NATO chỉ ra sự đáng sợ của siêu tên lửa hạt nhân Nga Burevestnik

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Một tài liệu của NATO đánh giá, siêu tên lửa hạt nhân Burevestnik của Nga có một số đặc tính khiến vũ khí này trở nên đặc biệt nguy hiểm, nhưng cũng tồn tại nhiều tranh cãi.

Nga gần đây tuyên bố thử thành công siêu tên lửa hạt nhân Burevestnik. Ảnh: Colitco

Euronews ngày 16/11 đưa tin, NATO cảnh báo rằng Nga đã hoàn thiện tên lửa hành trình Burevestnik chạy bằng lò phản ứng hạt nhân – vũ khí mà các cơ quan tình báo phương Tây xem là một mối đe dọa lớn đối với hệ thống phòng thủ của liên minh quân sự do Mỹ dẫn đầu. Thông tin này được rút ra từ tài liệu mật của bộ phận tình báo NATO, do báo Đức Die Welt thu thập được.

Siêu tên lửa Burevestnik, được NATO đặt mã hiệu SSC-X-9 Skyfall, có tốc độ hơn 900 km/giờ, khả năng cơ động cao và có thể phóng từ các bệ phóng di động. Ba tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tuyên bố thử nghiệm thành công siêu tên lửa hạt nhân này.

NATO nói về sự lợi hại của Burevestnik

Theo đánh giá của NATO, lò phản ứng hạt nhân cho phép Burevestnik bay hàng chục nghìn km mà không cần tiếp nhiên liệu, lơ lửng trên không trong thời gian dài, thay đổi hướng liên tục và tiếp cận mục tiêu từ bất kỳ hướng nào.

“Những thách thức hiện nay sẽ càng nghiêm trọng hơn bởi tầm bắn cực xa và khả năng cơ động của loại tên lửa này”, tài liệu của NATO nêu rõ. Hệ thống có thể bay theo các lộ trình vòng vèo, gián tiếp và né tránh mạng lưới phòng không của NATO, bao gồm cả những khu vực phía nam và vùng cực – nơi năng lực giám sát của NATO còn rất hạn chế.

NATO cảnh báo nếu Nga triển khai hoàn toàn hệ thống này, châu Âu sẽ đối mặt với một loại vũ khí “rất khó kiểm soát”. Tuy nhiên, một số chuyên gia lưu ý Burevestnik chỉ là tên lửa cận âm, không đạt tốc độ siêu thanh nên nó dễ bị tấn công hơn khi bay quá lâu.

Ảnh chụp màn hình tên lửa Burevestnik trong một lần thử nghiệm năm 2018. Ảnh: Russian Ministry of Defense

Thêm loại vũ khí hạt nhân của Nga khiến NATO lo ngại

Bên cạnh Burevestnik, NATO cũng theo dõi chặt chẽ tên lửa tầm trung di động mới của Nga – SS-X-28 Oreshnik. Loại vũ khí này được thử nghiệm lần đầu ở Ukraine vào tháng 11/2024 và có tầm bắn tới 5.500 km, có thể mang nhiều loại đầu đạn, bao gồm cả đầu đạn hạt nhân.

Tài liệu của NATO cho biết Oreshnik có thể tấn công bất kỳ mục tiêu nào ở châu Âu, trong khi bệ phóng cơ động giúp tăng khả năng sống sót. Việc không rõ Nga trang bị loại đầu đạn nào cho từng quả tên lửa khiến việc phòng thủ của NATO trở nên phức tạp hơn.

Belarus dự kiến triển khai Oreshnik trong tháng 12 năm nay, theo thông báo của người phát ngôn Tổng thống Belarus Aleksandr Lukashenko. Belarus - đồng minh của Nga - nói rằng động thái này nhằm đáp trả “leo thang từ phương Tây”.

Ngoài ra, NATO còn cảnh báo về ngư lôi hạt nhân dưới nước Poseidon của Nga, dự kiến đi vào hoạt động trong thập kỷ này. Vũ khí này được thiết kế để tấn công các cảng biển, căn cứ hải quân và thậm chí là các thành phố ven biển ở Mỹ, Anh, Pháp. NATO thừa nhận hiện chưa có ngư lôi chống ngầm nào đủ tốc độ và tầm hoạt động để đối phó Poseidon.

Nhiều hoài nghi và rủi ro hạt nhân

Không phải chuyên gia nào cũng tin rằng Burevestnik mang lại ưu thế lớn. Nghiên cứu viên Fabian Hoffmann của Đại học Oslo (Na Uy) mô tả đây là “vũ khí vô dụng và thừa thãi”.

Mỹ từng từ bỏ ý tưởng kết hợp lò phản ứng hạt nhân với tên lửa từ những năm 1950 do rủi ro quá lớn.

Một số chuyên gia cảnh báo nguy cơ lớn nhất nằm ở giai đoạn phóng. Nếu bị tấn công lúc phóng, vật liệu phóng xạ từ lò phản ứng có thể phát tán trên diện rộng – điều mà một chuyên gia mô tả là “một thảm họa Chernobyl thu nhỏ trên bầu trời”.

Chuyên gia hạt nhân độc lập Pavel Podvig, đang làm việc tại Thụy Sĩ, nói với DW: “Tôi sẽ thận trọng khi khẳng định rằng đây là ‘thảm họa Chernobyl trên không’. Ngay cả trong trường hợp giả định xảy ra rò rỉ phóng xạ, các hệ thống giám sát toàn cầu cũng sẽ phát hiện ngay lập tức”.