Bên trong "địa ngục" nơi trùm ma túy khét tiếng El Chapo đến để biến khỏi thế giới mãi mãi

Tọa lạc tại vùng hoang mạc chỉ có gió và nắng khủng khiếp ở Colorado, ADX là nhà tù duy nhất giam giữ những thành phần "đã bị loại bỏ khỏi thế giới loài người", nơi các nhà tù khác "không đủ trình" để chứa chấp những phạm nhân "trời không dung, đất không tha".

Toàn cảnh siêu nhà từ ADX từ trên cao

Ngày 17/7, Tòa án Mỹ đã kết án tù chung thân cộng thêm 30 năm tù đối với trùm ma túy Mexico Joaquin “El Chapo” Guzman, với một loạt tội danh gồm buôn bán cocain, ma túy, rửa tiền, sở hữu vũ khí trái phép và tham gia vào các tổ chức tội phạm, đồng thời đối tượng phải nộp phạt số tiền 12,6 tỷ USD thu được từ các hoạt động phạm pháp.

Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), tay trùm tội phạm này sẽ dành cả phần đời còn lại thụ án tại nhà tù Supermax, bang Colorado – nơi được mệnh danh là “Alcatraz trên dãy Rocky”, đến cả một con kiến cũng không thể trốn thoát.

Đây hiện đang là nơi cư ngụ đến cuối đời của Ramzi Yousef, kẻ đánh bom Trung tâm Thương mại Thế giới ở Mỹ vào năm 1993; Zacarias Moussaoui, tác giả vụ khủng bố kinh hoàng 11 tháng 9; Ted Kaczynski, “kẻ đánh bom thư” giết 3 người và làm 23 người khác bị thương trong khoảng từ năm 1978 đến 1995; và Richard Reid, kẻ từng làm nổ tung một máy bay chở khách chỉ bằng đôi giày của mình vào tháng 12.2001.

Chỉ cần bước một bước vào Cơ sở Giam giữ An ninh Tối đa tại Florence, Colorado - nơi vốn quen thuộc hơn với tên viết tắt ADX, hay thường được gọi là Supermax, phạm nhân ngay lập tức sẽ cảm nhận rõ một điều: đây là siêu nhà tù được bảo vệ nghiêm ngặt nhất nước Mỹ, là thứ được dựng lên để hoàn toàn cắt đứt họ với thế giới bên ngoài.

Những thành phần tệ hại nhất trong số những thành phần tệ hại trên khắp các mạng lưới nhà tù tại Mỹ đều được di chuyển bằng xe bus, các phương tiện đặc biệt, hay thậm chí bằng máy bay trực thăng Black Hawk….tới ADX, với những lính canh được vũ trang tận răng, những tháp canh với các ụ súng mọc lởm chởm trên các khu nhà giam được lát gạch phẳng lì, cùng những bức tường chi chít hàng rào kẽm gai che mờ những dãy núi phủ tuyết từ phía xa.

Những tháp canh hàng rào kẽm gai chi chít xung quanh, biến nhà tù ADX thành một nơi "nội bất xuất, ngoại bất nhập"

“Bạn có thể cảm nhận rõ điều đó trên khuôn mặt các phạm nhân ngay khi bước qua cổng vào,” Robert Hood, một cựu cai ngục tại ADX, cho biết, “Thứ tác động ghê gớm nhất đối với bạn là sau khi được chiêm ngưỡng vẻ đẹp của dãy núi Rocky, bạn bước vào bên trong và nhận ra đó là thứ cuối cùng bạn có thể nhìn thấy ở thế giới bên ngoài.”

Kiến trúc dành riêng cho việc kiểm soát

Hơn 400 phạm nhân tại Supermax thường phải dành tới 23 tiếng/ngày sau song sắt của những căn phòng bê tông có diện tích vỏn vẹn 7,56 mét vuông, với chỗ ngả lưng là một khối bê tông dầy phủ một lớp vải mỏng làm nệm, và một lỗ hổng nhỏ duy nhất ở cửa ra vào dùng để chuyển đồ ăn thức uống vào bên trong.

Chỉ có một chiếc cửa sổ dài 106cm và rộng 10cm để ánh sáng bên ngoài được lọt vào trong, nhưng cũng được thiết kế để làm sao cho phạm nhân không thể nhìn ra bên ngoài. Bên cạnh đó, phòng giam cũng có các ghế ngồi được đặt cố định cùng một bàn đọc sách cũng được làm bằng bê tông. Những bức tường được làm rất dày để ngăn không cho các phạm nhân có thể nhìn thấy nhau, cũng như có thể trao đổi trực tiếp với các phạm nhân khác.

Cận cảnh phòng giam, nơi El Chapo sẽ phải thụ án trong siêu nhà tù ADX

“Kiến trúc của công trình này là để dành cho việc kiểm soát,” ông Hood cho biết,” Nó được thiết kế một cách có chủ ý để phạm nhân không thể nhìn thấy bầu trời, cũng như việc dựng các hàng rào dây kẽm gai để máy bay trực thăng không thể hạ cánh vào bên trong.”

Các phạm nhân rất ít có cơ hội được trao đổi với nhau, ngoài lính canh hoặc các nhân viên trong nhà tù. Họ luôn bị ốp sắt vào chân, còng tay và xích bụng trong mỗi lần bị áp tải ra khỏi xà lim. Phạm nhân chỉ được cho phép 1 giờ giải trí trong một chiếc lồng được đặt bên ngoài trời, có diện tích lớn hơn phòng giam của họ một chút. Ở những chiếc lồng như thế, chỉ có bầu trời là thứ duy nhất có thể được nhìn thấy.

Cận cảnh một khu "giải trí" ngoài trời tại ADX, phạm nhân chỉ có tối đa 1 tiếng/ngày "được" ở trong những khu vực như này.

“Bạn phải đi qua hàng trăm camera với những cánh cửa kim loại liên tục mở ra, đóng lại,” ông Hood cho biết.

Đơn vị đặc biệt của những phạm nhân khét tiếng

Một số buồng giam có đài radio và TV đen trắng, phát những chương trình về tôn giáo, giáo dục và lợi ích chung.

John Oliver, hiện đang là cai ngục tại ADX, cho biết thư tín và các cuộc đối thoại tại đây bị kiểm soát ở mọi lúc. Dù vậy, phạm nhân ở một số thời điểm vẫn có thể được làm các công việc trong tù, như dọn dẹp các phòng tắm, hay được chuyển đến các khu ở chung.

Nhưng mức độ tự do của các phạm nhân trên hoàn toàn phụ thuộc vào phán quyết cuối cùng của Bộ Tư pháp và các cơ quan phụ trách điều tra, khởi tố họ, chứ không phải từ các nhân viên trong nhà tù.

El Chapo nhiều khả năng sẽ phải chung sống với những tên khủng bố khác tại khu vực Đơn vị An ninh Đặc Biệt, hay còn được gọi là Đơn vị H. Những buồng giam ở khu vực này chỉ dành cho các phạm nhân đang phải chịu các Biện pháp Quản thúc Đặc biệt của Bộ Tư pháp Mỹ, nhằm hạn chế tối đa khỏi những mối liên lạc với bên ngoài.

Tại ADX, El Chapo nhiều khả năng sẽ được chuyển tới Đơn vị H, nơi dành riêng cho những tội phạm nguy hiểm nhất

Chỉ có những thành viên thuộc đội pháp lý hay gia đình ruột thịt mới được phép đến thăm hỏi các phạm nhân này. Hai bên được xếp ngồi cách nhau qua một lớp kính và chỉ có thể giao tiếp với nhau qua điện thoại. Toàn bộ các cuộc trò chuyện cá nhân đều bị giám sát, nhưng những cuộc đối thoại mang tính pháp lý với luật sư vẫn được châm chước về một số đặc quyền và tính riêng tư.

Các tù nhân trong Đơn vị H, như El Chapo, rất ít khi được tiếp cận với khu vực giam giữ chung, theo báo cáo từ Tổ chức Ân xá Quốc tế. Tuy nhiên vào năm 2008, nhà tù đã tổ chức một chương trình cải huấn dành riêng cho Đơn vị này, gồm 3 giai đoạn có thời hạn kéo dài tối thiểu 1 năm, với mỗi giai đoạn bao gồm một số quyền lợi hạn chế.

Tuy vậy, nhiều luật sư bào chữa cho các tù nhân nhận thấy thân chủ của mình, dù hành xử tốt, vẫn phải dành cả năm trời trong Đơn vị H mà không thể tiến triển sang giai đoạn tiếp theo, vì các Biện pháp Quản thúc Đặc biệt vẫn chưa được sửa đổi.

Nơi những tên khủng bố ghê gớm nhất “dưỡng già”

Ramzi Yosef, tác giả vụ khủng bố 11.9, thời điểm mới vào siêu nhà tù ADX

Ramzi Yousef, kẻ đã tham gia vào nhiều vụ tấn công khủng bố, trong đó có vụ đánh bom vào Trung tâm thương mại Thế giới vào năm 1993 khiến 6 người thiệt mạng, đang phải chịu 2 mức án chung thân cộng thêm 240 năm tù giam. Hắn cũng từng phải trải qua 15 năm biệt giam, và hiện đang bị giam giữ tại Đơn vị H theo các Biện pháp Quản thúc Đặc biệt, sau khi đã trải qua hơn 2 năm thực hiện giai đoạn 2 của chương trình cải huấn, theo ghi nhận của Tổ chức Ân xá Quốc tế.

Cựu cai ngục Robert Hood đã miêu tả Yosef là một người lịch sự dù không dễ mến bằng cựu mafia Sammy Gravano “Bò đực”.

“Bất luận tội ác của hắn như thế nào, bất luận việc hắn đã có bao nhiêu lần gây án, hắn vẫn là người dễ đào tạo. Dù bên ngoài chúng tôi là thù địch của nhau, nhưng tôi và hắn luôn rất lịch sự khi gặp nhau. Câu nói đầu tiên của tôi trong ngày đối với hắn bao giờ cũng là ‘Chào buổi sáng, quản ngục đối xử với anh như thế nào?’.”

Về Sammy, tay chân một thời của gia tộc tội phạm Gambino, cựu cai ngục ADX nhận xét: “Hắn là một người sẽ khiến bạn thích thú ngay từ lần gặp đầu tiên. Bạn có thể không thích những gì hắn làm, nhưng bạn sẽ nhận thấy hắn là một kẻ dễ tính, người mà bạn muốn trở thành hàng xóm của mình. Hắn phù hợp với mọi hoàn cảnh trong nhà tù, và ai cũng đều cảm thấy dễ chịu khi gặp hắn vào mỗi ngày.”

Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết Yosef đã có một hạnh kiểm tương đối tốt trong vòng 5 năm qua nhờ thi hành án một cách nghiêm chỉnh. Điều này cho phép hắn được ra ngoài vài tiếng mỗi tuần để dọn dẹp các buồng giam khác. Dù vậy, Yosef vẫn bị từ chối được chuyển sang giai đoạn 3 của chương trình cải huấn, và các Biện pháp Quản thúc Đặc biệt đối với hắn vẫn bị làm mới sau mỗi năm.

_________

Mời bạn đón đọc phần 2 của bài viết, đăng 19h ngày 25/7, về việc tù nhân ở ADX sẽ bị biến thành những người "không ra hồn người" như thế nào.