Bị Mỹ “dội gáo nước lạnh”, TQ không còn tiền ráo riết đóng tàu chiến?

Trung Quốc được cho là đang gặp khó khăn liên quan đến kế hoạch đóng tàu, trong bối cảnh Bắc Kinh bị Mỹ trừng phạt cả về kinh tế và công nghệ.

Bị Mỹ “dội gáo nước lạnh”, TQ không còn tiền ráo riết đóng tàu chiến? - 1

Siêu tàu khu trục Type 055 của Trung Quốc có giá lên tới gần 1 tỉ USD.

Theo tờ Bưu điện Hoa nam Buổi sáng (SCMP), hiện đại hóa quân đội là ưu tiên hàng đầu của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong đó việc đóng hàng loạt tàu chiến, như tàu sân bay, tàu khu trục được lên kế hoạch chi tiết.

Bắc Kinh từng nói hệ quả của chiến tranh thương mại không quá đáng lo, nhưng giới quan sát nhận thấy hải quân Trung Quốc đang chịu nhiều sức ép, bao gồm cả ngân sách đóng tàu.

“Căng thẳng Mỹ-Trung leo thang sẽ khiến Trung Quốc phải nghĩ kỹ trước khi hạ thủy bất kỳ một con tàu nào”, một nguồn tin quân sự giấu tên nói trên SCMP.

Theo nguồn tin, chi phí đóng tàu sân bay hiện đại và bổ sung thêm các tiêm kích hạm của Trung Quốc đã ngốn tới 7,2 tỉ USD. Trong khi đó, chi phí đóng tàu sân bay USS Gerald R. Ford của Mỹ đã lên tới 13 tỉ USD.

Bắc Kinh cũng sẽ phải cân nhắc lại kế hoạch đóng tàu khu trục Type 055 với lượng giãn nước 12.000 tấn. “Mỗi tàu Type 055 tiêu tốn tới 860 triệu USD, đắt gấp đôi so với tàu khu trục Type 052D – mẫu tàu chủ lực của hải quân Trung Quốc”, nguồn tin nói.

Nhưng các chuyên gia đặt ra vấn đề, không chỉ chi phí đóng tàu là điều duy nhất khiến Trung Quốc “đau đầu”. Duy trì hoạt động của một nhóm tác chiến tàu sân bay với ít nhất 2 tàu khu trục, 2 khinh hạm, vài tàu ngầm và một tàu hậu cần cần rất nhiều tiền của.

Chi phí bảo dưỡng cũng rất tốn kém. Tàu sân bay phải thường xuyên quay về cảng để kiểm tra độ an toàn và tin cậy. Hiện chưa rõ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung có khiến Bắc Kinh phải lùi lại tham vọng đóng có 4 nhóm tác chiến tàu sân bay vào năm 2030 hay không.

Nguồn tin khác nói Trung Quốc nên đầu tư vào các tàu đổ bộ với khả năng mang theo máy bay cất cánh thẳng đứng, như mẫu USS America của Mỹ.

Theo thống kê mới nhất, hải quân Trung Quốc hiện có 300 tàu chiến, so với 287 của Mỹ. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc vượt Mỹ về số lượng tàu chiến, với lượng giãn nước vượt trội hơn hẳn.

Chỉ trong 7 năm, Trung Quốc đã đóng 84 tàu chiến mới, bao gồm 4 tàu Type 055. Dù vậy, Trung Quốc vẫn đi sau Mỹ về công nghệ phần cứng và phần mềm.

“Hạm đội uy lực phải đáp ứng được yêu cầu di chuyển xa bờ, nhưng hải quân Trung Quốc không có mạng lưới hậu cần, hỗ trợ để làm điều đó”.

Nói cách khác, dù có nhiều tàu chiến nhưng tàu chiến Trung Quốc chưa hiện đại như Mỹ và cũng không thể ra khơi xa và lâu như tàu chiến Mỹ.

Chuyên gia Adam Ni, nhà nghiên cứu tại Đại học Macquarie ở Sydney, nói Trung Quốc đang phải cân nhắc giữa chi phí đóng tàu và chi phí duy trì hạm đội, theo hướng hiệu quả nhưng không quá tốn kém.