Căn bệnh đang trẻ hóa và gặp 80% ở nam giới

Theo BS Trần Quốc Khánh, BV Hữu nghị Việt – Đức, trong 2 tuần vừa qua, anh đã khám và chẩn đoán 4 thanh niên bị hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi với tuổi đời chỉ 36-40 tuổi.

Trong đó có hai bệnh nhân đã được phẫu thuật thay khớp, một bệnh nhân đang về chuyển bảo hiểm, bệnh nhân còn lại đang điều trị nội khoa thăm dò đáp ứng, nếu cơn đau không đỡ, chức năng vận động của khớp háng không cải thiện thì phẫu thuật thay khớp cũng sẽ là chỉ định.

BS Khánh chia sẻ: “Điều làm tôi giật mình đó là tuổi đời của 4 bệnh nhân đều rất trẻ, 3 thanh niên đều mới 36 tuổi, bệnh nhân còn lại là 40. Khi khai thác tiền sử, cả 4 bệnh nhân đều có một điểm chung rất rõ ràng là uống rượu nhiều và hút thuốc lá”.

Căn bệnh đang trẻ hóa và gặp 80% ở nam giới - 1

Theo đó, BS Khánh cho biết, hoại tử vô khuẩn chỏm xương đùi (Avascular Necrosis of femoral head) là tình trạng chỏm xương đùi (một bộ phận cấu thành của khớp háng) bị hoại tử do thiếu máu nuôi, bệnh diễn biến âm thầm, khi chúng ta bắt đầu thấy đau khớp háng có nghĩa là bệnh đã bị một thời gian rồi. Với bệnh này, giải pháp hữu hiệu & triệt để nhất vẫn là phẫu thuật thay khớp háng. Các giải pháp như uống thuốc, tập phục hồi chức năng, khoan giảm áp-tế bào gốc…đều chỉ mang tính tạm thời với mục đích kéo dài thêm thời gian trì hoãn mổ.

Bệnh gặp chủ yếu ở nam giới (~ 80%), ngày trước tuổi trung bình bị bệnh dao động 40-50 tuổi, nhưng hiện nay bệnh đã có xu hướng trẻ hoá rất rõ ràng khi có rất nhiều nam thanh niên mới tầm 30 tuổi đã bắt đầu hoại tử chỏm xương đùi.

Căn bệnh đang trẻ hóa và gặp 80% ở nam giới - 2

Hình ảnh chụp XQ

Nhóm nguyên nhân nổi bật gây hoại tử sớm chỏm xương đùi ở thanh niên là do lạm dụng quá nhiều rượu mạnh và hút thuốc lá, những chất này là yếu tố chính làm tổn thương và tắc các mao mạch (mạch nhỏ) nuôi dưỡng cho chỏm đùi, dẫn đến các tế bào xương-sụn vùng chỏm bị thiếu máu và hoại tử. Ngoài ra, những nguyên nhân khác có thể là do các bệnh lý toàn thân như tiểu đường, các bệnh tự miễn, bệnh nhân dung quá nhiều corticoid, những tai nạn liên quan đến khớp háng (trật khớp háng, gãy cổ xương đùi..) và những công nhân lặn sâu, hầm mỏ (khí ép)..

Cũng theo BS Khánh, người bệnh nên nghĩ đến bệnh hoại tử chỏm xương đùi khi: Thấy mình đau khớp háng, đặc biệt lúc ngồi xổm hoặc xoay háng vào trong-ra ngoài. Triệu chứng đau này có thể bị một bên hoặc cả hai háng, có nghĩa là hoại tử chỏm có thể bị một bên (khoảng 70% các trường hợp) hoặc bị cả hai bên.

Ngoài ra, để chẩn đoán chính xác nhất về bệnh này, người bệnh cần chụp xquang khung chậu, kết hợp với chụp cổng hưởng từ khớp háng, căn bệnh sẽ được chẩn đoán xác định. Cộng hưởng từ là một bước tiết vượt bậc trong chẩn đoán các bệnh, trong đó có bệnh lý các khớp. Ở khớp háng, cộng hường từ giúp chúng ta phát hiện tổn thương hoại tử khớp háng từ những giai đoạn rất sớm, khi trên hình ảnh xquang chúng ta còn chưa nhận thấy sự thay đổi.

Theo đó, BS khuyến cáo, mỗi người cần xây dựng cho mình những thói quen sinh hoạt lành mạnh như vận động thể dục thể thao, dinh dưỡng đảm bảo, và đặc biệt là từ bỏ rượu mạnh và thuốc lá.