Thành trì Pokrovsk trên bờ vực sụp đổ: Biểu tượng kháng cự của Ukraine không còn có thể cứu vãn

Sau hơn một năm cầm cự, thành phố công nghiệp Pokrovsk, nơi từng được xem là “tảng đá chặn đứng tham vọng lãnh thổ của Nga tại Donbass”, đang dần mất khả năng phòng thủ. Thành trì vốn là niềm tự hào của Ukraine nay gần như đã ngoài tầm cứu vãn, khi quân Nga liên tiếp xâm nhập sâu vào nội đô và bóp nghẹt các tuyến đường tiếp tế của Ukraine.

Quân đội Ukraine hiện không còn kiểm soát được tình hình giao tranh bên trong thành trì Pokrovsk. Ảnh: Kyiv Independent.

Theo các nguồn tin từ blogger quân sự thân Nga, binh sĩ Ukraine đã bắt đầu từng bước rút khỏi Pokrovsk và thành phố Myrnohrad lân cận. Các nỗ lực phòng thủ giờ đây chỉ còn nhằm trì hoãn và kéo dài thời gian để binh sĩ rút lui.

Lực lượng Nga hiện đã kiểm soát các tuyến phố quan trọng như Stepna và Pishchanyi, đang tiến đến các điểm kháng cự còn lại của quân đội Ukraine trong đô thị. Ước tính khoảng 40% diện tích Pokrovsk, đặc biệt là khu vực đường sắt, đã nằm trong tầm kiểm soát của Nga.

Từng trụ vững vào mùa hè

Theo tờ Kyiv Independent, Pokrovsk từng nhiều lần khiến giới quan sát bất ngờ khi vẫn trụ được trong những thời điểm tưởng chừng sụp đổ. Vào cuối tháng 7, các lực lượng Nga từng đột nhập vào khu vực tây nam thành phố. Nhưng Ukraine khi đó đã tăng viện, bổ sung các cánh quân tinh nhuệ để tìm diệt binh sĩ Nga. Nhờ đó, “Pháo đài Pokrovsk” vẫn đứng vững suốt các tháng 8, 9 và đầu tháng 10, dù tình thế ngày càng ngặt nghèo.

Một sĩ quan Ukraine từng mô tả Pokrovsk là “tuyến phòng thủ bị bào mòn mỗi ngày, nhưng vẫn là nơi giữ lại chút hy vọng cuối cùng ở Donbass”. Tuy nhiên, theo tờ Kyiv Independent, đến đầu tháng 10, tình hình đã chuyển biến xấu rõ rệt với Nga. Lực lượng Nga kiểm soát toàn bộ các lối ra vào thành phố bằng cách triển khai máy bay không người lái (UAV) gắn dây cáp quang.

Hậu cần bị cắt đứt, phòng tuyến mỏng dần

Nỗ lực tiếp tế cho đơn vị phòng thủ bên trong thành phố ngày càng khó khăn. Ảnh: Anadolu.

Khi bầu trời trở thành “lãnh địa của UAV Nga”, mọi chuyến vận chuyển đạn dược, thay quân hay cứu thương đều trở thành hành trình sinh tử. Một binh sĩ thuộc Lữ đoàn 68 Jaeger nói với Kyiv Independent rằng họ “đang dần hết xe, hết người và cả đạn”, bởi “mỗi chuyến đi đều có thể bị UAV Nga phát hiện và tấn công”.

Nguồn tiếp tế cạn kiệt khiến các đơn vị phòng thủ không thể luân chuyển lực lượng hay bổ sung đạn dược. Các đội vận hành UAV và pháo binh phải cắt giảm hoạt động do thiếu nhiên liệu và pin dự phòng. Trong khi đó, quân Nga tận dụng sự suy yếu này để đẩy mạnh chiến thuật thâm nhập từng nhóm nhỏ – những tốp chỉ hai hoặc ba người, thậm chí có khi chỉ một, len lỏi qua các rặng cây và công trình đổ nát để lấn sâu vào nội đô.

Nga không tấn công ồ ạt, mà chỉ là những bóng người nhỏ nhoi bò qua từng hàng cây, len lỏi qua khu phố hoang tàn. Nhưng nếu một nhóm lọt được vào khu nhà cao tầng, việc quét sạch họ gần như là điều không thể, tờ Kyiv Independent đưa tin.

Dấu hiệu sụp đổ khó tránh

Theo các nhà phân tích, chính hai yếu tố – đứt gãy hậu cần và chiến thuật thâm nhập quy mô nhỏ của Nga – đang khiến phòng tuyến Pokrovsk dần tan rã. Một nguồn tin quân sự Ukraine thừa nhận, “chúng tôi vẫn chiến đấu, nhưng không còn kiểm soát được toàn bộ khu vực phía nam thành phố”.

Giới quan sát so sánh tình hình Pokrovsk hiện nay với số phận của Bakhmut và Avdiivka: những thành phố từng là nơi Ukraine kháng cự mãnh liệt nhưng cuối cùng buộc phải rút lui lực lượng khi đường tiếp vận bị cắt đứt.

Binh sĩ Ukraine được cho là đã bắt đầu rút dần khỏi Pokrovsk và thành phố Myrnohrad lân cận (mũi tên màu xanh). Ảnh: Suriyak/X.

Pokrovsk đang lặp lại quỹ đạo của những thành phố từng là biểu tượng kiên cường của Ukraine — nơi lệnh rút quân đến quá muộn, và hậu quả là những cuộc rút lui hỗn loạn cùng tổn thất không đáng có, tờ Kyiv Independent nhận định.

Tuy vậy, việc Pokrovsk trụ được hơn một năm vẫn được xem là kỳ tích trong bối cảnh viện trợ quốc tế cho Kiev ngày càng hạn chế. Cuộc phòng thủ Pokrovsk đã tiêu hao lượng lớn nhân lực và vũ khí của Nga, đồng thời giúp Ukraine kéo dài thời gian quý giá ở thời điểm then chốt, theo tờ Kyiv Independent.

Biểu tượng của sự kháng cự

Giữa những con phố đổ nát, Pokrovsk vẫn được nhiều người Ukraine nhắc đến như biểu tượng của sức kháng cự. “Thành phố này có thể sụp đổ”, một người lính nói, “nhưng việc chúng tôi trụ được đến hôm nay cũng đã khiến đối phương phải trả giá”.

Dù số phận Pokrovsk gần như đã được định đoạt, cuộc chiến kéo dài nơi đây đã trở thành minh chứng cho tinh thần chịu đựng bền bỉ của Ukraine trong xung đột với Nga, Kyiv Independent kết luận.