Từ xuất khẩu nguyên liệu đến xây dựng thương hiệu: Cách thực phẩm Việt chinh phục kệ hàng tại Canada

Khi bước vào siêu thị T&T ở Toronto hay Vancouver, thật khó để bỏ qua sự hiện diện ngày càng nhiều của thực phẩm Việt Nam trên kệ hàng. Cà phê, bún gạo, nước mắm, trái cây sấy, thậm chí cả bánh đặc sản — nhiều sản phẩm nay đã mang những thương hiệu quen thuộc đến từ TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội hay Phú Quốc.

Canada đã trở thành một trong những thị trường nước ngoài năng động nhất cho hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) của Việt Nam. Cấu trúc xã hội đa văn hóa, cộng đồng người châu Á đông đảo và sự cởi mở với hương vị mới khiến quốc gia này trở thành mảnh đất màu mỡ cho các thương hiệu đầu tư vào chất lượng, bao bì và hệ thống phân phối.

Một ví dụ điển hình là MR.VIET — thương hiệu Việt trong lĩnh vực cà phê và đồ ăn vặt nhiệt đới — hiện đang mở rộng thị trường tại Canada.

Từ nguyên liệu thô đến sản phẩm thương hiệu

Trong nhiều thập kỷ, Việt Nam được biết đến ở Canada chủ yếu như nguồn cung cấp nguyên liệu thô — cà phê nhân xanh, hạt tiêu đen và hạt điều. Những sản phẩm này thường được nhập khẩu số lượng lớn và đóng gói lại dưới thương hiệu nước ngoài.

Xu hướng ấy đang thay đổi. Ngày càng nhiều doanh nghiệp Việt Nam xuất khẩu trực tiếp sản phẩm hoàn chỉnh, mang thương hiệu riêng tới các nhà bán lẻ và nền tảng thương mại điện tử. Sự dịch chuyển này được thúc đẩy bởi ba yếu tố chính:

- Biên lợi nhuận cao hơn — kiểm soát bao bì và câu chuyện thương hiệu giúp gia tăng giá trị ở trong nước.

- Động lực văn hóa — ẩm thực Việt đang trở thành xu hướng toàn cầu, nhờ du lịch, mạng xã hội và sự phát triển của quán cà phê Việt ở nước ngoài. Riêng tại Mỹ, có hơn 8.000 nhà hàng Việt đang đóng vai trò như những “đại sứ” phi chính thức.

- Nhu cầu đã được chứng minh — các nhà bán lẻ Canada ghi nhận mức mua lặp lại cao đối với sản phẩm Việt Nam khi được trình bày với bao bì đạt chuẩn quốc tế.

Điển hình: Ai đang thành công tại Canada?

Cà phê Việt Nam đã tạo được chỗ đứng vững chắc. Sản phẩm của Trung Nguyên được bày bán rộng rãi tại siêu thị T&T và trên các kênh trực tuyến, trong khi MR.VIET đang thúc đẩy doanh số với cả cà phê lẫn trái cây nhiệt đới sấy.

Trong mảng bán lẻ, MR.VIET chú trọng các gói hàng sẵn sàng lên kệ (cà phê Việt, xoài sấy phủ socola, v.v.), phù hợp với xu hướng “chuẩn xuất khẩu”. Mì ăn liền từ các thương hiệu Việt Nam cũng đã trở thành sản phẩm quen thuộc tại các cửa hàng châu Á và trên thương mại điện tử.

Các thương hiệu nước mắm cao cấp đã xuất hiện trong hệ thống bán lẻ lớn, bao gồm Walmart Canada.

Ngoài các sản phẩm thiết yếu, đồ ăn vặt như mít sấy hay bánh pía cũng đang dần chuyển từ “kệ hàng châu Á” sang giỏ mua sắm hàng ngày.

Vì sao Canada là thị trường chiến lược?

Nhiều yếu tố khiến Canada trở thành điểm đến hấp dẫn cho FMCG Việt Nam:

- Chi tiêu cho thực phẩm cao — mức chi tiêu bình quân đầu người thuộc nhóm cao nhất OECD, với xu hướng sẵn sàng trả giá cho sự “nguyên bản”.

- Ảnh hưởng cộng đồng người Việt — theo điều tra dân số 2021, Canada có 275.530 người gốc Việt, tạo nên tệp khách hàng sẵn có và hiệu ứng truyền miệng. Kinh nghiệm từ MR.VIET cho thấy sự giới thiệu trong cộng đồng có thể giúp sản phẩm nhanh chóng từ giai đoạn thử nghiệm sang vị trí cố định trên kệ.

- Thói quen mua sắm đa văn hóa — người tiêu dùng Canada quen thuộc với việc khám phá sản phẩm quốc tế, giúp việc thử sản phẩm mới trở nên dễ dàng.

- Thương mại điện tử thực phẩm phát triển — các nền tảng như Instacart, Haisue và Amazon giúp thương hiệu ngách tiếp cận khách hàng toàn quốc, ngay cả khi kênh bán lẻ truyền thống tập trung ở đô thị.

Góc nhìn chuyên gia: Xây dựng thương hiệu FMCG cho thị trường toàn cầu

Theo ông Max Osipov, Giám đốc điều hành Sense Asia (đơn vị sở hữu MR.VIET), ba nguyên tắc quan trọng khi đưa thương hiệu Việt ra thế giới là:

- Chọn hội chợ thương mại phù hợp — không phải hội chợ nào cũng mang lại khách hàng tiềm năng; chọn sai có thể lãng phí nguồn lực.

- Xây dựng đội ngũ bán hàng xuất khẩu chuyên biệt — một khoản đầu tư dài hạn nhưng cần thiết để duy trì kết quả bền vững.

- Tận dụng công cụ marketing — tiếp cận, biên tập nội dung chuyên nghiệp và phần mềm hỗ trợ có thể mở ra cơ hội nếu được triển khai đúng cách.

Nguyên tắc then chốt, theo ông Max, là cần tạo dựng uy tín tại thị trường nội địa trước: thương hiệu có mặt tại các hệ thống bán lẻ lớn ở Việt Nam và được người tiêu dùng trong nước tin tưởng sẽ có lợi thế khi tiếp cận đối tác quốc tế.

Đây cũng là nền tảng trong chiến lược xuất khẩu của MR.VIET tại Canada — quy trình bán hàng chặt chẽ và chọn đúng hội chợ trước khi mở rộng quy mô.

Trường hợp Canada chứng minh rằng với sản phẩm phù hợp, thương hiệu thông minh và tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế, hàng FMCG Việt Nam có thể từ kệ hàng chuyên biệt vươn ra giỏ mua sắm đại chúng. Kinh nghiệm cho thấy một khi thương hiệu tạo được niềm tin trong nước và đầu tư vào bao bì, quan hệ bán lẻ cùng nhu cầu từ cộng đồng người Việt, cơ hội tăng trưởng quốc tế sẽ theo sau.

Độc giả có thể tìm hiểu thêm các sản phẩm của MR.VIET tại https://mrviet.net/vn