Ớn lạnh lò mổ heo '4 không' - Bài 2: Lo thịt nhiễm khuẩn, nghi có chất tạo nạc

Ngoài những lo ngại thịt heo trong các lò mổ “4 không” bị nhiễm khuẩn, có dấu hiệu cho thấy có khả năng thịt có chứa chất tạo nạc salbutamol.

Trên số báo trước, chúng tôi đã thông tin khi công an ập vào kiểm tra các lò mổ heo lậu “4 không” ở phường Long Bình, Đồng Nai thì cả ba lò mổ bị kiểm tra đều vi phạm các lỗi nghiêm trọng trong giết mổ bao gồm: không giấy phép hoạt động; không chứng minh được nguồn gốc heo; không đảm bảo vệ sinh giết mổ; không xử lý nước thải mà xả thẳng ra môi trường.

Theo tìm hiểu của nhóm phóng viên, không chỉ các cơ sở mà công an phường Long Bình kiểm tra hôm 5-8, trên địa bàn còn nhiều cơ sở giết mổ lậu khác.

Điều đáng nói là, trong quá trình thâm nhập thực tế tìm hiểu vụ việc, nhóm phóng viên Pháp Luật TP.HCM phát hiện dấu hiệu của chất tạo nạc Salbutamol. Rạng sáng một ngày cuối tháng 7-2025, trong vai người tiêu dùng, nhóm phóng viên Báo Pháp Luật TP.HCM có mặt tại một số lò mổ heo lậu ở phường Long Bình. Chúng tôi mua 1 kg gan và 1 kg thịt từ một lò mổ lậu của người tên S.

Một lần khác vào khuya một ngày đầu tháng 8-2025, chúng tôi trong vai người đi mua thịt heo, tìm đến lò mổ của một người tên T cũng ở phường Long Bình. Bên trong, hai người đàn ông đang tất bật mổ heo giữa không gian bẩn thỉu, nhếch nhác và nồng nặc mùi hôi tanh. Một bên các con heo bị giết mổ tất bật, một bên vẫn còn hàng chục con heo còn sống đang khắc khoải chờ đến lượt.

Khi chúng tôi hỏi mua vách ngăn heo (phần ngăn giữa sườn và nội tạng heo khu vực bụng), người đàn ông đáp ngắn gọn: “Ở đây không bán vách ngăn em ơi, ông chủ không có ở đây”. Chuyển sang hỏi mua lòng, người này cũng từ chối với lý do “Lòng ở đây đặt hết rồi, ra chợ mua đi em”. Người đàn ông cao to dùng chân đạp mạnh vào con heo sau khi cắt tiết, giải thích “đạp cho máu ra hết”. Một lúc sau, người chủ lò trở về từ chợ Tam Hòa, đồng ý bán cho chúng tôi một lá gan heo.

Những miếng thịt heo có nguồn gốc từ các lò mổ “4 không” mà chúng tôi tiếp cận được trích mẫu gửi đến đến Trung tâm Dịch vụ phân tích thí nghiệm TP.HCM (thuộc Sở KH&CN TP.HCM). Khi kết quả được trả về, đã có mẫu thịt nghi dương tính với chất tạo nạc salbutamol.

Trong một lần tiếp xúc với nhân viên vận chuyển heo về một lò giết mổ lậu ở Long Bình, khi chúng tôi thắc mắc vì sao khi lùa heo về chuồng phải giật hai chân sau để heo nằm xuống. Người này giải thích vì heo này ăn thuốc tạo nạc, chân yếu lắm, đứng run một hồi thế này là heo sẽ chết...

Khi xem các hình ảnh ghi nhận trong các lò mổ lậu, các chuyên gia y tế lo ngại thịt heo từ các lò “4 không” không qua kiểm soát thú y, dễ mang theo mầm bệnh nguy hiểm như dịch tả heo châu Phi, tụ huyết trùng, liên cầu khuẩn lợn… có thể lây sang người.

PGS.TS.BS Đỗ Văn Dũng, Nguyên Trưởng khoa Y tế công cộng Trường ĐH Y Dược TP.HCM, nhận định việc giết mổ không phép sẽ làm thịt heo có thể bị nhiễm ký sinh trùng, gây hại cho người sử dụng. Nơi cung cấp heo cho lò mổ không phép có thể sử dụng phụ gia, thuốc tăng trọng, chất tạo nạc bị cấm như salbutamol. Từ đó cũng có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, như tăng nhịp tim, run tay, đặc biệt là ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ em.

Ngoài ra, khi lò mổ không đảm bảo vệ sinh, chật chội, người giết mổ nếu bị đứt tay có thể bị nhiễm liên cầu lợn, đã có trường hợp tử vong. Nơi mổ không đảm bảo vệ sinh, không đầy đủ dụng cụ, giết heo xong thả trực tiếp lên sàn, bị lẫn lộn với chất thải và chất bẩn sẽ khiến thịt heo bị nhiễm khuẩn E.Coli, salmonella, làm thịt kém chất lượng, nặng hơn có thể gây ngộ độc thực phẩm cho người tiêu dùng.

Việc xả thải máu, phân và các bộ phận nội tạng của heo trực tiếp ra môi trường, không qua xử lý sẽ gây ô nhiễm nguồn nước, không khí và đất; ô nhiễm do các chất hữu cơ từ nội tạng heo và vi khuẩn, virus từ quá trình giết mổ heo bệnh, gây ảnh hưởng đến các sinh vật thủy sinh. Từ đó sẽ gây bệnh truyền nhiễm cho người dân sinh sống trong khu vực nếu sử dụng, sinh hoạt từ nguồn nước này. Ngoài ra mùi hôi thối cũng gây khó chịu và ảnh hưởng tâm lý, sức khỏe của người dân sống gần khu vực giết mổ.

Về hiện tượng thịt heo ở lò mổ lậu nghi nhiễm chất tạo nạc salbutamol, theo tìm hiểu của chúng tôi, trước đây báo chí từng phản ánh tình trạng sử dụng chất cấm trong chăn nuôi tại Đồng Nai diễn biến ngày càng phức tạp, các cơ quan chức năng khi đó liên tục phát hiện hàng chục trang trại chăn nuôi heo trên địa bàn tỉnh sử dụng chất salbutamol để pha trộn vào thức ăn chăn nuôi. Đặc biệt, cơ quan chức năng ghi nhận có trường hợp dương tính với chất cấm tạo nạc salbutamol vượt ngưỡng cho phép 500 lần.

Trong những năm qua, các cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai đã nhiều lần kiểm tra, phát hiện nhiều trường hợp heo nhiễm chất cấm tạo nạc salbutamol, như vụ phát hiện thêm ba trại heo sử dụng chất cấm salbutamol với số lượng trên 1.350 con heo thịt; phát hiện lô heo 130 con dương tính với chất cấm salbutamol vào năm 2022. Tuy nhiên, đến nay tình trạng sử dụng chất cấm salbutamol vẫn còn là nỗi lo của nhiều người tiêu dùng.

Theo UBND phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai, lực lượng công an phường chưa được trang bị đầy đủ các thiết bị chuyên dụng để kiểm tra nhanh về vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, hoặc xét nghiệm sơ bộ các chất cấm tại hiện trường. Trong khi đó, các đối tượng giết mổ lậu hoạt động ngày càng tinh vi, thường xuyên thay đổi địa điểm, thời gian (chủ yếu vào ban đêm), sử dụng các phương tiện vận chuyển nhỏ lẻ, khó phát hiện, gây khó khăn lớn cho công tác trinh sát, phát hiện và bắt giữ.

Việc kiểm định chất lượng thịt, đặc biệt là phát hiện các chất cấm như salbutamol, đòi hỏi quy trình xét nghiệm phức tạp, thời gian dài và trang thiết bị hiện đại, không thể thực hiện ngay tại hiện trường. Điều này khiến cho việc xác định và xử lý triệt để các vi phạm liên quan đến an toàn thực phẩm trở nên kém kịp thời, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng.

Thời gian tới, phường kiến nghị các ngành chức năng hỗ trợ đào tạo chuyên môn sâu và chuyển giao công nghệ kiểm định nhanh chất lượng thịt, phát hiện chất cấm cho lực lượng chức năng cấp phường giúp nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, xử lý tại cơ sở.

Ớn lạnh lò mổ heo '4 không' - Bài 1: Công an đột kích các lò mổ heo lậu giữa đêm

Khoảng hơn 12 giờ đêm ngày 5-8-2025, lực lượng công an phường Long Bình, tỉnh Đồng Nai, đã tiến hành kiểm tra một số căn nhà trên địa bàn phường có...

Bấm xem >>