Mỹ "ném" 12 tỉ USD nâng cấp bom hạt nhân B61

Việc những quả bom hạt nhân cũ kỹ này được nâng cấp để tăng độ chính xác sẽ ngốn rất nhiều tiền của và chắc chắn sẽ khiến Nga phản ứng.

Mỹ đang có kế hoạch chi hàng tỉ USD để nâng cấp bom nguyên tử B61 được sản xuất cách hàng chục năm với mục đích ngăn chặn Liên Xô xâm lược châu Âu, bất chấp sự phản đối của các nghị sĩ và chuyên gia rằng đây là một sự lãng phí cực lớn và sẽ khiến Nga phản ứng.

Tuy nhiên các chỉ huy quân sự và quan chức chính phủ Mỹ lại cho rằng bom trọng lực hạt nhân B61 cần phải được duy trì để đảm bảo rằng Mỹ vẫn là một thế lực “đáng tin cậy”.

Bom hạt nhân B61 được ném từ máy bay ném bom chiến lược B-2 của Mỹ

Tướng Robert Kehler, Tư lệnh Bộ chỉ huy Chiến lược Mỹ cho rằng: “B61 là loại vũ khí duy nhất trong kho vũ khí của Mỹ có thể hoàn thành được các nhiệm vụ chiến thuật lẫn chiến lược.”

Là một loại vũ khí “chiến thuật” tầm ngắn được thiết kế để ngăn chặn nguy cơ quân đội Liên Xô áp đảo ở châu Âu, loại bom này đã được biên chế cho Không quân Mỹ từ những năm 1970.

Loại bom này có tổng cộng 5 phiên bản với sức công phá từ 0,3 đến 360 kiloton, tương đương 360.000 tấn chất nổ TNT.

Sau Chiến tranh lạnh, Mỹ đã tiêu hủy hàng ngàn vũ khí hạt nhân chiến thuật ở châu Âu, nhưng vẫn duy trì 180 quả bom B61 ở các căn cứ NATO ở Đức, Bỉ, Ý, Hà Lan và Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo kế hoạch nâng cấp của Tổng thống Obama, các phiên bản hiện nay của loại bom này sẽ được thay thế bằng một phiên bản cải tiến có tên gọi là B61-12 có sức công phá nhỏ hơn và độ chính xác cao hơn.

Phiên bản cải tiến này sẽ được gắn thêm bộ cánh đuôi để tăng độ chính xác và giảm bớt lượng vật liệu hạt nhân cần thiết để phá hủy mục tiêu. Đây là những cải tiến cần thiết vì Lầu Năm Góc cho rằng những quả bom 25 năm tuổi này đang trở nên cũ kỹ và xuống cấp dần dần.Việc hiện đại hóa bom B61 cũng cho phép chính quyền Obama cho nghỉ hưu loại bom nguyên tử mạnh nhất hiện nay là bom B83, đồng thời cắt giảm số vũ khí hạt nhân trong kho của mình.

Tuy nhiên một số nghị sĩ Mỹ lại tỏ ra quan ngại khi mức chi phí để hiện đại hóa loại bom này không ngừng tăng lên từ mức 4 tỉ USD như dự kiến ban đầu lên 8,1 tỉ USD, và Lầu Năm Góc ước tính con số cuối cùng có thể lên tới 10-12 tỉ USD. Nhiều nghị sĩ cho rằng việc nâng cấp này là không thể trang trải, không có hiệu quả và không cần thiết đối với nước Mỹ.

Ông Tom Collina, Giám đốc nghiên cứu của Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí nhận xét: “Thật phi lý khi bỏ ra hàng tỉ USD để duy trì những vũ khí mà tổng thống từng tuyên bố rằng ông muốn loại bỏ.”

Ngoài ra, ông Collina còn cho rằng việc cải tiến bom B61 có thể ảnh hưởng đến kết quả đàm phán kiểm soát vũ khí với Nga vì “nếu Mỹ nâng cấp bom B61 có độ chính xác cao hơn ở châu Âu thì Nga chắc chắn sẽ có phản ứng”.