Cách bày biện mâm ngũ quả rước tài lộc về nhà

Mâm ngũ quả trên bàn thờ nhằm thể hiện mong muốn âm dương hòa hợp, sinh sôi nảy nở, phát triển.

Theo nhà nghiên cứu văn hóa dân gian, tiến sỹ Trần Hữu Sơn, Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian, mâm ngũ quả ngày Tết gồm 5 loại quả với 5 màu sắc khác nhau.

Mâm ngũ quả xuất phát từ quan niệm âm dương ngũ hành – vạn vật hòa hợp cũng trời đất. Theo thuyết duy vật cổ đại, tất cả mọi vật chất đều được tạo nên bởi 5 yếu tố ban đầu gồm: nước, lửa, đất, cây cỏ và kim loại.

Cách bày biện mâm ngũ quả rước tài lộc về nhà - 1

Con số 5 - “ngũ” - tương ứng với ngũ hành, là một con số rất tốt trong quan niệm phong thủy thể hiện sự phát triển bền vững, mạnh mẽ.

Chính vì vậy, mâm ngũ quả trên bàn thờ nhằm thể hiện mong muốn âm dương hòa hợp, sinh sôi nảy nở, phát triển.

Trong mâm ngũ quả không có quy định chuẩn cụ thể những loại quả gì, tùy từng nơi, từng vùng mà gia chủ chuẩn bị các loại quả. Chính vì vậy, ở mỗi vùng miền lại có 5 loại quả khác nhau.

Ví dụ ở miền Bắc thường có 5 loại quả như chuối, bưởi, quýt, hồng, đào. Trong đó, nải chuối hầu như không thể thay thế, bởi nó to bè ra, để được các loại quả khác lên trên. Nải chuối có các quả bao lên như bàn tay, có ý che chở, sự sung túc, đùm bọc.

Trong khi đó, mâm ngũ quả trong miền Nam, gồm có “cầu sung vừa đủ xài”. Đây là cách nói gần âm, theo nghĩa riêng, thể hiện mong muốn của gia chủ. Năm loại quả bao gồm: Mãng cầu, dừa, quả sung, đu đủ, xoài.

Do hoa quả, trái cây ngày càng đa dạng nên mâm ngũ quả ngày càng phong phú hơn, người ta cũng không câu nệ cứng nhắc “ngũ quả” mà có thể nhiều hơn… Dù bày biện nhiều loại quả hơn nhưng người ta vẫn gọi là “mâm ngũ quả” với ý nghĩa ban đầu như trên.

Về cách bày biện mâm ngũ quả, theo chuyên gia, quả có quả to, quả nhỏ vì vậy, sắp xếp sao cho cân xứng. Mâm ngũ quả ở miền Bắc bao giờ cũng để nải chuối xanh dưới cùng, quả bưởi vàng lên trên, còn những thứ nhỏ hơn thì đặt xung quanh. Ngoài 5 loại quả chính với 5 màu khác nhau, có thể đặt thêm quả phụ vào như cam, quất… vào những chỗ trống sao cho mâm ngũ quả đầy đặn và đẹp mắt hơn.

Với người miền Nam, 5 loại quả thường thấy trên mâm ngũ quả gồm có: mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài (cầu vừa đủ xài) và sung (sung túc).

Đối với miền Trung, do khí hậu khắc nghiệt, ít hoa quả nên người dân nơi đây cũng không quá câu nệ hình thức. Mâm ngũ quả ngày Tết chủ yếu là có gì cúng nấy, thành tâm dâng kính tổ tiên. Các loại quả thường thấy là thanh long, chuối, dưa hấu, mãng cầu, dứa, sung, cam, quýt…

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]