Lịch vạn niên
Ván bài cuối cùng của Nadal ở Australian Open 2019
(Tin tennis) Liệu Nadal có thể chinh phục Australian Open 2019 bằng một cú giao bóng mới?
Video trận ra quân của Nadal tại Úc
Nadal đã trình diễn cú giao bóng mới ấy ở giải biểu diễn Mubadala cách nay hơn 2 tuần nhưng phải tới trận đấu với James Duckworth ở vòng 1 Australian Open những điều chỉnh mới được nhận diện rõ ràng hơn.
Nadal đặt hy vọng cao ở Australian Open
Nó khẳng định những gì cả 2 HLV của Nadal là Carlos Moya và Francisco Roig chỉ ra cách nay ít ngày là một kế hoạch được chuẩn bị kỹ lưỡng.
3 tháng chữa trị chấn thương ở đầu gối và cả mắt cá chân được khai thác theo hướng tích cực hơn chính là sự điều chỉnh này.
Nó cũng đến từ việc Nadal trong năm 2018 đã bỏ lỡ những cơ hội tốt nhất cho tới khi anh phải bỏ cuộc ở US Open.
Hàng ngàn số liệu thống của ATP đã được ê kíp của Nadal lôi ra phân tích sau khi họ trở về từ New York. Họ giải mã được việc Nadal không tạo ra được áp lực kỳ vọng khi cầm giao bóng và thất thế rõ rệt so với Federer và Djokovic là cú giao bóng của Nadal bị mất lực nhiều hơn so với đối thủ.
Nếu như cú giao bóng của Federer sau khi chạm mặt sân chỉ mất đi 12% tốc độ, còn của Djokovic là 15% thì của Nadal là 27%.
Chẳng hạn, nếu Federer giao bóng 200km/h thì bóng chạm đất sẽ chỉ mất đi 24km/h. Của Djokovic mất 30km/h. Còn của Nadal mất đi tới 54km/h.
Với lực giao bóng vốn dĩ đã không mạnh và không nhanh, hạn chế này càng đẩy Nadal vào thế phải chịu áp lực lớn hơn.
Chẳng hạn, dù cho không có sự chênh lệch về tốc độ giao bóng Nadal và Djokovic ở bán kết Wimbledon 2018 nhưng Djokovic đã có tới 23 điểm ace trong khi con số của Nadal chỉ là 9.
Ở trận đấu ấy, cả hai giao bóng có tốc độ trung bình ngang nhau cả từ cú giao bóng 1 (183,5km/h) lẫn giao bóng 2 (153km/h), nhưng tỉ lệ ăn điểm bóng 1 của Djokovic vượt trội, hơn tới gần 10%, 76% so với 67%.
Nếu tính thêm việc Nadal đáng ra phải có ưu thế tự nhiên của một người chơi tay chiêu khi giao bóng thì càng cần phải có một sự thay đổi.
Cú giao bóng mới mà cũ của Nadal
HLV Francisco Roig nói rằng cú giao bóng mới của Nadal bao gồm 3 yếu tố, đó là cánh tay tung bóng rời bóng sớm hơn ngay khi bắt đầu vung vợt để tạo đà lớn hơn, cơ thể thẳng hơn và đổ về phía trước thay vì xoay và kéo cơ thể trở lại nhanh hơn – thủ phạm chính của việc mất tốc độ và chân phải đặt sân vào trong sân.
Carlos Moya thì bổ sung rằng cú giao bóng 2 của Nadal cũng sẽ có những thay đổi, thay vì xoáy cồng đều đặn như trước thì nay nó sẽ đi chìm hơn và khó đoán hơn.
Nadal đang tìm cách thay đổi
Nhưng có vẻ như sự miêu tả ấy không hoàn toàn chính xác với những gì mà Nadal đã trình diễn trước một tay vợt ở dưới tầm, hiện đứng ngoài Top 200 và chỉ có mặt ở vòng chính là suất đặc cách của chủ nhà.
Nadal bắt đầu cú giao bóng ấy với việc thả cả vợt và bóng xuống thấp hơn ngang thắt lưng, rồi tung bóng về chính giữa nhiều hơn thay vì hơi lệch sang trái, anh đổ người nhiều hơn sang phải và tiếp xúc mặt vợt với bóng không ở vị trí vuông góc.
Kết quả của cú giao bóng mới này được ghi nhận trước Duckworth bằng một trận thắng, của việc Nadal làm nên được 6 cú ace, giao bóng 1 ăn điểm nhiều hơn Duckworth 9%, có tốc độ giao bóng trung bình là 191 km/h, nhanh hơn khoảng 7,6 km/h ở thời điểm Wimbledon 2018.
Thế nhưng, Duckworth dù không phải là đối thủ xứng tầm vẫn đủ làm Nadal bộc lộ một số vấn đề, đã dẫn tới việc anh bị bẻ game 2 lần sau 3 set.
Duckworth không phải là chuyên gia trả giao bóng nhưng cũng đã có được 6 lần trả giao ăn điểm trực tiếp, và chỉ có 4 lần không thể trả giao bóng thành công sau cả thảy 80 lần Nadal giao bóng thành công (cả bóng 1 và 2).
Trong khi dấu hiệu của việc Nadal tiến vào trong sân có sâu hơn trước kia hay không sau khi “tiếp đất” là chưa rõ ràng thì việc Nadal bị động khi đối thủ trả giao bóng sâu khiến cho anh bị đẩy vào thế phải chống đỡ.
Sự chậm chễ này không đơn giản là vì tuổi tác mà có một tỉ lệ không nhỏ Nadal không có được sự thăng bằng thật tốt để thu gọn quãng thời gian của động tác trở về vị trí (recover) cho cú đánh tiếp theo sau giao.
15 năm và hành trình của những lần đổi giao bóng
Không phải lần đầu tiên trong sự nghiệp của mình Nadal thay đổi kỹ thuật giao bóng. Đáng kể nhất là lần Nadal xuất hiện và chinh phục US Open 2010 với một cú serve cực kỳ hiệu quả. Thay đổi này được cộng hưởng bởi bộ dây vợt với nhiều tính năng nâng cấp cho cả độ xoáy mà vẫn có lực rất đáng kể. Nadal ở giải này thường xuyên tạo ra các cú giao bóng từ 195-210 km/h.
Nadal cũng là người có những cú serve rất chênh lệch ở các giải chỉ trong một thời gian ngắn, chênh lệch giữa trận chung kết US Open 2010 với Djokovic và chung kết Wimbledon 2011 cũng vẫn với Djokovic là 9 km/h.
Nadal năm 2004 lúc mới 18 tuổi trình diễn trên tour với một cú serve rất gọn, bắt đầu cú giao bóng với tư thế bóng trong tay ở tầm cao trên thắt lưng.
Năm 2005 Nadal lại bắt đầu cú serve với việc thả lỏng người sâu hơn, tạo ra vòng xoáy lớn hơn.
Suốt từ khi bắt đầu đánh chuyên nghiệp tới 2008, Nadal giao bóng với thế chân trước chân sau bật tại chỗ, nhưng tới 2009 thì Nadal lại bắt đầu thu chân sau (chân trái lên sát sau chân phải) trước khi bật lên.
Khi trẻ và thời đỉnh cao, Nadal thay đổi liên tục và gặt hái những danh hiệu lớn một cách đều đặn. Vì ngay cả việc anh phải trả giao bóng cũng không phải là một bất lợi.
Nadal dễ dàng né trái đánh phải ngay cả khi đối phương trả giao bóng đủ nặng và sâu miễn sao đó không phải là một cú xé ra mang ngay.
Nhưng thời điểm hiện tại, Nadal cần một cú giao bóng mang tính chiến thuật cao, hiệu quả thực sự để tiết kiệm tối đa thể lực, giảm tải cho cái đầu gối, cho cái cổ chân đã chằng chịt những ca phẫu thuật.
Cú giao bóng mới của năm 2019 rõ ràng không đạt tới sự kỳ vọng của Nadal dù cho anh khẳng định rằng anh hoàn toàn thỏa mãn với màn trình diễn ở vòng 1.
Và vấn đề của Nadal không chỉ nằm ở cú serve, mà ở hiệu suất của cú thuận tay. Đứng ôm sân hơn và đánh bóng bớt xoáy đi mới khiến cho Nadal không còn sức hủy diệt như trước, khi anh lùi sâu, có nhiều thời gian cho đường swing rộng và tạo ra độ xoáy lớn.
Một điểm khác nữa còn là tâm lý khi Nadal thiếu tự tin ngay cả khi đứng ở vị trí thuận lợi nhất với một người thuận tay trái, thì anh thực sự không thoải mái để sử dụng cú giao bóng xé ra mang ở ô điểm lẻ (ad court).
Khi Nadal đấu với Djokovic, tay vợt người Tây Ban Nha chỉ thực hiện khoảng 37% những cú giao bóng xé ra mang từ vị trí này, còn tay vợt người Serbia có tỉ lệ là 55% và có tỉ lệ ăn điểm cao hơn.
Thống kê ở các giải Masters 1000 trong năm 2017 cho thấy, khi Nadal giao bóng ở điểm số 30-40, chỉ có 41% những cú giao bóng đi ra mang (18/44). Tỉ lệ này thấp nhất trong số 8 tay vợt tay chiêu nằm trong Top 50 thế giới năm 2017.
Không dễ cho Rafa trên đất Úc
Tỉ lệ này là 43% hoặc khi đối phương có lợi điểm là 64,7% (11/17) trong năm 2018 – cho thấy Nadal thiếu ổn định chứ không phải là biến hóa, và bị chi phối bởi yếu tố tâm lý.
Ván bài cuối cùng
Nadal đã có mùa giải không tồi trong năm 2018 (vô địch Roland Garros). Nhưng đáng ra nó đã có thể rực rỡ như năm 2017 (vô địch Roland Garros và US Open) nếu anh không thua Djokovic trong trận bán kết Wimbledon dù nhiều thời điểm tưởng như đã nắm chắc chiến thắng.
Chấn thương liên tiếp ở đầu gối và mắt cá chân ở nửa cuối mùa giải năm ngoái và hồ sơ bệnh án cho thấy Nadal phải đương đầu với bài toán thời gian không kém bất cứ ai, dù cho đó là Murray hay Federer.
18 Grand Slam gần đây Nadal tham dự 16 giải nhưng chỉ có thể vô địch 3 giải và 7 lần bị loại ngay từ tuần đầu tiên.
Phải chăng là Nadal (17 Grand Slam) đang miễn cưỡng gửi gắm sự kỳ vọng ở cú serve mới khi Djokovic (14) ở phía sau đang rất gần còn Federer (20) lại rất xa?
Nadal đã bỏ cuộc tới 12/13 trận đấu sân cứng gần nhất trước trận đấu này.
