Hai ứng viên tổng thống Mỹ "so găng"

9h sáng nay theo giờ Hà Nội (21h Washington D.C), Tổng thống Mỹ Barack Obama và ứng cử viên Cộng hòa Mitt Romney đã bắt đầu cuộc tranh luận trực tiếp trên truyền hình đầu tiên của mùa bầu cử tổng thống năm nay.

Đây là một lần hiếm hoi hai đối thủ gặp nhau trực tiếp. Mặc dù công kích nhau không ngừng qua các quảng cáo trên báo chí và truyền hình, song thực ra hai người mới gặp nhau 3 – 4 lần.

Giữa hai ứng cử viên sẽ có 3 cuộc tranh luận trực tiếp. Cuộc tranh luận đầu tiên này diễn ra tại Đại học Denver (bang Colorado), khi ông Obama vẫn dẫn trước ông Romney với khoảng cách hẹp trong cuộc chạy đua, theo thăm dò ý kiến cử tri trên toàn quốc và trong nhiều cuộc thăm dò gần đây ở các bang còn dao động chưa nghiêng về ứng cử viên nào và sẽ có tính quyết định trong bầu cử.

Cuộc tranh luận này kéo dài 90 phút, tập trung vào chủ đề kinh tế trong nước. Người dẫn chương trình là phóng viên Jim Lehrer của chương trình News Hour thuộc kênh truyền hình PBS. Theo thông lệ, 90 phút đó sẽ được chia làm 6 phiên, mở đầu mỗi phiên người dẫn chương trình đặt câu hỏi, rồi mỗi ứng cử viên có 2 phút để trả lời, thời gian còn lại để tranh luận.

Trong những phát biểu đầu tiên, ông Romney nhiều lần phủ nhận việc ông dự định đề xuất cắt giảm thuế 5 nghìn tỷ USD. Ông cáo buộc Tổng thống Obama định tăng thuế đối với các doanh nghiệp nhỏ. “Tổng thống có quan điểm rất giống với quan điểm của ông ấy khi tranh cử tổng thống 4 năm trước đây – chi tiêu nhiều hơn, đánh thuế nhiều hơn, kiểm soát nhiều hơn… Đó không phải là câu trả lời đúng cho nước Mỹ.”

Ông Romney cam kết không giảm thuế cho người giàu, và nói rằng Tổng thống Obama đã diễn dịch sai lầm kế hoạch thuế của ông trong chiến dịch tranh cử. Ông chỉ trích Tổng thống vì không giảm được thâm hụt ngân sách còn một nửa như đã cam kết năm 2008 và khẳng định Mỹ không được phép đi theo con đường của Hy Lạp hay Tây Ban Nha.

Ông Romney nói rằng, để giảm thâm hụt ngân sách, ông sẽ rút lại luật y tế năm 2010 của ông Obama, cắt giảm trợ cấp cho truyền hình công cộng và một số chương trình khác.

Giữa hai ứng cử viên sẽ có 3 cuộc tranh luận trực tiếp

Trong khi đó, ông Obama nói rằng đối thủ của mình đang lặp lại các chính sách thảm họa thời tổng thống tiền nhiệm Bush khi muốn cắt giảm thuế. Ông Obama nói cách tiếp cận của ông Romney với cắt giảm thâm hụt ngân sách là “không cân bằng”. “Phải có nguồn thu để bổ sung cho cắt giảm,” ông nói. Vì thế ông kêu gọi chấm dứt việc giảm thuế “lợi ích tập đoàn” cho các công ty dầu khí.

Người dẫn chương trình Jim Lehrer thỉnh thoảng không ngăn được các ứng cử viên tranh luận quá sâu vào chi tiết. Cuối cùng cả hai đồng ý là họ không thể đồng ý về tương lai của luật chăm sóc y tế của chính phủ cho những người trên 65 tuổi.

Theo các nhà quan sát thì trong cuộc đối đầu này, ngoài các luận điểm, thì ngôn ngữ cử chỉ của các ứng cử viên, gữ điệu giọng điệu của họ, cách họ kiềm chế bản thân, sẽ là các yếu tố quan trọng để lấy lòng cử tri. Còn báo chí sẽ sẽ chớp lấy bất kỳ sự lỡ lời hoặc thái độ bất thường nào đó để tấn công hai ứng cử viên.

Tuy nhiên, với cuộc tranh luận đầu tiên này, những người chỉ trích thì cho rằng, cả hai ứng cử viên đều không có những chính sách kinh tế thỏa đáng, và giờ có lẽ cả ông Obama lẫn ông Romney đều khó mà giải quyết được thâm hụt ngân sách 15 nghìn tỷ USD của nước Mỹ.