Đụng độ đẫm máu ở biên giới Trung-Ấn: Bắt nguồn từ đâu?

Ấn Độ và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đều là hai quốc gia hình thành sau Thế chiến 2. Ấn Độ độc lập năm 1947 còn Trung Quốc thành lập năm 1949. Hai quốc gia láng giềng thực tế chưa từng đạt thỏa thuận phân định dấu mốc biên giới.

Năm 1950, Trung Quốc mở rộng lãnh thổ kiểm soát về phía tây tới Tây Tạng. Ấn Độ cũng có ảnh hưởng ở khu vực này.  Năm 1962, Trung Quốc phát động chiến tranh Trung-Ấn, với mục đích thu hồi cao nguyên Aksai Chin và vùng Arunachal Pradesh về Tây Tạng.

Kết thúc cuộc chiến, Ấn Độ bảo toàn được vùng Arunachal Pradesh nhưng mất quyền kiểm soát cao nguyên Aksai Chin.

Để tạm thời phân định ranh giới lãnh thổ, Ấn Độ và Trung Quốc đề ra thuật ngữ Đường Kiểm soát Thực tế (LAC), chủ yếu dựa vào ranh giới ở thời điểm năm 1962. LAC có thể được hiểu như đường biên giới không chính thức giữa hai nước.

Ấn Độ và Trung Quốc có cách phân định LAC riêng để tận dụng ưu thế từ các cao điểm chiến lược. Trung Quốc ngày nay vẫn coi vùng Arunachal Pradesh thuộc lãnh thổ Tây Tạng (Trung Quốc).

Trong cuộc đàm phán Trung-Ấn gần nhất năm 2005, hai quốc gia không thống nhất được ranh giới lãnh thổ, nhưng đồng thuận về một số nguyên tắc ứng xử ở LAC, bao gồm quy định không được phép nổ súng.

Ngày nay, binh sĩ hai nước thường xuyên tuần tra dọc đường ranh giới LAC theo cách phân định riêng của mỗi nước. Những cuộc chạm trán của các binh sĩ Trung-Ấn ở thực địa đều dẫn đến tranh cãi, ẩu đả và lên tới đỉnh điểm là cuộc đụng độ chết người hôm 15.6.