Tài xế dừng đèn đỏ, tay sử dụng điện thoại di động có bị xử phạt?

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Trước một số thông tin trên mạng xã hội cho rằng việc "người điều khiển phương tiện sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ sẽ bị xử phạt", nhiều ý kiến cho biết, hiện nay, quy định của pháp luật chưa xử phạt đối với hành vi này.

Dừng đèn đỏ dùng điện thoại có bị xử phạt?. Ảnh minh họa

Vừa qua, trên mạng xã hội xuất hiện một số thông tin cho rằng "người điều khiển phương tiện sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ sẽ bị phạt" khiến nhiều người lo lắng. Đặc biệt, hiện nay các camera tích hợp công nghệ AI được triển khai lắp đặt tại nhiều tuyến đường, nút giao thông lại càng làm nhiều người lo bị xử phạt nguội.

Trao đổi với phóng viên, luật sư Trần Tuấn Anh - Công ty luật Minh Bạch cho biết, Điều 18, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, “dừng xe” được hiểu là trạng thái đứng yên tạm thời của xe trong khoảng thời gian cần thiết, đủ để cho người lên xuống xe, xếp dỡ hàng hóa, kiểm tra kỹ thuật xe hoặc thực hiện hoạt động khác. Khi dừng xe, người lái không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái, trừ một số trường hợp nhất định. Như vậy, khi phương tiện dừng chờ đèn đỏ, xe đang ở trạng thái đứng yên tạm thời, không phải đang di chuyển trên đường.

Trong khi đó, Điều 9 của Luật này quy định về hành vi bị nghiêm cấm chỉ rõ “dùng tay cầm và sử dụng điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đang di chuyển trên đường bộ”. Tức chỉ khi người điều khiển đang di chuyển, việc sử dụng điện thoại mới bị xem là vi phạm.

Đồng quan điểm, Thượng tá Nguyễn Văn Quỹ - nguyên Tổ trưởng xử lý vi phạm Đội CSGT đường bộ số 1 (Công an TP Hà Nội) cho biết, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ quy định rất rõ, người điều khiển phương tiện (xe mô tô, xe gắn máy, xe ô tô...) bị cấm dùng tay sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện và có các chế tài tương ứng để xử phạt.

"Luật quy định, việc xử phạt hành vi này khi đang điều khiển phương tiện chứ không quy định khi dừng phương tiện có được sử dụng hay không. Như vậy, khi dừng xe sử dụng điện thoại thì Luật không cấm" - Thượng tá Quỹ cho biết.

Theo Thượng tá Quỹ, việc dừng phương tiện ở đây có thể là đang chờ đèn đỏ, dừng sát lề đường hay ở những vị trí khác. Ông khuyến cáo, khi người điều khiển phương tiện có việc cần thiết sử dụng điện thoại phải dừng xe, đỗ xe ở những nơi được phép dừng đỗ nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn giao thông.

Có thể bị xử phạt khi gây cản trở giao thông

Luật sư Trần Tuấn Anh lưu ý, cần hạn chế việc sử dụng điện thoại ngay cả khi dừng phương tiện vì có thể gây mất tập trung, không chú ý quan sát được các sự cố bất ngờ. Bên cạnh đó, những trường hợp khi đèn xanh nhưng vẫn mải sử dụng điện thoại gây cản trở giao thông thì vẫn có thể bị xử phạt.

Căn cứ theo Nghị định 168/2024/ NĐ-CP thì lỗi sử dụng điện thoại khi đi xe máy có thể bị phạt tiền từ 800.000 - 1.000.000 đồng và bị trừ điểm bằng lái xe 4 điểm. Trường hợp gây tai nạn giao thông thì phạt tiền từ 10.000.000 - 14.000.000 đồng và bị trừ điểm bằng lái xe 10 điểm.

Luật sư Tuấn Anh khuyến cáo, người điều khiển phương tiện cần chú ý quan sát tín hiệu đèn giao thông để di chuyển kịp thời theo đúng hiệu lệnh, tránh tình trạng mải sử dụng điện thoại hoặc làm việc riêng khiến đèn chuyển xanh mà vẫn không khởi động, gây cản trở giao thông. Khi có nhu cầu nghe hoặc gọi điện thoại, nhắn tin, người điều khiển nên thực hiện việc dừng, đỗ xe đúng quy định, bật tín hiệu báo cho các phương tiện khác biết khi ra, vào vị trí dừng hoặc đỗ xe; đồng thời bảo đảm không ảnh hưởng, không gây cản trở người đi bộ và các phương tiện đang lưu thông trên đường.

Còn theo Thượng tá Quỹ, trên thực tế, khi nghe điện thoại, tài xế thường mất tập trung vào tay lái, rất dễ xảy ra tai nạn giao thông, thậm chí là những vụ tai nạn giao thông liên hoàn. Do đó, người điều khiển phương tiện phải chủ động chấp hành Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ bảo đảm an toàn cho chính mình và những người xung quanh.

Về camera ra AI hiện nay đang được lắp đặt, theo Thượng tá Quỹ, hiện nay công nghệ AI giúp cho lực lượng chức năng phát hiện các hành vi vi phạm mục đích là để bảo đảm an toàn cho người tham gia giao thông.

Camera AI lắp đặt tại Hà Nội.

Camera AI phát hiện vi phạm như thế nào?

Hiện nay, Cục CSGT đang thí điểm triển khai lắp đặt camera AI tại tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai; nút giao phố Phạm Văn Bạch - Hoàng Quán Chi và Lê Văn Lương (Hà Nội). Qua đó, phát hiện nhiều trường hợp vi phạm như đi sai làn đường, vượt đèn đỏ, không đội mũ bảo hiểm, không thắt dây an toàn, dùng tay sử dụng điện thoại khi đang điều khiển phương tiện, đi ngược chiều...

Tại Hà Nội, Công an TP Hà Nội đang triển khai lắp đặt hơn 1.800 camera AI tại khắp các tuyến đường trong nội đô nhằm bảo đảm trật tự an toàn giao thông. Dự kiến, hệ thống camera AI này sẽ đi vào hoạt động từ tháng 12/2025.

Hệ thống camera AI giao thông được triển khai với nhiều tính năng hiện đại như quay quét 360 độ, nhận diện rõ sự vật, hiện tượng, đối tượng ở khoảng cách xa 500-700m; hoạt động được trong mọi điều kiện thời tiết, môi trường khắc nghiệt.

Hệ thống camera AI sẽ xử lý, phân tích hình ảnh và gửi về trung tâm giám sát để đọc dữ liệu và đối chiếu với cơ sở dữ liệu của hệ thống; giúp tăng độ chính xác phát hiện các hành vi vi phạm giao thông, tình hình an ninh trật tự, giảm độ trễ và tiết kiệm tài nguyên của hệ thống máy chủ tại trung tâm, dễ dàng mở rộng số lượng camera.

Đối với việc xử lý vi phạm, các camera AI sau khi ghi nhận vi phạm sẽ lập tức trích xuất hình ảnh/clip liên quan gồm tuyến đường, thời gian vi phạm, hành vi… và đưa ra được ngay chủ xe này là ai. Lực lượng CSGT trên cơ sở đó sẽ chuyển thông tin vi phạm nhanh nhất tới chủ xe.

Sau khi nhận thông báo, chủ xe sẽ đến nơi phát hiện vi phạm hoặc công an nơi cư trú để làm việc, xác minh lỗi. Đồng thời sẽ được xem thông tin, hình ảnh vi phạm.

Khi có quyết định xử phạt và không có khiếu nại, người vi phạm có thể đóng phạt ở kho bạc hoặc nộp trực tuyến qua cổng dịch vụ công.