút uy tín nghiêm trọng đối với cán bộ cấp dưới.

Đối với Hạt Kiểm lâm - lực lượng trực tiếp bảo vệ rừng - Phó Hạt trưởng Nguyễn Còn mặc dù lớn tuổi (sinh năm 1957) nhưng chưa nhận thức đúng và tâm huyết với nghề, phong cách chỉ đạo thiếu quyết liệt. Đặc biệt, ông Còn cũng nổi tiếng là người rất ít đi rừng, có quan hệ với lâm tặc khá nhiều. Cũng từ đó, hệ thống các trạm kiểm lâm thuộc hạt cũng bất ổn không kém, lãnh đạo VQG Yók Đôn đã luân chuyển 65 kiểm lâm viên (trong đó có 1 trạm trưởng, 2 trạm phó và 1 đội trưởng Đội kiểm lâm cơ động). Mới đây, lãnh đạo VQG Yók Đôn đã buộc thôi việc một kiểm lâm viên là con trai... Phó Giám đốc Hồ Văn Cầu vì câu kết với lâm tặc phá rừng.

Ban giám đốc bị thao túng

Một “bức tranh” khác của VQG Yók Đôn là các phòng, ban chức năng không liên quan đến quản lý, bảo vệ rừng nhưng đã tìm cách can thiệp, tức gián tiếp phá rừng. Trong nhiều trường hợp, Phòng tổ chức - hành chính tham mưu quy hoạch, bổ nhiệm cán bộ với các tiêu chí vụ lợi, bè phái, cả nể. Có lãnh đạo cấp phòng của VQG Yók Đôn được bổ nhiệm mà không có năng lực, không biết sử dụng máy tính. Ở mảng nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế, cán bộ chỉ biết dự án bảo vệ và phát triển rừng bền vững và một đề tài khoa học nhỏ; còn nhiệm vụ quản lý tài nguyên rừng, nghiên cứu đa dạng sinh học, hợp tác quốc tế thì không có hoạt động gì.

Những cây gỗ quý ở VQG Yók Đôn bị lâm tặc đốn hạ

Đáng sợ nhất là Ban quản lý dự án và xây dựng công trình, nhưng không chỉ với những công trình xây dựng cơ bản bị nghi ngờ chất lượng, không phù hợp với mục tiêu bảo tồn được đầu tư khá nhiều như thông tin từ CBCNV trong vườn và người dân lâu nay. Trong nhiều năm qua, ban này đã “tham gia” chi phối cả sự điều hành, quản lý của Ban giám đốc VQG nhằm mục đích thu lợi cá nhân. Các biểu hiện là “muốn gây thanh thế, chia rẽ nội bộ, đặc biệt là chia rẽ ban giám đốc với các phòng chức năng”.

Trong báo cáo mới nhất (số 912/BC-VYD) gửi Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT), Giám đốc VQG Yók Đôn Trần Văn Thành cho biết: Các phó giám đốc nặng về quyền lợi cá nhân, bao che cho người sai trái, trù dập người tích cực và có nhiều quan hệ với lâm tặc; phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm của vườn cũng có nhiều quan hệ với lâm tặc... Từ báo cáo này, dư luận đặt câu hỏi: Việc VQG Yók Đôn để lâm tặc chặt trộm hàng ngàn mét khối gỗ quý trong những năm gần đây, phải chăng do những tiêu cực nói trên. Và vì vậy, đề nghị Bộ NNPTNT, lãnh đạo tỉnh Đắc Lắc nhanh chóng lập đoàn kiểm tra làm rõ những thông tin nói trên và xử lý nghiêm minh các cán bộ tiêu cực; chỉ trên cơ sở đó mới có thể bảo vệ được những tài nguyên và giá trị còn lại của vườn.