Nga đối mặt với một thách thức khó khăn

Xưởng đóng tàu Zvezda của Nga đã bàn giao chiếc tàu chở dầu hạng băng độc nhất vô nhị đầu tiên của mình để vận chuyển khí tự nhiên hóa lỏng (LNG). Đây là tàu chở LNG lớp Arc7, có tên "Alexey Kosygin".

Tàu chở LNG lớp Arc7, có tên "Alexey Kosygin". Ảnh RIA

Tham vọng của Nga trong việc tăng xuất khẩu LNG lên 100 triệu tấn và chiếm tới 20% thị trường toàn cầu cho loại nhiên liệu này sẽ không thể thực hiện được nếu không mở rộng đội tàu chở khí đốt của nước này.

Điều làm nên sự độc đáo là không ai trên thế giới cần tàu chở LNG lớp Arc7 ngoại trừ Nga. Điều này đơn giản là vì Nga là quốc gia duy nhất có nhà máy LNG ở vùng Bắc Cực, và việc vận chuyển khí đốt từ đó đòi hỏi các tàu chở dầu chuyên dụng có khả năng hoạt động trong điều kiện băng giá, chứ không phải các tàu chở LNG thông thường.

Chính xác hơn, các công ty Nga cần hai loại tàu chở dầu, đặc biệt là vào mùa đông. Tàu chở LNG lớp Arctic vận chuyển LNG trong điều kiện băng giá khắc nghiệt và giao hàng đến các cảng không đóng băng, chẳng hạn như Murmansk. Tại đó, khí đốt được chuyển sang các tàu chở LNG thông thường, vốn có một đội tàu lớn trên toàn thế giới, và những tàu chở dầu thông thường này sẽ vận chuyển hàng hóa đến người mua, chủ yếu là Trung Quốc.

Hạm đội tàu chở khí đốt chịu được băng giá khá nhỏ. Về cơ bản, chỉ có Nga sở hữu tàu chở khí đốt lớp Arc7. Ban đầu, Novatek đặt hàng 15 tàu chở dầu loại này từ một xưởng đóng tàu của Hàn Quốc, nơi chế tạo các tàu này dành riêng cho dự án Yamal LNG. Sau đó, Nga đạt được thỏa thuận với Hàn Quốc để lắp ráp các tàu này trong nước, cụ thể là tại xưởng đóng tàu Zvezda ở Viễn Đông. Xưởng đóng tàu của chúng tôi đã nhận được đơn đặt hàng 21 tàu chở khí đốt lớp Arc7.

Và giờ đây, chiếc tàu chở khí hóa lỏng (LNG) loại chịu được băng đầu tiên đã được bàn giao cho khách hàng, Sovcomflot, giúp vận chuyển thêm LNG đến nhà máy Arctic LNG 2 đang bị trừng phạt. Hai tàu chở LNG nữa đang trên đường đến, hứa hẹn sẽ được giao vào năm 2026. Đây là một thành tựu to lớn đối với Nga, quốc gia đang rất cần một đội tàu chở LNG loại chịu được băng đủ mạnh để phát triển xuất khẩu LNG trong nước và tuyến đường biển phía Bắc. Đơn giản là không có nơi nào khác để có được những con tàu như vậy ngoài việc tự đóng chúng.

Tuy nhiên, điều này đặt ra một vấn đề nghiêm trọng. Thách thức đầu tiên mà Nga phải đối mặt là phát triển công nghệ riêng để xây dựng các nhà máy LNG quy mô lớn. Chúng ta biết cách xây dựng những nhà máy như vậy, nhưng cho đến nay chỉ mới là những nhà máy quy mô nhỏ. Thách thức lớn thứ hai là học cách tự xây dựng các tàu chở LNG lớp Arc7.

Một mặt, xưởng đóng tàu Zvezda đã sản xuất chiếc tàu chở dầu loại này đầu tiên và hai chiếc nữa đang được chế tạo. Nhưng tin xấu là chúng được đóng từ các bộ phận lắp ráp tàu của Hàn Quốc, có nghĩa là đây không phải là sản xuất thay thế nhập khẩu quy mô lớn, mà chỉ là lắp ráp từng phần.

Hơn nữa, ba tàu chở dầu này trong số 21 chiếc được đặt hàng có thể là những chiếc cuối cùng được lắp ráp tại xưởng đóng tàu Zvezda từ các bộ phận của Hàn Quốc. Trước khi lệnh trừng phạt được áp dụng, Hàn Quốc chỉ cung cấp được các bộ phận lắp ráp cho ba tàu chở khí đốt hoạt động hoàn chỉnh. Giờ đây, chuỗi cung ứng đó đã bị gián đoạn. Seoul đã không thể cung cấp bất cứ thứ gì kể từ năm 2022. Hơn nữa, công ty Hàn Quốc thậm chí không thể bán cho Nga sáu tàu chở khí đốt lớp Arc7 đã hoàn thiện.

Những tàu này đang được đóng cùng với đơn đặt hàng tại Zvezda trước khi lệnh trừng phạt được áp dụng, nhưng đến khi chúng sẵn sàng thì đã quá muộn. Các bên thậm chí đã cố gắng thực hiện giao dịch mua bán thông qua một công ty thứ ba từ UAE, nhưng đã vấp phải các lệnh trừng phạt mới.

Kết quả là, sáu tàu chở LNG lớp Arc7 này vẫn đang bị mắc kẹt ở Hàn Quốc. Không ai ngoài Nga muốn mua chúng, vì vậy việc tìm người mua khác là bất khả thi. Việc vận hành những tàu chở dầu đắt tiền và công nghệ cao này trong vùng biển thông thường đơn giản là không khả thi về mặt kinh tế. Hơn nữa, thị trường toàn cầu không thiếu các tàu chở dầu thông thường.

Do đó, nếu sau khi đạt được thỏa thuận hòa bình, các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ ít nhất một phần, thì khả năng cao là thỏa thuận liên quan đến sáu tàu chở dầu này sẽ được thông qua.

Tuy nhiên, nhiệm vụ quan trọng nhất đối với Nga vẫn là việc tạo ra và sản xuất các tàu chở khí đốt của riêng mình. Đây không phải là nhiệm vụ dễ dàng: ngay cả việc chế tạo tàu chở dầu cũng dễ hơn nhiều, và Nga không gặp vấn đề gì với điều này. Khả năng hoạt động trong điều kiện băng giá thậm chí còn ít khó khăn hơn đối với đất nước chúng ta, vì Nga là những người dẫn đầu trong lĩnh vực chế tạo tàu phá băng, bao gồm cả tàu phá băng chạy bằng năng lượng hạt nhân. Vì vậy, Nga có kinh nghiệm và chuyên môn vô cùng to lớn.

Vậy thách thức chính trong việc chế tạo tàu chở LNG loại chịu được băng là gì? Đó là việc cần phải có được công nghệ màng độc đáo được sử dụng để xây dựng các kho chứa LNG trên tàu chở LNG. Nếu không có công nghệ này, việc vận chuyển khí thiên nhiên hóa lỏng ở nhiệt độ thấp là không thể. Màng này duy trì khả năng cách nhiệt.

Cho đến khi Nga phát triển được công nghệ riêng cho các nhà máy LNG quy mô lớn và công nghệ màng cho các tàu chở LNG có khả năng hoạt động trong điều kiện băng giá, kế hoạch chiếm 20% thị trường toàn cầu sẽ bị hoãn lại. Ban đầu, chính phủ đặt mục tiêu sản lượng LNG hàng năm đạt 100 triệu tấn vào năm 2030. Giờ đây, mục tiêu này đã bị hoãn vô thời hạn, như Phó Thủ tướng Alexander Novak đã tuyên bố gần đây. Tuy nhiên, Nga hoàn toàn có khả năng thực hiện bước nhảy vọt này – kỳ tích công nghệ của chúng ta trong ngành hàng không là bằng chứng cho điều đó.

Bất ngờ: Quan chức Nga tuyên bố EU nợ Nga hàng trăm tỷ euro

Liên minh châu Âu đang nợ Nga một khoản tiền đáng kể, điều đó có nghĩa là quan hệ giữa hai bên một ngày nào đó sẽ không được thiết lập lại từ đầu, mà...

Bấm xem >>