Cơn bão nợ AI: Khi các khoản vay khổng lồ đe dọa thị trường toàn cầu

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Khi các công ty công nghệ chuẩn bị vay hàng trăm tỷ USD để đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI), các ngân hàng và nhà đầu tư đang chạy đua để bảo vệ mình trước nguy cơ vỡ nợ. Dòng tiền rút khỏi trái phiếu, giao dịch các hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng (CDS) tăng vọt, cho thấy thị trường đang đứng trước một thử thách chưa từng có.

Các công ty công nghệ khiến thị trường nợ trở nên rủi ro

Các công ty công nghệ lớn, hay còn gọi là “hyperscalers”, đang vay vốn khổng lồ để đầu tư vào AI, kéo theo nhu cầu bảo vệ rủi ro từ các ngân hàng và nhà đầu tư. Các hợp đồng CDS, vốn trả tiền nếu một công ty vỡ nợ, đã tăng giá gấp đôi trên trái phiếu của Oracle kể từ tháng 9. Khối lượng giao dịch CDS trên Oracle trong 6 tuần kết thúc ngày 7/11 đạt 4,2 tỷ USD, so với chưa đến 200 triệu USD cùng kỳ năm trước.

Sự gia tăng này phản ánh thực tế rằng các công ty công nghệ đang trở thành lực lượng chi phối trên thị trường vốn, khi họ tìm cách tái định hình nền kinh tế thế giới bằng AI. Mặc dù các “hyperscalers” thường được đánh giá cao, sự mở rộng nhanh chóng về quy mô vay nợ khiến các nhà đầu tư phải cân nhắc bảo hiểm rủi ro nhiều hơn.

Các ngân hàng và nhà quản lý quỹ là những người mua chính CDS, nhằm hạn chế rủi ro từ các khoản cho vay vào lĩnh vực công nghệ. Ví dụ, mua bảo hiểm rủi ro nếu Oracle vỡ nợ trong 5 năm tới hiện tốn khoảng 103.000 USD/năm cho mỗi 10 triệu USD trái phiếu được bảo vệ, rẻ hơn so với mua quyền chọn (put) trên cổ phiếu của Oracle giảm 20%.

Sự gia tăng giao dịch CDS phản ánh tâm lý cẩn trọng: dù các công ty công nghệ hiện có dòng tiền mạnh, ngành này luôn biến động nhanh. Những doanh nghiệp từng thống trị thị trường có thể nhanh chóng tụt dốc, khiến trái phiếu có vẻ an toàn hiện tại trở nên rủi ro về lâu dài nếu lợi nhuận từ trung tâm dữ liệu hay dự án AI thấp hơn kỳ vọng.

Nhu cầu bảo vệ tín dụng đã làm tăng gấp đôi chi phí cho các sản phẩm phái sinh tín dụng trên trái phiếu của Oracle Corp. kể từ tháng 9.

Xu hướng phát hành trái phiếu và rủi ro tín dụng trên thị trường thế nào?

Các công ty đầu ngành như Meta Platforms và Oracle đã phát hành các đợt trái phiếu lớn, tổng cộng lên tới hàng chục tỷ USD để đầu tư vào AI. JPMorgan dự đoán, các doanh nghiệp có xếp hạng đầu tư (investment-grade) có thể phát hành khoảng 1,5 nghìn tỷ USD trái phiếu trong những năm tới.

Tuy nhiên, thị trường cũng chứng kiến những rủi ro gia tăng: các công ty nhỏ, cổ phiếu liên quan AI giảm giá, và một số công ty như CoreWeave đã hạ dự báo doanh thu, khiến trái phiếu trở nên rủi ro hơn. Giao dịch CDS và các công cụ phái sinh khác trở thành cách chính để nhà đầu tư bảo vệ vốn trong bối cảnh thị trường biến động mạnh.