Tiêm kích Su-30SM2 Nga 'tung đòn chí mạng' vào hệ thống Patriot của Mỹ ở Ukraine

Tiêm kích Su-30SM2 mới nhất của Nga đã tấn công và phá hủy một hệ thống phòng không Patriot do Mỹ sản xuất và Ukraine đang sử dụng.

Thông báo từ tập đoàn quốc phòng Rostec khẳng định Su-30SM2 đã "loại bỏ hàng trăm mục tiêu trên không và mặt đất trong chiến dịch quân sự đặc biệt, bao gồm cả các khẩu đội Patriot".

Máy bay chiến đấu Su-30SM của Không quân Nga. (Nguồn: MW)

Theo Rostec, mẫu máy bay này sở hữu radar mạnh hơn, cho phép phát hiện mục tiêu ở cự ly xa hơn, tăng độ chính xác và đi kèm hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến giúp nó tự bảo vệ trước các đòn đánh từ tên lửa phòng không đối phương. Điều này khiến Su-30SM2 trở thành máy bay chiến đấu đa năng đầu tiên trên thế giới được xác nhận đã phá hủy một hệ thống phòng không tầm xa của phương Tây.

Trong hơn ba năm giao tranh, lực lượng không quân Nga gặp nhiều hạn chế khi đối đầu trực tiếp với các hệ thống phòng không hiện đại như Patriot hay S-300 của Ukraine. Để tránh rủi ro, Moscow thường phải dựa vào tên lửa đạn đạo Iskander-M, Kinzhal hoặc máy bay không người lái (UAV) cảm tử trong nhiệm vụ triệt phá các trận địa phòng không.

Dù Nga có triển khai tên lửa chống radar Kh-31P trên các chiến đấu cơ, loại tên lửa này chỉ có tầm bắn khoảng 130 km – ngắn hơn đáng kể so với phạm vi tác chiến của Patriot. Điều đó buộc máy bay Nga phải áp sát hơn, khiến nguy cơ bị đánh chặn tăng cao. Tuy nhiên, Kh-31P vẫn được đánh giá cao nhờ tốc độ hơn Mach 3, trọng lượng nhẹ và khả năng mang theo tới sáu quả trên một chiếc Su-30, cho phép tấn công đồng loạt vào các điểm phát xạ radar.

Patriot được Mỹ, Đức và Hà Lan chuyển giao cho Ukraine từ tháng 4/2023. Ngay khi hệ thống này xuất hiện trên chiến trường, nhiều chuyên gia bày tỏ nghi ngờ về khả năng vận hành của Ukraine, do Patriot yêu cầu thời gian đào tạo dài và phức tạp.

Kể từ đó, các tổ hợp Patriot nhiều lần trở thành mục tiêu tấn công. Cuộc tấn công đầu tiên được báo cáo vào ngày 16/5/2023, khi một biến thể của tên lửa Iskander-M được cho là đã nhắm trúng một khẩu đội Patriot ở Kiev.

Đến ngày 23/2/2024, đoạn video từ UAV lần đầu xác nhận một hệ thống Patriot bị phá hủy, và chỉ vài tuần sau, ngày 10/3, một hệ thống khác tại Sergeevka cũng bị loại khỏi vòng chiến. Sang tháng 7/2024, hai bệ phóng Patriot ở Odessa bị phá hủy, trước khi ba bệ phóng và radar AN/MPQ-65 tiếp tục bị đánh trúng vào ngày 11/8. Đáng chú ý, phần lớn các cuộc tấn công thành công đều liên quan đến tên lửa đạn đạo Iskander-M.

Sự xuất hiện của Su-30SM2 trong vai trò trực tiếp tấn công Patriot cho thấy năng lực tác chiến của không quân Nga đang có sự thay đổi đáng kể. Thay vì chỉ dựa vào tên lửa đạn đạo, Nga giờ đây có thể sử dụng máy bay chiến đấu để săn lùng và phá hủy các hệ thống phòng không tầm xa – nhiệm vụ vốn được xem là rủi ro và khó khăn nhất đối với bất kỳ lực lượng không quân nào. Khả năng này, nếu được duy trì và mở rộng, sẽ gây áp lực lớn lên mạng lưới phòng không Ukraine, vốn đang bị bào mòn sau hàng loạt tổn thất.

Trong bối cảnh Nga tiếp tục tăng số lượng tiêm kích tàng hình Su-57 trong biên chế, khả năng triệt phá các hệ thống phòng không của Ukraine được dự báo sẽ còn tăng mạnh.