Syria sẽ nghe lời Nga từ bỏ vũ khí hóa học

Ngoại trưởng Syria cho biết nước này hoan nghênh ý tưởng của Nga giao nộp vũ khí hóa học cho cộng đồng quốc tế để tránh bị Mỹ tấn công.

Ngày 10/9, Syria cho biết họ “hoan nghênh” đề xuất của Nga đặt kho vũ khí hóa học của nước này dưới quyền kiểm soát quốc tế để tiêu hủy toàn bộ.

Trước đó Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov đã đưa ra một đề xuất nhằm giúp Syria tránh khỏi một cuộc tấn công quân sự do Mỹ dẫn đầu. Trong đề xuất này, ông kêu gọi giới lãnh đạo Syria chấp nhận từ bỏ kho vũ khí hạt nhân của nước này để cộng đồng quốc tế kiểm soát và tiêu hủy, đồng thời tạo điều kiện để Tổ chức Cấm Vũ khí Hóa học được tiếp cận toàn diện với kho vũ khí này.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov

Không lâu sau khi Nga đưa ra đề xuất này, Ngoại trưởng Syria Walid al-Muallem đã nhanh chóng hồi đáp: “Syria hoan nghênh ý tưởng của Nga được đưa ra từ những mối quan tâm của giới lãnh đạo nước này đối với mạng sống của người dân và sự an nguy của đất nước chúng tôi.”

Đề xuất này của Nga cũng nhanh chóng nhận được sự ủng hộ của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon và Thủ tướng Anh David Cameron. Trong khi đó, đại diện Bộ Ngoại giao Mỹ Marie Harf cũng tuyên bố: “Chúng tôi sẽ lùi lại một bước để xem xét đề xuất của Nga. Chúng tôi sẽ nghiên cứu các chi tiết trong đề xuất này.”

Đề xuất này của ông Lavrov được đưa ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố rằng Syria có thể tránh khỏi cuộc tấn công của Mỹ nếu họ chịu từ bỏ kho vũ khí hạt nhân trong vòng một tuần.

Trong một cuộc họp báo với Ngoại trưởng Anh, ông Kerry đã phát biểu: “Assad có thể bàn giao tất cả vũ khí hóa học cho cộng đồng quốc tế trong tuần sau. Giao nộp tất cả không chậm trễ và tạo điều kiện kiểm đếm đầy đủ và toàn diện.”

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry

Tuy nhiên sau đó Bộ Ngoại giao Mỹ đã rút lại lời tuyên bố này của ông Kerry và cho rằng đó chỉ là một “lập luận cường điệu” không chính thức.

Theo một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ, ông Kerry đã gọi cho người đồng cấp Nga Lavrov từ trên máy bay, và sau khi ông Lavrov nói rằng Nga sẵn sàng tham gia vào ý tưởng trên, Ngoại trưởng Kerry đã vội vàng bác bỏ rằng đây không phải là một đề xuất chính thức của Mỹ.

Ông Kerry cũng nói với ông Lavrov rằng bất cứ đề xuất nào kiểu như vậy cũng sẽ không trì hoãn nỗ lực của chính quyền Obama trong việc tìm kiếm sự ủng hộ của Quốc hội đối với kế hoạch tấn công Syria.

Hồi đầu tuần, Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã lý giải vì sao ông “vẫn chưa” ký Công ước về Vũ khí hóa học. Ông nói: “Vì Israel, nước đang chiếm đóng đất đai của chúng tôi, cũng sở hữu vũ khí hủy diệt hàng loạt mà vẫn chưa ký Công ước. Thế nên đó là lý do chung tôi nói về Trung Đông nói chung chứ không riêng gì Syria hay Israel. Nó phải mang tính toàn diện.”

Ông Assad: Syria sở hữu vũ khí hóa học là vì Israel

Ông Assad cũng phủ nhận việc lực lượng của ông đã sử dụng vũ khí hóa học trong vụ tấn công hôm 21/8 ở ngoại ô thủ đô Damascus, và cho rằng Mỹ không thể đưa ra “một mẩu bằng chứng” nào về việc lực lượng của ông đứng đằng sau vụ việc này.

Tạp chí Bild của Đức cũng dẫn lời các nguồn tin tình báo cấp cao nước này cho rằng quân đội chính phủ Syria có thể đã thực hiện vụ tấn công bằng vũ khí hóa học mà không có lệnh của ông Assad.