Venezuela phô diễn sức mạnh phòng không trước sức ép từ Mỹ

Venezuela vừa tổ chức cuộc tập trận phòng không và phòng thủ bờ biển quy mô lớn, trong bối cảnh Mỹ tăng cường triển khai tàu sân bay và máy bay ném bom chiến lược gần vùng biển phía bắc nước này.

Cuộc tập trận bắt đầu từ ngày 25/10, ngay sau khi nhóm tác chiến tàu sân bay USS Gerald R. Ford của Hải quân Mỹ, xuất hiện gần biên giới trên biển của Venezuela.

Hệ thống tên lửa phòng không tầm trung BuK-M2. (Nguồn: MW)

Cùng thời điểm, Mỹ cũng tiến hành một loạt chuyến bay mô phỏng tấn công bằng máy bay ném bom B-1B, trong đó nhiều phi vụ đã tắt bộ phát đáp để tránh bị phát hiện. Ngoài ra, các máy bay ném bom chiến lược B-1B và B-52H còn được ghi nhận bay vào Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) của Venezuela, làm gia tăng lo ngại về căng thẳng quân sự trong khu vực.

Hiện tại, năng lực phòng không của Venezuela được đánh giá là mạnh nhất khu vực Mỹ Latinh, với xương sống là các hệ thống tên lửa phòng không tầm xa S-300VM và tầm trung Buk-M2 do Nga sản xuất. Hai tổ hợp này được bổ sung bởi các hệ thống tầm ngắn S-125 và một phi đội nhỏ tiêm kích đa năng Su-30MK2, tạo thành một mạng lưới phòng không nhiều lớp có khả năng bảo vệ hiệu quả trước các cuộc tập kích đường không.

Giới phân tích cho rằng sức mạnh phòng không này, dù hạn chế về quy mô, chính là yếu tố đã khiến Mỹ phải dè chừng trong nhiều năm qua. Đặc biệt, tổ hợp S-300VM được xem là "lá chắn" chủ lực của Venezuela, với khả năng phát hiện và tiêu diệt mục tiêu ở khoảng cách tới 250 km, bao gồm cả tên lửa hành trình và máy bay ném bom.

Hệ thống này được thiết kế để hỗ trợ lực lượng mặt đất cơ động, có thể nhanh chóng triển khai hoặc rút lui chỉ trong vòng chưa đầy 10 phút, nhờ sử dụng xe bánh xích MT-T, giúp chúng dễ dàng thay đổi vị trí sau mỗi đợt khai hỏa và tránh bị đối phương phản kích.

Nhờ tính cơ động cao, các tổ hợp S-300VM có thể áp dụng chiến thuật "bắn rồi rút", tương tự cách mà Nam Tư từng sử dụng trong năm 1999 để đối phó với không quân NATO. Trong trường hợp xảy ra xung đột, Venezuela có thể tận dụng chiến thuật này để phục kích và gây thiệt hại cho lực lượng Mỹ, thay vì đối đầu trực diện với sức mạnh áp đảo.

Tuy nhiên, giới chuyên gia cũng nhận định rằng năng lực răn đe của Venezuela vẫn còn nhiều hạn chế. Lượng máy bay chiến đấu và hệ thống phòng không tiên tiến mà Caracas sở hữu vẫn khá khiêm tốn, khó có thể duy trì khả năng kháng cự trong một cuộc tấn công kéo dài từ phía Mỹ.

Sau khi cố Tổng thống Hugo Chávez qua đời vào năm 2013, nhiều chương trình hiện đại hóa quốc phòng đã bị đình trệ, trong đó có kế hoạch mua sắm tiêm kích Su-35 nhằm tăng cường sức mạnh cho không quân. Đến nay, Venezuela vẫn chỉ sở hữu khoảng 24 chiếc Su-30MK2 làm lực lượng chủ lực.