“Hố đen đại dương” Nga khiến đối phương phải khiếp sợ

Tàu ngầm tàng hình thông thường chạy năng lượng diesel-điện của Nga đang rất thành công về mặt kỹ thuật và được các đối tác nước ngoài tin dùng.

“Hố đen đại dương” Nga khiến đối phương phải khiếp sợ - 1

Hải quân Nga tiếp nhận tàu ngầm Kolpino lớp Kilo hồi tháng 11.2016.

Theo National Interest, hải quân Mỹ hiện nay chỉ sử dụng tàu ngầm hạt nhân với chi phí đắt đỏ.

Trong khi đó, Nga duy trì hạm đội tàu ngầm thông thường và cả tàu ngầm hạt nhân. Theo đánh giá sức mạnh quân sự mới nhất, các tàu ngầm Nga hoạt động hiệu quả hơn hẳn tàu ngầm Mỹ.

Tàu ngầm hạt nhân Nga chủ yếu đóng vai trò tuần tra ở đại dương và duy trì năng lực răn đe hạt nhân chiến lược. Trong khi đó, các tàu ngầm chạy diesel-điện lại phù hợp cho các nhiệm vụ tác chiến ở châu Âu, Trung Đông hay các quốc gia giáp với Nga.

Xương sống trong hạm đội tàu ngầm thông thường của hải quân Nga chính là Đề án tàu ngầm 877 (NATO gọi là lớp Kilo). Biệt danh “hố đen đại dương” được hải quân Mỹ đặt cho tàu ngầm Kilo vì những tàu ngầm Kilo mới nhất hoạt động hết sức yên tĩnh.

Lớp tàu ngầm này đã chứng minh hiệu quả trên biển sau hơn 3 thập kỷ chế tạo và nâng cấp thường xuyên.

Tàu ngầm Kilo ban đầu được chế tạo để phục vụ hải quân các nước thuộc Khối Warszawa, thay thế cho các tàu ngầm lớp Whiskey và Foxtrot. Tàu ngầm Kilo dài 75 mét, rộng 9,7 mét và có lượng giãn nước 3.076 tấn.

Tàu chỉ cần mang theo 12 sỹ quan và 41 thủy thủ, hoạt động liên tục trong 45 ngày mới cần phải nhận hàng tiếp tế.

“Hố đen đại dương” Nga khiến đối phương phải khiếp sợ - 2

Tàu ngầm Kilo cuối cùng đóng cho hải quân Nga.

Sử dụng hai động cơ diesel-điện, tàu ngầm Kilo có thể đạt vận tốc 18 km/giờ khi nổi và 32 km/giờ khi lặn. Có thể nói, tốc độ không phải là thế mạnh của tàu ngầm Kilo.

Với tầm hoạt động từ 11.000-13.800km, tàu ngầm Kilo thuộc Hạm đội Biển Bắc của Nga có thể tuần tra trong khu vực rộng 2.000km trước khi khởi hành đến Cuba.

Khả năng lặn sâu cũng không phải thế mạnh của tàu ngầm Kilo. Theo thông tin chính thức, tàu có thể lặn sâu 240 mét và tối đa 300 mét. Tàu ngầm Kilo vận hành tốt nhất ở vùng nước nông, giúp cho con tàu dễ dàng ẩn nấp ở độ sâu tối đa.

Thế mạnh của tàu ngầm Kilo chính là khả năng tàng hình. Thân tàu được thiết kế với hình dạng giọt nước và giảm tối đa ma sát so với các tàu ngầm từ thời Thế chiến 2.

Động cơ diesel-điện được cô lập trong khu vực gia cố băng cao su, hạn chế tối đa khả năng thân tàu bị rung lắc, tạo thành tiếng ồn. Con tàu cũng được phủ một lớp cao su chống gỉ sét, làm giảm tối đa tiếng ồn phát ra.

Hệ thống lọc không khí tích hợp cung cấp oxy cho thủy thủ đoàn trong 260 giờ, giúp tàu ngầm lặn liên tục trong gần hai tuần.

Tàu ngầm Kilo được trang bị hệ thống radar tần thấp MGK-400 Rubikon (Shark Gill) và radar thụ động. Tàu cũng có một radar tần số cao MG519 Mouse Roar để phân loại mục tiêu, né tránh bom mìn. Trong các nhiệm vụ điều hướng đơn giản, tàu ngầm Kilo sử dụng radar MRK-50 Albatros.

“Hố đen đại dương” Nga khiến đối phương phải khiếp sợ - 3

Tàu ngầm Kilo của Nga từng phóng tên lửa hành trình vào các mục tiêu IS.

Về mặt vũ trang, tàu ngầm Kilo sở hữu 6 ống phóng ngư lôi tiêu chuẩn cỡ 533mm. Tàu có thể mang theo các ngư lôi tầm nhiệt và 18 quả tên lửa chống hạm SS-N-15A Starfish.

Tàu ngầm Kilo mới nhất của hải quân Nga còn có hai ống phóng, chuyên khai hỏa ngư lôi dẫn đường bằng dây dẫn, giúp tăng cường khả năng chính xác. Ngoài ra, lớp tàu này có vị trí riêng cho các thủy thủ sử dụng tên lửa phòng không vác vai Igla, trong trường hợp cần tiêu diệt máy bay đối phương truy đuổi.

Nga hiện sở hữu 11 tàu ngầm Kilo Đề án 877 từ thời Liên Xô, 9 tàu ngầm trong biên chế hải quân Ấn Độ. Iran sở hữu 3 chiếc, Algeria có 2 chiếc và Trung Quốc có 2 chiếc, mua sau Chiến tranh Lạnh.

Phiên bản nâng cấp của tàu ngầm Kilo, hay được gọi là Đề án 636.3, đang trở thành xương sống trong biên chế hải quân Nga và được đối tác nước ngoài tin dùng.

Đề án 636.3 đã nâng cấp toàn diện cho tàu ngầm Kilo. Con tàu vẫn giữ nguyên kích thước nhưng tăng cường khả năng tàng hình, đưa hệ thống máy móc đến nơi hoạt động yên tĩnh hơn.

Con tàu được gia tăng 25% phạm vi hoạt động nhưng hệ thống sonar, radar vẫn giữ nguyên. Điểm nâng cấp đáng chú ý nhất là khả năng phóng tên lửa hành trình Kalibr từ tàu ngầm Kilo.

Đây là loại tên lửa đa dụng nhất của Nga, bao gồm các phiên bản chống ngầm, chống hạm và tấn công nhằm vào các mục tiêu trên đất liền.

“Hố đen đại dương” Nga khiến đối phương phải khiếp sợ - 4

Việc các tàu ngầm Kilo được tích hợp khả năng phóng tên lửa hành trình Kalibr là yếu tố đáng chú ý nhất.

Tháng 12.2015, tàu ngầm Rostov-on-Don lớp Kilo đã phóng tên lửa Kalibr nhằm vào các mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.

Hải quân Trung Quốc nhanh chóng trở thành nước đầu tiên sở hữu phiên bản tàu ngầm Kilo nâng cấp với 10 chiếc. Các tàu này đang hoạt động thuộc biên chế hạm đội Nam Hải và Đông Hải.

Đối tác khác là Algeria đã mua thêm 2 tàu ngầm Kilo Đề án 636.3. Việt Nam mua 6 tàu ngầm loại này, gia tăng năng lực chống xâm nhập, chống tiếp cận.

Cuối cùng, hải quân Nga mua 6 chiếc để tăng cường năng lực cho hạm đội tàu ngầm gần bờ. Tàu ngầm mới nhất thuộc lớp Kilo, Kolpino đã được bàn giao cho hạm đội Biển Đen vào tháng 11.2016.

Hải quân Nga cũng tuyên bố sẽ không mua thêm tàu ngầm Kilo mà chuyển hướng sang tàu ngầm mới hơn thuộc lớp Lada.

Có thể nói, các tàu ngầm lớp Kilo đã chứng minh tính hiệu quả của một trong những dự án đóng tàu thành công nhất thế giới. Con tàu nhanh chóng được giới quân sự NATO đánh giá cao.

Ngoài nhiệm vụ chống khủng bố của Nga ở Syria, các tàu ngầm Kilo vẫn còn cơ hội phô trương sức mạnh ở các vùng biển châu Á trong tương lai, National Interest kết luận.