Sau động thái của ông Zelensky, hai Bộ trưởng Ukraine đồng loạt từ chức

Hai Bộ trưởng Tư pháp và Năng lượng Ukraine ngày 12/11 đã nộp đơn từ chức, chỉ vài giờ sau khi Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố họ “không thể tiếp tục giữ chức vụ” giữa lúc Kiev đối mặt vụ điều tra tham nhũng quy mô lớn.

Bộ trưởng Tư pháp Herman Galushchenko (giữa) trong ảnh chụp cùng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky vào ngày 13/2/2025. Ảnh: Reuters.

Trước đó, Thủ tướng Ukraine Yulia Svyrydenko thông báo đình chỉ Bộ trưởng Tư pháp Herman Galushchenko. Nhưng động thái của ông Zelensky – yêu cầu cả ông Galushchenko và Bộ trưởng Năng lượng Svitlana Grynchuk rời chức – được xem là bước đi mạnh mẽ hơn nhiều, phản ánh mức độ nghiêm trọng của vụ điều tra đang làm chấn động chính trường Ukraine, tờ Washington Post đưa tin.

Hôm 11/11, Cơ quan Chống tham nhũng Quốc gia (NABU) và Cục Công tố Chống tham nhũng Ukraine (SAPO) công bố cuộc điều tra về nghi án đường dây nhận “lại quả” khoảng 100 triệu USD liên quan các hợp đồng của Energoatom, tập đoàn năng lượng hạt nhân quốc gia. Một số cá nhân bị cáo buộc lợi dụng quan hệ với quan chức cấp cao ngành năng lượng để thu lợi bất chính.

Ngay sau thông điệp của ông Zelensky, Thủ tướng Svyrydenko xác nhận hai bộ trưởng đã nộp đơn từ chức và bà sẽ trình Quốc hội để hoàn tất thủ tục.

Trong thông điệp, ông Zelensky nêu rõ hai bộ trưởng “không thể tiếp tục giữ chức vụ” vì lý do “niềm tin”. Ông nhấn mạnh: “Nếu có cáo buộc, họ phải trả lời. Việc miễn nhiệm cần tiến hành nhanh nhất có thể”.

Tổng thống Ukraine cũng nói đây là thời điểm “vô cùng khó khăn”, khi hệ thống năng lượng liên tục bị tập kích từ các đợt không kích của Nga, khiến nhiều khu vực phải cắt điện luân phiên. Ông cho rằng việc để tồn tại bất kỳ “dấu hiệu tham nhũng nào trong lĩnh vực năng lượng” là điều không thể chấp nhận.

Một quan chức Ukraine cho biết ông Galushchenko hiện vẫn khẳng định mình vô tội. “Vụ việc hiện vẫn nằm trong phạm trù chính trị nhiều hơn pháp lý, chưa có cáo buộc chính thức”, nguồn tin nói. Tuy vậy, một quan chức khác cho rằng mức độ sai phạm khiến các cơ quan điều tra đạt được kết quả nhanh như vậy cho thấy “mạng lưới tham nhũng đã tồn tại lâu năm”.

Theo phân tích từ một nghị sĩ, việc Tổng thống yêu cầu từ chức – thay vì chỉ đình chỉ – là cần thiết trong bê bối gây rúng động dư luận thời gian qua.

Cuộc điều tra tham nhũng sâu rộng trong bộ máy chính phủ Ukraine được đánh giá gây thêm sức ép lên hình ảnh của Tổng thống Zelensky nói riêng và Kiev nói chung, trong bối cảnh chống tham nhũng là yêu cầu then chốt của công chúng từ sau cuộc khủng hoảng Maidan năm 2014. Đây cũng là điều kiện do Liên minh châu Âu (EU) đặt ra để Ukraine có thể gia nhập khối.

Ở Mỹ, nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa phản đối hỗ trợ Ukraine cũng thường viện dẫn vấn đề tham nhũng ở Ukraine, cho rằng vẫn còn khoảng cách rất xa giữa Kiev và EU.