Bộ trưởng Lithuania từ chức sau phát ngôn gây tranh cãi về Ukraine

Bộ trưởng Văn hóa Lithuania Ignotas Adomavicius đã thông báo từ chức hôm 3/10, một tuần sau khi nhậm chức, giữa làn sóng chỉ trích dữ dội từ công chúng và chính phủ.

Ông Ignotas Adomavicius đã thông báo từ chức hôm 3/10. Ảnh: Lrytas.

“Tôi rút lui để bảo vệ gia đình, thể hiện sự tôn trọng với cộng đồng và tránh làm gián đoạn công việc của chính phủ,” ông Adomavicius nói với báo giới tại Quốc hội Lithuania (Seimas). Thủ tướng Inga Ruginiene xác nhận bà đã yêu cầu ông Adomavicius từ chức, và nếu ông không tự nguyện rời ghế, chính phủ sẵn sàng miễn nhiệm.

Việc bổ nhiệm ông Adomavicius, thành viên đảng Bình minh Nemunas (Nemunas Dawn), đã gây phản ứng dữ dội ngay từ đầu. Hàng loạt tổ chức văn hóa trên cả nước tổ chức biểu tình và đình công, phản đối việc để một người “thiếu kinh nghiệm trong lĩnh vực văn hóa” đứng đầu bộ, đồng thời bày tỏ lo ngại về “nguy cơ với các giá trị dân chủ”.

Làn sóng phản đối bùng lên sau khi tờ Lrytas của Lithuania đăng tải bài phỏng vấn, trong đó ông Adomavicius né tránh các câu hỏi liên quan đến Ukraine. Khi được hỏi “Crimea thuộc về ai”, ông gọi đây là “những câu hỏi mang tính khiêu khích” và từ chối trả lời.

“Đây là những câu hỏi khiêu khích, chúng ta không nên đi xa đến thế, vì đây không phải là chuyện của Bộ Văn hóa”, ông nói.

Khi phóng viên gặng hỏi, ông tiếp tục: “Không. Có một giới hạn cần dừng lại, và chúng ta nên dừng ở đây”.

Sau đó, ông Adomavicius đã đính chính, nói bán đảo Crimea “là vùng lãnh thổ Ukraine, hiện do Nga kiểm soát”.

Trả lời câu hỏi về khái niệm “chiến thắng của Ukraine”, ông nói: “Đó là điều chỉ người Ukraine mới có thể định nghĩa. Chúng ta chỉ có thể giúp họ trên con đường đó”.

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng Kiev có thể đạt chiến thắng nhanh hơn nếu kiểm soát được tham nhũng: “Ukraine sẽ thắng nhanh hơn nhiều nếu kiểm soát được nạn tham nhũng. Khi đó họ có thể dành nhiều nguồn lực hơn cho quốc phòng”, ông nói.

Thủ tướng Ruginiene gọi những phát biểu này là “hoàn toàn không thể chấp nhận được”, nhấn mạnh đây là “vấn đề cá nhân” chứ không ảnh hưởng đến thỏa thuận liên minh cầm quyền. Bà cho biết đảng Bình minh Nemunas vẫn giữ quyền đề cử người thay thế ông Adomavicius, song bà sẽ “tham gia tích cực hơn vào việc lựa chọn ứng viên mới”.

Theo bà, cộng đồng văn hóa vẫn phản đối việc Bộ Văn hóa do đảng Bình minh Nemunas kiểm soát.

Lithuania là nước thành viên NATO ở vùng Baltic, nằm trong số các quốc gia ủng hộ Ukraine mạnh mẽ nhất. Năm ngoái, Lithuania bảy tỏ sự ủng hộ đề xuất của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron về việc gửi lực lượng châu Âu đến Ukraine.