Chàng trai vào viện cấp cứu lúc 2h sáng với 'cơn đau kinh hoàng của y học'

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Cơn đau quặn khiến L. không thể ngủ được dù đã uống 4 viên thuốc. 2h sáng, nam thanh niên này vội vàng vào viện cấp cứu.

2h sáng tại Phòng cấp cứu Bệnh viện E (Hà Nội), một chàng trai vào cấp cứu trong tình trạng mặt tái mét, mồ hôi đầm đìa, ôm lưng quằn quại.

Trên giường bệnh, cậu chỉ kịp thều thào: “Bác sĩ cứu em với… Em uống 4 viên No-spa (một loại thuốc giãn cơ) mà đau không chịu nổi…”.

Cấp cứu nửa đêm sau khi tự 'chữa bệnh'

Bệnh nhân là N.H.L (23 tuổi, trú tại Hà Nội) từng trải qua những cơn đau do sỏi thận. Lần này, L. thấy triệu chứng tương tự nên “xử lý tạm tại nhà”. L. đã uống 4 viên No-spa nhưng cơn đau vẫn như muốn “bẻ gãy sống lưng” nên nửa đêm, bệnh nhân đã vào cấp cứu.

Theo bác sĩ Mai Văn Lực - Khoa Ngoại Tiết niệu - Nam học, Bệnh viện E, ngay khi cấp cứu, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân đang bị cơn đau quặn thận.

Bác sĩ Lực giải thích, nhiều người có tiền sử mắc sỏi thận, khi có cơn đau quặn thận nghĩa là niệu quản co thắt, họ sẽ uống thuốc giãn cơ (như No-spa) cho giãn ra, đỡ đau. Thói quen này xuất hiện ở rất nhiều người, thậm chí cả một số nhân viên y tế. Việc sử dụng thuốc trên có vẻ hợp lý nhưng thực tế không phải vậy.

“Thủ phạm thật sự” của cơn đau là sỏi rơi xuống niệu quản làm tắc nghẽn, cơ thể phản ứng bằng cách tiết ra Prostaglandin gây nên cơn bão đau đớn. Với bệnh nhân L., có thể sỏi rơi gây viêm, sưng nề làm tăng chèn ép, áp lực lên thận. Đặc biệt Prostaglandin kích thích co thắt gây đau dữ dội.

Bác sĩ Mai Văn Lực khám cho bệnh nhân. Ảnh: PV.

Nếu người bệnh dùng No-spa thì chỉ tác động vào phần ngọn giảm co thắt nhưng phần gốc là viêm và phù nề vẫn còn nguyên nên cơn đau không dứt.

Các Hiệp hội Tiết niệu lớn trên thế giới (EAU của châu Âu, AUA của Mỹ) đã nói rõ trong hướng dẫn để điều trị cơn bão đau này là NSAIDs - thuốc kháng viêm.

Cơn đau kinh hoàng của y học

Theo bác sĩ Lực, đau quặn thận là một trong những cơn đau khủng khiếp nhất. Mức độ đau đớn dữ dội của đau quặn thận thường được xếp vào cơn đau kinh hoàng của y học.

Bệnh nhân có thể rơi vào cảm giác như cơn đau đẻ (chuyển dạ). Một nghiên cứu cho thấy 79% phụ nữ trải nghiệm cả hai trạng thái đều cho rằng đau sỏi thận ngang hoặc hơn đau đẻ. Cơn đau cũng tương tự như vết thương do súng bắn, viêm tụy cấp. Trong một số thang đo, đau sỏi thận được đánh giá vượt cả đau do đạn bắn.

Nguyên nhân khi niệu quản tắc, nước tiểu không thoát ra được, áp lực tăng, thận giãn căng đau dữ dội, lan từ thắt lưng xuống bụng dưới và háng. Đôi khi tắc nghẽn đột ngột có thể gây vỡ bể thận - niệu quản. Nhiều trường hợp sỏi nhỏ cũng gây đau khủng khiếp. Mức độ đau không liên quan tới kích thước sỏi.

Theo bác sĩ Lực, cơn đau quặn thận nếu được xử trí đúng; dùng thuốc đúng và đáp ứng tốt thì tình trạng đau của người bệnh sẽ giảm đi nhanh chóng. Nhiều người bệnh khi bị đau quặn thận thường có tâm lý muốn được bác sĩ “mổ sớm” nhưng điều này không cần thiết. Trên 80% các trường hợp đau quặn thận vào khám có thể được xử trí nội khoa tốt, tỷ lệ ra sỏi cao.

Bác sĩ Lực cho biết, Việt Nam nằm trên vành đai sỏi tiết niệu của thế giới, với gần 15% dân số mắc sỏi tiết niệu trong đời. Để ngăn ngừa sỏi thận, cách đơn giản như uống đủ nước (2-2,5 lít/ngày), giảm muối, hạn chế đạm động vật, cân bằng lượng canxi, hạn chế thực phẩm nhiều oxalate, duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường vận động, tránh lạm dụng vitamin C liều cao.

Những người có cơ địa tạo sỏi canxi oxalate nên hạn chế các thực phẩm giàu oxalate như cải bó xôi, rau muống, củ cải đường, khoai lang, hạnh nhân, hạt điều, chocolate, trà đặc, bột ca cao.

Những dấu hiệu cần cảnh giác:

- Đau vùng thắt lưng một hoặc hai bên, có thể lan ra phía trước, xuống bụng dưới.

- Tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu khó, nước tiểu có màu bất thường (đục, hồng hoặc đỏ).

- Kèm theo sốt, ớn lạnh, buồn nôn.

Kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần là cách tốt nhất để phát hiện sớm và điều trị kịp thời sỏi thận cũng như nhiều bệnh lý khác.