Chết vì uống thuốc giảm cân mua qua mạng

Việc mua bán các sản phẩm y tế như thuốc tránh thai, kính áp tròng, thuốc kích dục và thuốc giảm béo qua mạng đang trở thành mối lo ngại ngày càng tăng đối với sức khỏe cộng đồng ở Singapore.

Cơ quan y tế Singapore cho biết những kẻ buôn bán phi pháp dễ dàng tìm thấy khách hàng qua các mạng xã hội như Facebook và Instagram, cũng như qua các blog, forum và các trang web khác. Cơ quan này cảnh báo người mua có thể bị những biến chứng nghiêm trọng, bao gồm suy gan và mù lòa, sau khi sử dụng những sản phẩm này.

Ảnh minh họa

Từ năm 2011 đến tháng 6/2014, HSA đã bắt giữ 122 người buôn bán phi pháp các sản phẩm y tế trên mạng. Cơ quan này đã bắt đầu lưu giữ số liệu thống kê từ năm 2011 sau khi nhận thấy ngày càng có nhiều những người bán hàng trên Internet.

GS. Chan Cheng Leng, Chủ tịch HSA cho biết đã có ít nhất một người chết sau khi uống thuốc giảm cân mua qua mạng. Cô gái 24 tuổi tử vong năm 2012 do ngộ độc dinitrophenol sau khi uống thuốc mua từ một trang mạng ở nước ngoài. Chất bị cấm này thường được sử dụng trong thuốc trừ sâu. Một năm trước đó, cô gái đã được cảnh báo không uống loại thuốc này sau khi phải nhập viện, nhưng lời cảnh báo đã bị vô hiệu.

Các bác sỹ cũng đã gặp những bệnh nhân than phiền là bị đánh trống ngực, cảm giác bứt rứt hoặc tâm trạng thất thường sau khi uống thuốc giảm cân mua qua mạng. Những trường hợp nặng có thể bị suy gan hoặc tổn thương thận. Một số người bị những rối loạn về sức khỏe tâm thần nhưng đã hồi phục sau khi ngừng thuốc.

Lee Ee Lian, bác sỹ tâm lý chuyên về rối loạn ăn uống tại bệnh viện Promises Healthcare cho biết bà có một bệnh nhân 20 tuổi bắt đầu nghe thấy những giọng nói trong đầu sau khi uống thuốc giảm cân mua trên mạng. Bệnh nhân bắt đầu nghĩ là có ai đó muốn giết mình và tình trạng này càng nặng tới mức phải nhập viện. Cô gái này đã hồi phục sau khi dừng thuốc. Một bệnh nhân khác, 40 tuổi, suýt chết do suy gan vài tuần uống loại thuốc giảm cân mua qua mạng.

“Nếu may mắn, viên thuốc sẽ không gây hại gì cho bạn. Nếu kém may mắn, bạn sẽ bị những tác dụng phụ khó chịu, còn nếu thực sự không may, bạn có thể bị ngộ độc và bỏ mạng”, BS.Lee nói. “Không ai đoán được những loại thuốc đó có chứa chất độc gì”.

Phần lớn các thuốc giảm cân mà HSA bắt giữ gần đây, như Bio-Lissom Fat Reducing Caps, Botanical Slimming và Reduce Weight Fruta Planta, đều chứa một chất bị cấm là Sibutramine, có thể làm tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ.

Năm ngoái, một phụ nữ độ tuổi 30 đã bị bắt vì bán các sản phẩm giảm cân qua Facebook. Người này bị phát hiện với 739 gói thuốc giảm cân “Slimming Orange Juice Curvy Pearl Beauty” và 113 gói “V12 Fruit Slimming”. Mặc dù chúng đều được quảng cáo là sản phẩm tự nhiên để giúp giảm cân, song những thuốc này đều bị phát hiện có chứa hoạt chất cấm Sibutramine. Thủ phạm bị phạt 6.000 đô la Singapore.

Nhiều thuốc khác được bán trên internet, như thuốc tránh thai và thuốc kích dục. Các bác sỹ sản phụ khoa cho biết có những bệnh nhân mang thai vì uống phải thuốc tránh thai “rởm” hoặc kém chất lượng mua trên mạng. Những đường dây bán hàng trực tuyến vừa bị bắt giữ đều được điều hành bởi các đối tượng từ sinh viên cho đến những người có nghề nghiệp đàng hoàng, như một y tá buôn bán thuốc tránh thai. “Họ đều cố kiếm tiền thật nhanh. Một số biết việc buôn bán như vậy là phi pháp, trong khi một số khác không biết”, GS. Chan nói.

Một nữ sinh viên 19 tuổi phải chịu khoản phạt nặng nhất từ trước tới nay - 19.000 đô la Singapore vì bán thuốc tránh thai, bao cao su và bộ thử thai chưa được đăng ký. Theo quy định những sản phẩm này phải đăng ký với HAS, trong khi thuốc tránh thai cần có đơn của bác sỹ. Gần 3.000 viên thuốc và sản phẩm khác với giá trị khoảng 5.700 đô la Singapore đã bị thu giữ ở nhà nữ sinh viên này năm 2012. Tất cả đều được mua từ nước ngoài hoặc trên mạng.

Sản xuất, bán thuốc kém chất lượng là tội hình sự

Chuyện tưởng chỉ có ở Việt Nam nhưng nay đã và đang gây nhức nhối trong cộng đồng Singapore: Đó là việc tự ý mua bán, sử dụng các sản phẩm y tế như thuốc tránh thai, kính áp tròng, thuốc kích dục và thuốc giảm béo qua mạng internet. Tháng 7/2014, một nữ sinh 18 tuổi người Việt Nam đã chết sau 10 ngày nhịn ăn giảm cân.

Bệnh nhân được đưa tới khoa cấp cứu bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội) sáng 7/7. Một bác sỹ khoa cấp cứu cho hay, sau khi nhập viện bệnh nhân đã được ép tim, đặt nội khí quản và thở lại được, đến chiều cùng ngày thì rơi vào tình trạng chết não, tiên lượng rất xấu. Tối hôm ấy, gia đình xin đưa con về nhà lo hậu sự.

Người nhà cho biết, cô gái nặng hơn 80kg luôn mặc cảm mình quá béo. Gần đây cô giảm cân theo phương pháp Detox - thanh lọc cơ thể bằng cách nhịn ăn trong 12 ngày. Sau 10 ngày áp dụng, cô giảm gần 10kg nhưng cuối cùng đã mất mạng.

Theo quy định tại Điều 15 Luật Khám chữa bệnh, người bệnh phải có nghĩa vụ chấp hành các quy định trong khám bệnh, chữa bệnh. Cụ thể là phải cung cấp trung thực thông tin liên quan đến tình trạng sức khỏe của mình, hợp tác đầy đủ với người hành nghề và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh; Chấp hành chỉ định chẩn đoán, điều trị của người hành nghề, trừ trường hợp quy định tại Điều 12 của Luật này; Chấp hành và yêu cầu người nhà của mình chấp hành nội quy của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, quy định của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh.

Điều 55 của Luật trên cũng quy định việc chẩn đoán bệnh, chỉ định phương pháp điều trị và kê đơn thuốc phải bảo đảm các nguyên tắc: Dựa trên kết quả khám lâm sàng, kiểm tra cận lâm sàng, kết hợp với yếu tố tiền sử bệnh, gia đình, nghề nghiệp và dịch tễ; Kịp thời, khách quan, thận trọng và khoa học.

Theo đó, người hành nghề được giao nhiệm vụ khám bệnh, chữa bệnh có trách nhiệm khám bệnh, chẩn đoán bệnh, chỉ định phương pháp điều trị, kê đơn thuốc kịp thời, chính xác và chịu trách nhiệm về việc khám bệnh, chẩn đoán bệnh, chỉ định phương pháp điều trị, kê đơn thuốc của mình; Quyết định điều trị nội trú hoặc ngoại trú; trường hợp người bệnh phải điều trị nội trú mà cơ sở khám bệnh, chữa bệnh không có giường điều trị nội trú thì phải giới thiệu người bệnh đến cơ sở khám bệnh, chữa bệnh phù hợp.

Như vậy, với quy định trên, cả việc khám và chữa bệnh đều phải tuân thủ những nguyên tắc nhất định.

Trước khi uống thuốc giảm cân, người uống nên nhờ bác sỹ tư vấn.

Liên quan đến cái chết của cô gái 24 tuổi người Singapore tử vong năm 2012 do ngộ độc dinitrophenol sau khi uống thuốc mua từ một trang mạng ở nước ngoài. Chất bị cấm này thường được sử dụng trong thuốc trừ sâu. Trước đó, cô gái đã được cảnh báo không uống loại thuốc này sau khi phải nhập viện, nhưng lời cảnh báo đã bị vô hiệu.

Nếu gia đình cô gái làm rõ được người bán thuốc trên trang mạng đó thì có thể làm đơn đề nghị cơ quan chức năng vào cuộc điều tra. Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng chứng minh được người đó đã bán thuốc giảm cân kém chất lượng dẫn đến hậu quả là người dùng thuốc bị chết thì người bán thuốc có thể bị xử lý về tội Vi phạm quy định về khám, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác theo Điều 242 BLHS.

Trong trường hợp này, người bán thuốc và người sản xuất thuốc sẽ phải chịu trách nhiệm về hành vi vi phạm quy định về việc bán thuốc, sản xuất thuốc theo điều luật trên.

Hậu quả của hành vi vi phạm quy định về khám bệnh, chữa bệnh, sản xuất, pha chế thuốc, cấp phát thuốc, bán thuốc hoặc dịch vụ y tế khác là thiệt hại cho tính mạng hoặc gây thiệt hại nghiêm trọng cho sức khỏe của người khác.

Cái chết của cô gái trẻ người Singapore chính là hồi chuông cảnh báo cho những người tự mua và uống những loại thuốc (kể cả vì mục đích chữa bệnh hay để giảm cân, làm đẹp…) mà không theo đơn của bác sỹ. Không nên quá tin vào những lời quảng cáo “có cánh” rằng có loại “thần dược” có thể chữa bách bệnh để rồi tự rước họa vào thân.