Giật mình "làng HIV"

Với 16 người nhiễm H (HIV), trong đó có 3 người đã chết, xã Yên Phong, huyện Ý Yên (Nam Định) đang là một trong những làng quê có số người nhiễm H cao nhất tỉnh này. Hầu hết số người nhiễm HIV ở đây đều có nguyên nhân từ nghiện ma túy, trong khi đó chính quyền địa phương lại thờ ơ…

Số người nghiện mỗi ngày một tăng

Nằm ven sông Đáy, Yên Phong là xã thuần nông, có 11 thôn, với gần 7.000 nhân khẩu. Để có thêm thu nhập, những lúc nông nhàn nhiều lao động của xã thường đi làm ăn xa, nhiều người trong số đó lên tận các tỉnh miền núi phía bắc làm nghề thợ xây, xẻ gỗ. Bên cạnh mặt tích cực có thêm thu nhập, cải thiện điều kiện kinh tế gia đình, nhiều người trong số này đã "đưa” về quê một số tệ nạn xã hội, phổ biến là tình trạng nghiện ma túy.

Điều đáng nói là số người nghiện ma túy ở Yên Phong giờ không chỉ giới hạn trong số những người đi làm ăn xa mà lan nhanh sang nhiều thanh niên đang sinh sống ngay tại địa phương. Trao đổi với chúng tôi, y sỹ Nguyễn Phi Thường, Trạm trưởng trạm Y tế xã Yên Phong tỏ rõ sự lo lắng khi vấn nạn này của địa phương đang phát triển theo hướng khó kiểm soát.

Thôn Phú Giáp - một trong những thôn có nhiều người nghiện nhất của xã Yên Phong

Theo ông Thường, toàn xã hiện có khoảng 30 người nghiện ma túy, tập trung chủ yếu ở các thôn Nội Thôn, Ba Khu, Đinh Khu, An Thái, Phú Giáp, riêng thôn Phú Giáp có tới 20 người nghiện. Con số này cũng được ông Nguyễn Thế Thoại (84 tuổi), đảng viên chi bộ thôn Phú Giáp xác nhận. Ông cho biết trong số những người nghiện ma túy của địa phương có cả con em cán bộ chủ chốt của xã.

Hiện tại gia đình ông cũng đang như "ngồi trên đống lửa” khi mới đây cháu ngoại của ông là anh Nguyễn Hữu T đã bỏ nhà đi theo một đối tượng nghiện ma túy trong thôn, đến nay không rõ ở đâu. Còn anh Nguyễn Văn Minh ở thôn Đinh Khu, 1 trong số 16 người nhiễm H vì tiêm chích ma túy của xã cho biết số thanh niên trong xã mắc nghiện thực tế còn lớn hơn. Cơ sở để anh khẳng định như vậy là bởi từ khi cai nghiện được ma túy, anh tham gia Câu lạc bộ đồng đẳng viên tuyên truyền phòng chống HIV/AIDS của huyện Ý Yên. Quá trình tìm đến những người nghiện ma túy trong xã để vận động, tuyên truyền đã giúp anh nắm rõ thực trạng này.

Chính quyền nói: Chỉ có 3 người nghiện

Trong khi đó làm việc với phóng viên, tuy khẳng định 16 người nhiễm H của xã, trong đó có 3 người đã chết vì AIDS là số liệu chính xác, nhưng cả ông Nguyễn Vũ Đồng, Chủ tịch UBND xã và ông Cù Tất Liệp, Trưởng công an xã đều cho biết cả xã hiện chỉ có... 3 người nghiện ma túy.

Theo ông Đồng, nhiều gia đình có con em mắc nghiện nhưng cố tình che giấu, không khai báo do vậy việc nắm bắt, quản lý số người nghiện ma túy của chính quyền gặp khó khăn. Tuy nhiên, qua tìm hiểu chúng tôi nhận thấy sở dĩ có sự "vênh” nhau giữa chính quyền và người dân khi nhận định về thực trạng tệ nạn ma túy ở địa phương là do công tác điều tra, nắm bắt thực trạng người nghiện ma túy của chính quyền xã chưa chủ động, sâu sát dẫn đến không nắm rõ thực trạng, thiếu các biện pháp cần thiết để ngăn chặn.

Ông Nguyễn Thế Thoại phản ánh, mặc dù vấn nạn ma túy từ lâu đã rất nhức nhối ở thôn Phú Giáp nói riêng, cả xã nói chung, song đến nay thôn vẫn chưa được chính quyền triển khai bất cứ hoạt động nào để góp phần ngăn chặn. Việc thống kê số người nghiện, nghi nghiện của chính quyền xã cũng thể hiện sự máy móc, hình thức. Đơn cử như trường hợp của anh Nguyễn Văn Minh kể trên. Bản thân anh đã thừa nhận quá khứ từng nghiện ma túy, công khai việc mình bị nhiễm H, đã nỗ lực và cai nghiện thành công, được cả cộng đồng ghi nhận. Hiện tại anh Minh đang rất tích cực với vai trò đồng đẳng viên tuyên truyền phòng tránh HIV/AIDS, nhưng chính quyền xã vẫn thống kê anh vào diện nghi nghiện để cung cấp cho phóng viên…!?

Đã đến lúc cấp ủy, chính quyền, MTTQ, các đoàn thể xã Yên Phong cần thấy rõ hơn vai trò, trách nhiệm của mình trước vấn nạn ma túy đang rất nhức nhối ở địa phương. Từ đó chủ động, sâu sát hơn trong việc điều tra, nắm bắt thực trạng, đặc biệt là sớm có những hành động cụ thể, thiết thực đấu tranh, ngăn chặn hiệu quả.

Được biết xã Yên Phong đang triển khai xây dựng nông thôn mới. Bên cạnh các hoạt động phát triển kinh tế, xây dựng cơ sở hạ tầng, thiết nghĩ công tác tuyên truyền, đấu tranh, phòng chống tệ nạn ma túy trên địa bàn phải được địa phương đặc biệt quan tâm, chú trọng, coi đây là "tiêu chí thứ 20” cần phải thực hiện. Đơn giản, không thể có "nông thôn mới” khi ma túy và nhiều tệ nạn xã hội khác vẫn đang hoành hành.