Kỳ lạ hàng thủ Liverpool "dọn đường" cho đối phương sút lại khó bị ghi bàn?

Hàng phòng ngự Liverpool có lẽ là "khác người" nhưng lại hiệu quả bậc nhất châu Âu.

Hậu vệ Liverpool "tránh đường" cho đối phương sút xa

Premier League đang ở vào buổi cao điểm của cuộc tranh hùng Man City – Liverpool. Hai đội bóng này đã giành chức vô địch trong 4 mùa giải trước và cuộc đua vô địch năm nay vẫn chỉ xoay quanh 2 đại gia này.

Liverpool có một trong những hàng phòng ngự khó phá nhất châu Âu

Hàng công của Liverpool mùa này được đánh giá mạnh nhất Ngoại hạng Anh khi không những họ ghi bàn nhiều nhất mà còn có nhiều chân sút nhất trong top 10 ghi bàn và nhiều thành viên nhất trong top 10 kiến tạo. Nhưng hàng thủ cũng không hề kém, 20 bàn thua của Liverpool xếp họ thứ 3 trong những đội thủng lưới ít nhất, nhưng 17 trận giữ sạch lưới của họ bằng Man City và nhiều hơn Chelsea (13).

Hàng phòng ngự của Liverpool không chỉ mạnh bởi những nhân sự chất lượng, từ cặp cánh Robertson – Alexander-Arnold cho tới các trung vệ Van Dijk, Matip, Konate và cả tiền vệ trụ Fabinho lẫn thủ môn Alisson. Điều khiến họ còn đáng gờm hơn là những chiến thuật phòng ngự khá khác lạ.

Trong trận lượt về vòng 1/8 Champions League, Liverpool đã thua Inter Milan 0-1 vì một cú sút xa hiểm hóc của Lautaro Martinez dù họ vẫn đi tiếp. Van Dijk đã bị chỉ trích vì không chủ động can thiệp ngăn cản Martinez, nhưng cựu thủ môn Peter Schmeichel đã đưa ra một ý kiến đáng chú ý: Phải chăng Van Dijk cố tình làm vậy, hy vọng Alisson sẽ cản được cú sút đó?

Van Dijk không quyết liệt chặn cú sút thành bàn của Lautaro Martinez

Schmeichel đưa ra luận điểm rằng ông nếu ở tình huống đó sẽ muốn có một góc nhìn rõ ràng đường bóng, thay vì Van Dijk lao vào cố phá. Đây không phải lần đầu Schmeichel có quan điểm đó bởi Gary Neville đã từng có lần nói điều tương tự, rằng Schmeichel có thể chịu rủi ro trước những cú sút xa nhưng như vậy vẫn có thể cản phá được hơn là một pha bóng đổi hướng không kịp trở tay.

Những cú sút xa được đánh giá là có tỷ lệ ăn bàn thấp hơn trong vòng cấm và do đó hàng thủ Liverpool có thể tin vào Alisson đối phó với những pha như vậy, thậm chí họ hay chủ động tránh ra để Alisson có thể quan sát được bóng. Điều này có con số chứng minh thông qua bộ phận nghiên cứu số liệu của Liverpool, nhà nghiên cứu số liệu William Spearman của Liverpool có một video trên YouTube phân tích về cách kiểm soát mặt sân.

Phương pháp của Liverpool là nhập dữ liệu nguồn đánh giá về tỷ lệ ăn bàn của mỗi khu vực dứt điểm trên sân, và căn cứ vào đó để tập huấn cho các hậu vệ để ứng biến khi bóng xuất hiện ở đúng điểm đó. Sẽ có rất nhiều tình huống Van Dijk, Matip hay Konate đối đầu trung vệ đội bạn nhưng không chủ động chặn cú sút mà dồn họ dịch ra nách để khiến góc đá khó hơn, kết hợp với thu tay sát nách nếu đứng trong khu 16m50.

Liverpool lọt lưới 6 bàn từ sút xa sau 29 trận mùa này...

...và là đội ít chắn các cú sút xa nhất tại Premier League

Và riêng trong các pha chống phản công, ví dụ như 2-đánh-3, bình thường các hậu vệ sẽ cố che không gian ở giữa sân và buộc đối thủ chuyền sang trái hoặc phải. Nhưng trung vệ Liverpool làm ngược lại, dịch sang đón lõng 2 kẻ chạy biên và không tranh chấp với cầu thủ cầm bóng cho tới khi đến sát vòng cấm.

Cách 2-chống-3 của Liverpool còn dựa vào việc các tiền vệ sẽ băng về gây áp lực lên cầu thủ cầm bóng, từ phía sau hay bên cạnh. Các trung vệ kéo dài thời gian và khiến cầu thủ cầm bóng của đối phương rơi vào trạng thái tâm lý bối rối: Hoặc anh vào quá gần vòng cấm và bị phải cả 2 trung vệ lao tới, hoặc anh chuyền thì lúc đó 2 trung vệ Liverpool lao lên đưa cả 2 cầu thủ tấn công 2 bên vào thế việt vị, còn sút xa thì tỷ lệ ăn bàn khá thấp như đã đề cập.

Các HLV Liverpool lại sợ những pha bóng đổi hướng hơn là sút xa và thực tế từ đầu năm 2022, cặp Matip – Van Dijk mới chỉ thủng lưới có 3 bàn thì có 1 bàn đến từ đổi hướng. Trận thua nổi tiếng 2-7 của Liverpool trước Aston Villa năm 2020 là một minh chứng: Thủ môn Adrian đã lọt lưới không dưới 4 bàn từ các pha bóng đổi hướng, một phần bởi các hậu vệ Liverpool không tin tưởng khả năng cứu thua của anh và cố chắn bóng.

Cả Van Dijk và Matip đều đã được đề cử Cầu thủ hay nhất tháng Premier League mùa này

Không ngạc nhiên khi Liverpool lại có cách phòng ngự như vậy, trong mắt người xem thì như thế khá “đau tim”, nhưng Liverpool đã xác định độ rủi ro căn cứ vào số liệu, đó là cách làm việc của các đội thể thao do Fenway Sports Group sở hữu (đặc biệt là chiến lược “Moneyball” trong bóng chày). Ngay cả bẫy việt vị của Liverpool cũng vậy, có phải tự dưng họ tự tin làm điều đó một khi đã có VAR để tránh trọng tài bắt sai?

Cả Van Dijk và Matip mùa này đều đang được đánh giá là những trung vệ hay nhất Premier League, và dù trình độ cá nhân của họ rất ưu việt, không thể bỏ qua những thông số đã giúp ban huấn luyện Liverpool chỉnh đốn tiểu tiết trong tác phong thi đấu của hai người. Đấy là giá trị của việc đầu tư vào một đội phân tích hùng hậu, lý giải vì sao Liverpool đang cạnh tranh với cỗ máy chiến thắng của Man City.

Hậu vệ các đội còn lại cố chắn sút xa