Sống chung đồng giới: Không gây hại?

Không công nhận hôn nhân đồng tính nhưng người đồng giới vẫn tự sống chung, khi tranh chấp không có “luật” để xử. Công nhận cho sống chung phải dự liệu nhiều vấn đề pháp lý có liên quan: mang bầu thuê, ly hôn, chia tài sản, tranh chấp nuôi con…

Về hệ quả pháp lý, việc công nhận sống chung đồng giới liệu có gây ra hệ  quả  xấu cho xã hội? Chúng tôi đã trao đổi ý kiến với một số chuyên gia pháp luật, có người ủng hộ, có người không đồng tình nhưng hầu hết đều không chỉ ra nguy hại nào về pháp lý nếu cho phép sống chung. Nhiều người viện dẫn sẽ phát sinh nhiều vấn đề phức tạp nhưng có lập luận cho rằng trách nhiệm nhà nước là phải quản lý, không thể khó làm thì cấm.

Cho phép là trái tự nhiên

Luật sư Nguyễn Minh Tâm, Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Luật sư Việt Nam, cho rằng số lượng người đồng tính đang ngày một nhiều hơn và một bộ phận đang có nhu cầu về tình cảm đồng giới. Có thể nói đây là một hiện tượng của xã hội hiện đại. Nhà nước cần phải có thái độ rõ ràng trong chuyện cấm hay cho phép người đồng giới kết hôn bởi nó nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp mà pháp luật chưa dự phòng. Trong hôn nhân đồng tính, có người thì thích nhận con nuôi nhưng có người chỉ thích con của chính mình nên sẽ phát sinh việc thụ tinh nhân tạo, đẻ thuê... Bên cạnh đó, người đồng tính không có đời sống chung ổn định, hay thay đổi người bạn của mình. Như vậy, nếu cho phép người đồng tính được kết hôn thì sẽ nảy sinh rất nhiều vấn đề về mặt xã hội cũng như trật tự quản lý hành chính nhà nước.

“Tôi cho rằng quan hệ đồng giới là quan hệ trái tự nhiên, nó không phải là một hiện tượng phổ biến có tính chất bền vững. Nhằm hạn chế sự ảnh hưởng tiêu cực cho xã hội, đến sự phát triển bình thường, thuận theo tự nhiên của giới trẻ cũng như tránh các tình huống pháp lý phức tạp có thể nảy sinh, tôi đề nghị giữ nguyên quan điểm như trước nay, không cho phép kết hôn đồng giới” - ông Tâm bày tỏ.

Sự thông cảm của xã hội với người đồng tính đang được cải thiện. (Ảnh: Một buổi tọa đàm về đề tài người đồng tính)

Nên cho phép vì sự tiến bộ

Ở quan điểm ngược lại, TS Nguyễn Văn Tiến, Trưởng bộ môn Luật Hôn nhân và Gia đình, ĐH Luật TP.HCM, cho rằng nên công nhận việc kết hôn đồng giới. Bởi, luật xuất phát từ thực tiễn, là công cụ điều chỉnh, quản lý xã hội. Tuy việc kết hôn đồng giới chỉ là cá biệt nhưng thực tế đã phát sinh và hiện họ đang có nhu cầu được chung sống và được pháp luật thừa nhận. Nhiều ý kiến suy đoán, thừa nhận hôn nhân đồ ng giớ i sẽ nảy sinh nhiều hệ lụy xấu nhưng nếu không công nhận và quy định cụ thể thì khi phát sinh tranh chấp cơ quan chức năng sẽ dựa vào đâu giải quyết?

Theo TS Nguyễn Văn Tiến, qua kiểm nghiệm về mặt thực tiễn, những người đồng giới chung sống cũng không làm xấu hơn tình hình của xã hội, không xâm phạm đến quyền lợi của ai nên về hậu quả cũng không đáng lo. Nếu có chăng chỉ là vấn đề mới, hôn nhân của họ so với số đông là không tương đồng và họ không thực hiện được các chức năng duy trì nòi giống một cách tự nhiên. Xã hội hiện nay cởi mở, bình đẳng, quyền tự do của con người được phát huy, cái nhìn về hôn nhân đồng giới không còn khắt khe như trước đây. Việc công nhận sẽ góp phần thay đổi định kiến xã hội (cũng giống như trường hợp không chồng mà có con, hiện nay xã hội không còn cái nhìn khắc nghiệt nữa). Đương nhiên chúng ta cần có cơ chế kiểm soát để tránh tình trạng lợi dụng, bêu xấu người đồng tính và việc kết hôn.

Luật sư Cao Quang Thuần, Đoàn Luật sư TP.HCM, cũng đồng tình nên công nhận kết hôn đồng giới để có thể quản lý. Nhiều người ngại tiếp thu cái mới và cái gì thấy khó thì cấm. Vấn đề ở đây là có hay không mối quan hệ đồng giới và nhu cầu sống chung của những người đồng giới? Nếu thực tế là có, chúng ta phải xem người đồng tính là một bộ phận của xã hội và hôn nhân đồng giới là một quan hệ xã hội để từ đó có quy định pháp luật để điều chỉnh, giải quyết. Nếu vẫn không công nhận quyền được kết hôn đồng giới thì chúng ta đã xâm phạm tới quyền “mưu cầu hạnh phúc” của họ.