Phi công Ukraine duy nhất được Mỹ huấn luyện thiệt mạng trong nhiệm vụ đầu tiên ở Ukraine?
Đại úy phi công Ukraine Vladyslav Savieliev hoàn thành khóa huấn luyện của Mỹ ở căn cứ không quân bang Mississippi vào tháng 3/2023 và thiệt mạng khi tham gia nhiệm vụ chiến đấu vào đầu tháng này, theo Politico.
Chiến đấu cơ MiG-29 của không quân Ukraine.
Khi cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra vào tháng 2/2022, phi công Vladyslav Savieliev, người có kinh nghiệm lái tiêm kích MiG-29, rất muốn quay về nước chiến đấu, theo tờ Politico.
Nhưng Savieliev khi đó đang ở Mỹ, tham gia khóa huấn luyện phi công ở căn cứ không quân bang Mississippi. Một năm sau, Savieliev mới hoàn thành khóa huấn luyện để quay về Ukraine.
Savieliev là phi công Ukraine duy nhất được Mỹ lựa chọn cho chương trình huấn luyện phi công nước ngoài tính đến năm 2022, nhằm thúc đẩy hợp tác quân sự. Khóa huấn luyện diễn ra trong 2 năm, từ đầu năm 2021 và kết thúc vào tháng 3/2023.
Theo tuyên bố gần đây của không quân Ukraine, Vladyslav Savieliev đã thiệt mạng vào ngày 2/6, khi trực tiếp lái chiến đấu cơ tham gia nhiệm vụ chiến đấu ở tiền tuyến.
"Đối với nhiều phi công nước ngoài, được Mỹ lựa chọn vào chương trình huấn luyện là một giấc mơ có thật", cựu đại tá không quân Mỹ Jeffrey Fischer nói trên tờ Politico. "Đối với Savieliev, cậu ấy rất thất vọng vì không thể sớm quay về để phục vụ đất nước".
Chương trình huấn luyện phi công nước ngoài được Mỹ thực hiện từ năm 1995. Chương trình hầu như không được biết đến trước khi Mỹ và phương Tây cân nhắc huấn luyện phi công Ukraine lái chiến đấu cơ F-16.
Theo tờ Politico, một số quốc gia sẽ đề cử phi công tham gia huấn luyện và phía Mỹ sẽ trực tiếp lựa chọn tham gia chương trình. Những người tốt nghiệp ưu tú sẽ có tiền đồ rộng mở, với khả năng trở thành lãnh đạo trong lực lượng không quân ở nước sở tại.
Ở Mỹ, Savieliev hầu như chỉ được lái máy bay huấn luyện T-6 dù đã có kinh nghiệm chiến đấu cùng với tiêm kích MiG-29.
"Đó là chương trình huấn luyện tuyệt vời", ông Fischer nói. "Các quốc gia nhận ra giá trị khi gửi phi công tới Mỹ huấn luyện. Các phi công này làm quen với học viên khác ở Mỹ, hiểu rõ hơn về văn hóa Mỹ. Mối quan hệ hợp tác giữa các quốc gia cũng được thúc đẩy".
Trước khi tới Mỹ vào tháng 2/2022, Vladyslav Savieliev đã có nhiều năm tham gia chiến đấu trong xung đột ở vùng Donbass. Đó là điểm khác biệt lớn nhất giữa Savieliev và các học viên đến từ các quốc gia đang phát triển khác. Một số học viên cùng khóa với Savieliev thậm chí còn chưa từng lái ô tô, chứ chưa nói đến các máy bay hiện đại, theo tờ Politico.
Hôm 15/6, không quân Mỹ xác nhận có phi công Ukraine đã tham gia khóa huấn luyện đa quốc gia, bao gồm một người tốt nghiệp vào tháng 3/2023 nhưng từ chối nêu tên cụ thể. Tuy nhiên, một bức ảnh chụp Savieliev trong lễ tốt nghiệp đó được căn cứ không quân bang Mississippi đăng tải hôm 24/3, báo Mỹ cho biết.
Vladyslav Savieliev là phi công Ukraine tham gia khóa huấn luyện ở Mỹ trước khi xung đột nổ ra. Ảnh The Defense Post.
Khi cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra, chính phủ Mỹ đã có động thái chưa từng thấy, khi đưa vợ con của Savieliev từ Ukraine sang Mỹ. Các đồng đội ở căn cứ đã giúp gia đình Savieliev làm quen với cuộc sống mới ở bang Mississippi.
Trả lời phỏng vấn tạp chí Không quân của Mỹ vào mùa hè năm ngoái, Savieliev nói mình là phi công Ukraine duy nhất ở thời điểm đó được tuyển chọn tham gia huấn luyện ở Mỹ. Trong cuộc trả lời phỏng vấn, Savieliev không dùng tên thật mà dùng bí danh là "Nomad".
Quay trở về Ukraine, Savieliev được cho là vẫn điều khiển chiến đấu cơ MiG-29 quen thuộc. "Savieliev thiệt mạng trong nhiệm vụ chiến đấu đầu tiên kể từ khi quay về từ Mỹ", ông Fishcher cho biết.
Nguồn: [Link nguồn]
Giới chức Ukraine đã nhiều lần hối thúc Mỹ và phương Tây cung cấp các chiến đấu cơ F-16, cho rằng đó là vũ khí phù hợp để đối phó Nga. Nhưng một cựu phi công Mỹ nói rằng...