“Đông như chùa Bà Đanh” ngày Tết

Từ bao đời nay, dân gian truyền nhau câu nói “Vắng như chùa Bà Đanh”... nhằm ám chỉ ngôi chùa cổ nằm ở bên tả dòng sông Đáy, thuộc làng Đanh Xá, xã Ngọc Sơn (Kim Bảng – Hà Nam), vốn hiu quạnh, vắng khách viếng thăm.

Từ thành phố Phủ Lý, rẽ vào quốc lộ 21, đi qua cầu Quê hơn 1km, chùa Bà Đanh nằm thấp thoáng sau những bóng cây. Ngôi chùa trầm mặc nhìn ra dòng sông Đáy, bến nước của chùa nằm thoai thoải bên bờ sông giữa màu xanh của cỏ cây và dòng sông nước phẳng lặng, hiền hòa.

Nhìn từ trên câu cầu sắt, chùa Bà Đanh đẹp, nên thơ, phong cảnh hữu tình mà không phải ngôi chùa nào cũng co được

Rất nhiều câu chuyện được thêu dệt về ngôi chùa này. Người thì cho rằng, ngôi chùa quá linh thiêng nên khách thập phương sợ không dám ghé qua vì sợ nếu thất lễ sẽ bị trừng phạt. Nhưng lại có người cho rằng, ngôi chùa nằm xa dân cư, đường xá vào chùa hiểm trở, giao thông cách trở nên ít người lui tới.

Tuy nhiên, những năm gần đây, du khách thập phương hay những người dân Hà Nam lại tới chùa Bà Đanh những ngày đầu xuân để xin lộc, cầu mong một năm làm ăn được thuận lợi và hiện nay, giao thông đã thuận tiện. Một chiếc cầu sắt kiên cố nối liền từ chùa Bà Đanh với quốc lộ 21B đã thông dầm nối nhịp. Con đường bê tông dọc sông Đáy, kéo dài 2km từ thị Trấn Quế tới chùa Bà Đanh đã hoàn thành.

Chính vì vậy, lịch sử vắng khách dài đằng đẵng bao trùm lên chùa Bà Đanh bao năm qua đã được cởi bỏ. Chùa Bà Đanh và hòn núi Ngọc cùng nằm trong quần thể đã được công nhận là Di tích lịch sử.

Hiện nay, chùa Bà Đanh được đầu tư tôn tạo rất tỉ mỉ với quần thể liên hoàn gồm tam quan, tả vu, hữu vu, phủ Mẫu… Chùa Bà Đanh lưu giữ nhiều cổ vật, cổ thư quý hiếm, nhất là tượng Phật, Bồ Tát, khánh đá, đại tự, câu đối và nhang án…

Tượng Bà Chúa Đanh được thờ trong chùa, tương truyền là một người con gái được các Thần phái về để trông coi vùng này. Từ khi nhân dân trong vùng xây xong chùa, sản xuất thuận lợi, không còn thiên tai mất mùa, đời sống trở nên đầm ấm, trù phú. Do đó, trong tâm thức dân gian Bà Chúa Đanh chính là vị thần mùa màng, phù hộ cho nông nghiệp.