Điều ít biết đằng sau chuyến bay lên Mặt Trăng gây chấn động thế giới

Ít ai biết rằng, khi cả thể giới đang cùng theo dõi các phi hành gia thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình trên Mặt Trăng, thì tại trụ sở NASA, có những người phụ nữ đang âm thầm mở ra một chân trời mới dưới Trái Đất.

Frances "Poppy" Northcutt, người phụ nữ duy nhất trong tổ điểu khiển chuyến bay Apollo 11 (Ảnh:GETTY)

Frances Northcutt, Joann Morgan và Margaret Hamilton, có thể không phải ai cũng biết đến những cái tên được kể trên, nhưng họ chính là những người tiên phong, là “những nhân tố giấu mặt” đóng vai trò quan trọng cho sự thành công của chuyến bay Apollo 11 lên Mặt Trăng.

Và đặc biệt hơn cả, họ chính là 3 người phụ nữ đầu tiên được nhận vào làm ở một ngành nghề vốn không được dành cho nữ giới.

Bà Joann Morgan cho biết đây là một sự kiện đã làm thay đổi cuộc đời mình: “Điều mà tôi được tiết lộ và cũng là điều có ý nghĩa nhất đối với tôi, là việc tôi đã trở thành một phần của tập thể này. Ban đầu, không có một người phụ nữ nào được làm ở bộ phận khởi hành tên lửa, nhưng sau đó sếp của tôi đã nói: “Tôi muốn Joann ở bộ phận điều khiển. Cô ấy là người liên lạc tốt nhất của tôi. Cô ấy là người duy nhất.”

Morgan là người lắng nghe các thông tin liên lạc về những vấn đề phát sinh, và là người phụ nữ duy nhất trong khoang khởi động tên lửa Saturn V, đưa tàu Apollo 11 vào chuyến bay lịch sử của mình.

“Đây vẫn là một tên lửa uy lực nhất mà không nơi nào có trên trên Trái Đất này. Chồng tôi lúc đó đã nhìn vào tôi và thốt lên: “Em yêu, rồi em sẽ được ghi tên vào sách lịch sử”,” bà Morgan cho biết, “Họ có vẻ không thật sự biết rằng phụ nữ cũng có niềm đam mê khám phá ngang với đàn ông, thậm chí còn nhiều hơn thế.”

Joann Morgan, người phụ nữ duy nhất trong bộ phận khởi hành tên lửa Saturn V (Ảnh: NASA)

Chính "máu du hành" được đúc rút nhiệm vụ trên đã góp phần cho sự nghiệp của Morgan tại NASA kéo dài đến hàng thập kỷ, từ phòng khởi động cho đến ban điều hành.

Khi các phi hành gia đang trên đường đến Mặt Trăng, nhiệm vụ cảnh báo những rủi ro có thể xảy đến với họ được đặt hết lên vai Margaret Hamilton và đội ngũ của bà, những người đã viết ra phần mềm hướng dẫn việc đổ bộ xuống Mặt Trăng, đồng thời lên kế hoạch cho mọi tình huống xảy ra.

“Chúng tôi phải giải quyết những thứ vốn chưa bao giờ được giải quyết trước đó. Bạn luôn phải đặt những câu hỏi như sẽ thế nào nếu phi hành gia bấm vào tổ hợp phím nào đó trên tàu?” bà cho biết, “Có một số thứ bất ngờ đã xảy ra khi tàu vũ trụ đang tiếp cận bề mặt của Mặt Trăng, khiến nhiệm vụ có khả năng gặp nguy hiểm. Lúc đó thứ đầu tiên vụt lên trong đầu tôi là tại sao nó có thể xảy ra ở thời điểm này. Bản thân tôi vẫn coi đây là một điều kinh khủng khi nhớ lại nó.”

Nhưng thật may, không có công đoạn nào bị hủy bỏ và phần mềm vẫn hoạt động bình thường, “Đây là lần đầu tiên một người đặt chân lên mặt trăng, và cũng là lần đầu tiên một phần mềm được khởi động trên Mặt Trăng,” Hamilton cho biết.

Lập trình viên Margaret Hamilton cùng "xấp" bản thảo làm phần mềm hướng dẫn đường bay của Apollo 11 do bà và các cộng sự soạn thảo tại Học viện Công nghị Massachusetts (Ảnh:MIT Museum)

Tuy vậy, đó chưa phải là giai đoạn quan trọng nhất trong nhiệm vụ trên Mặt Trăng. Frances "Poppy" Northcutt, người phụ nữ duy nhất trong bộ phận điều khiển nhiệm vụ, là người đã tính toán những phương án để đưa các phi hành gia về đất liền. Bà cho biết “Nhiệm vụ này rất căng thẳng. Bất kể công đoạn nào nào khác, dù có thành công đến đâu, cũng không còn quan trọng nếu bạn không thể đưa họ (những phi hành gia) trở về một cách an toàn.”

Dù nhiệm vụ lên Măt Trăng đã thành công vang dội trên toàn thế giới, nhưng Morgan và Northcutt cho biết họ vẫn phải chịu đựng nhiều thách thức khác vốn không được công khai, như sự phân biệt giới tính, những cuộc điện thoại quấy rối, những bình phẩm khiếm nhã, và thậm chí bị “soi” bởi ống kính máy quay.

Frances Northcutt cùng các cộng sự trong bộ phận điều khiển nhiệm vụ Apollo 11 (Ảnh: CBS News)

“Tôi tình cờ nhận thấy có một camera luôn chĩa vào mình từ một trong những căn phòng ở phía sau,có thể do tôi là người mới,” Northcut cho biết, “Nhưng tôi cảm thấy đây cũng là một cơ hội để khích lệ nữ giới tham gia vào các hoạt động khoa học công nghệ, và để mọi người hiểu rằng họ cũng có thể làm được những công việc này.

Tôi đã nhận được rất nhiều bức thư từ trẻ em ở khắp nơi trên thế giới, cho biết chúng không hề nghĩ phụ nữ có thể làm được như vậy, nên tôi hiểu được vai trò của mình quan trọng như thế nào.”