Vì tiền, Liên đoàn tennis che giấu trọng tài bán độ?

6 trọng tài tham gia dàn xếp tỷ số bị điều tra nhưng không bị công khai danh tính cho tới khi báo chí vào cuộc, mà lý do có lẽ đến từ lợi nhuận quá lớn từ bán dữ liệu & tỷ lệ cược.

ITF (Liên đoàn quần vợt thế giới) đã ra án phạt cấm điều khiển trận đấu 2 trọng tài quần vợt, bên cạnh 4 trọng tài khác đang đối mặt án phạt cấm hành nghề suốt đời, sau khi những trọng tài này bị phát hiện có tham gia vào đường dây dàn xếp tỷ số các trận đấu bị phanh phui trong hơn 1 tháng qua.

Vấn đề là ITF đã xét xử kín đáo và không công khai danh tính những người bị phạt. Sự việc chỉ vỡ lở ra ngoài sau khi một phóng sự điều tra của tờ The Guardian (Anh) tiết lộ về những trọng tài bị đình chỉ, trong đó có một người Kazakhstan. Trọng tài Kirill Parfenov bị cấm hành nghề tháng 2/2015 sau khi dùng Facebook để liên hệ với trọng tài khác đề nghị dàn xếp tỷ số. Một người khác đến từ Croatia là Denis Pitner bị cấm làm việc 1 năm do sở hữu một tài khoản cá cược.

Các trọng tài tham gia dàn xếp tỷ số tennis đã được che giấu danh tính

Việc che giấu danh tính các trọng tài đã khiến ITF mới đây phải đối mặt với một cuộc điều tra được thực hiện bởi một hội đồng các nghị sĩ Hạ viện Anh. Các quan chức ở ITF – tổ chức có trụ sở tại London và có ngân quỹ được quản lý bởi Đại nhà băng Anh Quốc – sẽ bắt buộc phải trả lời những câu hỏi mà hội đồng đặt ra xuất phát từ cuộc điều tra của The Guardian.

Ông Damian Collins, một nghị sĩ Hạ viện, cho biết: “ITF dường như đang cố phủ nhận về tầm vóc rất lớn của các đường dây cá cược tennis, trong khi tất cả những người khác đều biết chúng ta đang gặp một vấn đề nghiêm trọng. TIU như một tổ chức ăn to nói lớn dù kỳ thực chỉ được điều hành bởi 1 người”.

Không chỉ cuộc điều tra của The Guardian, hội đồng sẽ đặt câu hỏi về một thỏa thuận trị giá 70 triệu bảng giữa ITF với tập đoàn dữ liệu SportRadar nhằm cho phép ITF tiếp cận các dữ liệu trận đấu và tỷ lệ cá cược được tập đoàn này bán cho các nhà cái quốc tế. 4 trọng tài đang bị điều tra được cho là đã trì hoãn việc nhập tỷ số trong khoảng 60 giây để cho phép các hãng cá cược đặt tỷ lệ cược mới.

Con số 70 triệu bảng là sự gia tăng tới 500% so với hợp đồng cũ của SportRadar với ITF, tổ chức chuyên kiểm soát giải Davis Cup và khoảng 1.500 giải đấu nhỏ mỗi năm. Sở dĩ có con số khổng lồ ấy là bởi đặt cược các trận tennis đã trở thành một ngành kinh doanh cực kỳ lời lãi, với thị phần ước tính vào khoảng 5 tỷ USD và một thị trường đã chiếm lĩnh cá cược đua ngựa chỉ riêng trong lòng nước Anh.

Nhu cầu của thị trường cá cược tennis rất lớn khiến các trận đấu nhỏ ngày càng dễ bị bóp méo

Do tính chất của nhu cầu thị trường cá cược lẫn phạm vi quản lý giải đấu của ITF, những trận đấu ở các giải đấu nhỏ trở nên dễ bị dàn xếp hơn bao giờ hết do các trận đấu không được giám sát và không được truyền hình trực tiếp hay phát lại. Các tay vợt vô danh do vậy càng dễ bị lòng tham cuốn vào bán độ hơn những tay vợt đang ở đỉnh cao của làng quần vợt.

Bản thân tập đoàn Sportradar của Thụy Sĩ cũng khiến nhiều người phải nghi ngại. Mặc dù cung cấp dữ liệu cho hơn 800 tổ chức trên toàn thế giới và thậm chí còn có hợp đồng với Bundesliga (giải bóng đá VĐQG Đức), nhưng Sportradar đang có tranh chấp pháp lý kéo dài với Premier League và các giải bóng đá nhỏ hơn ở Anh xung quanh dữ liệu bóng đá. Các đối thủ cạnh tranh của Sportradar cũng đã và đang kiếm doanh thu từ các giải đấu béo bở hơn mà các giải ATP là một ví dụ.

ITF đang ra sức bào chữa rằng nếu không có thỏa thuận giữa họ với Sportradar, dữ liệu tennis thậm chí có thể bị bóp méo tùy ý muốn để làm lợi cho các công ty cá cược do không có ai kiểm tra. Một số chuyên gia trong lĩnh vực cá cược đồng tình với quan điểm này, nhưng cho rằng ITF lẽ ra phải có hợp đồng với ít nhất 2 hãng cá cược để có sự kiểm tra chung, bởi nếu chỉ 2 bên làm ăn với nhau thay vì 3 bên thì dữ liệu và tỷ lệ cược vẫn dễ bị chỉnh sửa.

4 trọng tài đang bị điều tra cũng đang bị cáo buộc thực hiện hành vi này. Việc họ được giấu danh tính bởi ITF càng khiến dư luận nghi ngờ phải chăng vì lợi nhuận mang lại từ dữ liệu trận đấu & tỷ lệ cá cược mà ITF giơ cao đánh khẽ với những người bị nghi vấn.

Điều khiến dư luận lo lắng là với tình trạng bán độ tennis xảy ra hiện tại, quần vợt quốc tế có thể sẽ chứng kiến sự nổi lên của những tay vợt không xứng đáng với năng lực và được những con số bị làm sai lệch che giấu khả năng thi đấu của mình. Những tay vợt này sẽ ngoi lên tới tầm cỡ dự các giải Grand Slam và biết đâu vết ố sẽ lan cả lên những giải đấu hàng đầu.