Chân dung vợ Kim Jong-un qua mạng xã hội

Ri Sol Ju, đệ nhất phu nhân của nhà lãnh đạo Kim Jong-un không chỉ đơn giản là người thỉnh thoảng xuất hiện bên cạnh chồng như một nghi thức, mà thực sự đã tạo nên một cơn sốt trên báo chí và các mạng xã hội.

Trong bài Ri Sol Ju gây sốt trên mạng: Mạng xã hội tiết lộ gì về Đệ nhất phu nhân của Triều Tiên, chuyên gia phân tích Darcie Draudt của tạp chí SinoNK - chuyên khai thác các mối quan hệ giữa Trung Quốc và Triều Tiên – đã lý giải cách nhìn nhận của báo chí Hàn Quốc và báo bằng tiếng Anh về đệ nhất phu nhân Ri Sol Ju qua những thông tin rò rỉ trên mạng xã hội.

Một số tài khoản Facebook giả là của Đệ nhất phu nhân Ri Sol Ju

Trong khoảng 6 tháng qua, các báo chí bằng tiếng Anh vẫn luôn đặt ra câu hỏi: “Vợ của Kim Jong-un, tức Ri Sol Ju là ai?”. Điều đó cho thấy Ril Sol Ju đã lọt vào danh sách những người nổi tiếng trên thế giới gây tò mò cho mọi người.

Từ khi chính thức xuất hiện với vai trò phu nhân của nhà lãnh đạo Triều Tiên vào cuối tháng 7/2012, các báo lớn vẫn tiếp tục suy đoán về người phụ nữ bí ẩn của Đông Á.

Ril Sol Ju xuất hiện công khai với tư cách đệ nhất phu nhân vào tháng 7 năm ngoái, khi rất đông quan chức cấp cao và thành viên của quân đội hô vang: “Hoan hô!”.

“Đó là giấc mơ của một cô gái còn rất trẻ. Tôi chắc là như thế, ở Triều Tiên”, Darcie Draudt bình luận.

Có tờ báo còn bình luận “đây là biểu tượng có ý nghĩa quan trọng. Ông Kim Jong Il không bao giờ xuất hiện công khai cùng vợ, nhưng con trai ông có vẻ đang chuyển sang phong cách hiện đại hơn”.

Một số nhà hoạt động, nhà báo và nhà phê bình còn nói Ri Sol Ju là nhân tố khiến báo chí xao nhãng về thực tế cuộc sống của phần đông người dân Triều Tiên. Gần đây, đệ nhất phu nhân Triều Tiên đã chụp ảnh cùng Dennis Rodman trong chuyến thăm được thông tin công khai của cựu sao bóng rổ này tới Bình Nhưỡng.

 Trong khi báo chí quốc tế có vẻ nhìn nhận Ri Sol Ju như một người nổi tiếng bí ẩn của một đất nước bí ẩn nhưng đang dần hiện đại, thì Hàn Quốc có quan điểm ngờ vực hơn.

Bên cạnh báo chí chính thống, trên các mạng xã hội cũng xuất hiện rất nhiều bình luận, phỏng đoán sôi nổi của cư dân mạng Hàn Quốc về hình dáng, lý lịch bí ẩn của đệ nhất phu nhân trẻ đẹp miền Bắc. Đó cũng là lý do có tới 11 tài khoản Facebook giả mạo người phụ nữ này.

Phân tích của hãng Medicom cho thấy tên Ji Sol Ju bắt đầu gây sốt trên Twitter từ ngày 25/7

Một bài trên nhật báo kinh tế Maeil ở Hàn Quốc cho biết: Những trang Facebook này đăng rất nhiều hình ảnh về Ril Sol Ju, kèm theo thông tin cá nhân như “Nơi ở: Bình Nhưỡng”, “Học tại ĐH Kim Nhật Thành” “Đã kết hôn” “Dòng họ ở tỉnh Hamkyong”. Trong một số bức ảnh, Ril Sol Ju còn được tag với Chủ tịch thứ nhất của Hội đồng an ninh quốc gia Kim Jong-un và một số lãnh đạo cấp cao khác, nhưng không có cập nhật gì đặc biệt.

Bên cạnh đó, khá nhiều tài khoản giả mạo nhà lãnh đạo Kim Jong-un, khiến nhiều cư dân mạng tưởng thật nên đã để lại nhiều comment (bình luận) gay gắt.

 Tuy nhiên, trong số các tài khoản Facebook lấy tên Kim Jong-un trên mạng, báo chí ngờ rằng một trong số đó có thể là tài khoản "chính chủ".

Một tài khoản Facebook được cho là của "chính chủ" Kim Jong-un

Sự thật có thể liên quan đến phân tích của công ty dịch vụ web StarCounter có trụ sở ở Ireland, nói rằng địa chỉ IP đăng nhập và hoạt động trên trang Facebook này là từ Triều Tiên. Nhật báo kinh tế Maeil đã phỏng vấn ông Alejandro Cao de Benós, chủ tịch Hội hữu nghị Triều Tiên (KFA), về vấn đề này.

 Ông de Benós nói KFA “đang quản lý tài khoản Facebook này để đối phó với các chiến dịch tuyên giáo và thiếu hiểu biết về Triều Tiên”. Ông de Benós cũng nói tài khoản đó là để “thông báo với toàn thế giới về những thành tựu và tư tưởng của Kim Nhật Thành và Kim Jong Il”.

Trả lời câu hỏi về trang Facebook của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, ông  de Benós nói: “Ông ấy không chỉ vào mạng xã hội này mà còn thường xuyên sử dụng để giao tiếp với chúng tôi”.

Dù có lý lẽ để khẳng định một tài khoản Facebook của ông Kim Jong-un không phải giả mạo, nhưng có rất ít bằng chứng để khẳng định các trang của vợ ông là thật. Vì thế, một trong những fanpage của đệ nhất phu nhân này còn đưa Ril Sol Ju vào danh sách “nhân vật hư cấu”. Trên thực tế thì Ril Sol Ju cũng được nhiều coi như một hình ảnh đại diện hơn là con người thật.

Muôn kiểu đồn đại

Không chỉ gây sốt trên Facebook, Ri Sol Ju cũng là chủ đề nóng trên trang Twitter. Phân tích của công ty quan hệ công chúng Medicom tại Hàn Quốc cho thấy chỉ trong 22 ngày từ 25/7/2012, khi Ri Sol Ju bắt đầu xuất hiện công khai với chồng, cho đến ngày 15/8/2012, số lượng tweet bằng tiếng Hàn bàn về người phụ nữ này đã vụt lên 21.329. Ngày cao điểm nhất là 26/7 khi xuất hiện đoạn tweet nói rằng Ri Sol Ju từng tới Hàn Quốc năm 2005. Chỉ trong ngày hôm đó đã có tới 9.000 tweet bình luận về bức ảnh chụp trong chuyến đi này.

Những thông tin về Ril Sol Ju trên Twitter ở Hàn Quốc có giọng điệu khác hẳn so với các diễn đàn bằng tiếng Anh. Những đoạn bình luận bằng tiếng Anh thường dùng hình ảnh người phụ nữ này để chế giễu nhẹ nhàng, ví dụ như: phong cách ăn mặc quần áo giống như đồ của Chanel của cô ấy khác xa so với những bức ảnh và video về phụ nữ bình thường ở Bình Nhưỡng.

Trên các diễn đàn ở Hàn Quốc có nhiều ý kiến tiêu cực hơn. Hãy xem phân tích của Medicom: Những lời đồn đại về Ri Sol Ju, như sử dụng “đồ dùng xa xỉ” khiến nhiều người suy đoán về tham nhũng. Một số đoạn tweet về Ri Sol Ju trong giai đoạn sau tháng 7/2012 còn lọt vào danh sách 50 đoạn được tweet lại nhiều nhất. Các tweet suy đoán về tham nhũng chiếm tới 87%, trong khi 12,2% ý kiến trung lập, và chỉ có 0,8% có giọng điệu tích cực. Thậm chí nhiều người còn nói Ril Sol Ju bỏ chồng để lấy ông Jim Jong-un.

Thành viên có tài khoản @lorlorbach viết: “Ôi, vợ của Kim Jong-un là người bỏ chồng. Thông tin thân thế của Ri Sol Ju được ghi lại trong công cụ tìm kiếm Baidu của Trung Quốc. Dùng quyền lực để ép cô ấy li dị ư? Tôi không biết liệu cô ấy có ngoại tình và chồng cũ của cô ấy đã gặp hạn không. Đây là việc không thể hiểu nổi.” (được tweet lại 692 lần).

Thành viên @0998bell viết: “Việc Ri Sol Ju đột ngột xuất hiện cạnh Kim Jong-un là kết quả của một chiến lược hình ảnh của Triều Tiên. Kim Jong-un đang cố gắng thay đổi hình ảnh của mình, và vào tháng 4 đã ép người phụ nữ bỏ chồng Ri Sol Ju về sống với mình mà không tổ chức đám cưới” (được tweet lại 316 lần).

Dù có rất ít thông tin về cuộc sống cá nhân hay thực hư việc ly dị chồng cũ của Đệ nhất phu nhân Triều Tiên, nhưng những bình luận, đồn đoán trên các diễn đàn, mạng xã hội cũng nói lên một số điều đáng suy nghĩ, nhất là thái độ của quốc tế và người Hàn Quốc về tầng lớp quý tộc miền Bắc. Người Hàn Quốc ca ngợi vẻ đẹp và phong cách hiện đại của Đệ nhất phu nhân Triều Tiên, nhưng vẫn còn nhiều ngờ vực rằng liệu phong cách hợp gu thời trang ấy có gắn liền với tham nhũng. Trong khi đó, các khán giả dùng tiếng Anh lại coi người phụ nữ này như búp bê thời trang của chính quyền Triều Tiên, sánh bước cùng chồng trong phong thái thanh lịch. Vì thế, thay vì góp phần làm rõ câu hỏi: “Ril Sol Ju là ai”, cuộc bàn luận trên mạng lại nói lên nhiều điều về chính những người loan tin đồn đó.