Quốc hoa: Mào gà hay hoa sen xứng đáng?

Hoa mào gà, nếu được đông đảo nhân dân đồng ý, cũng nên chọn làm Quốc hoa.

Mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản đồng ý với đề nghị của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch về việc lựa chọn Quốc hoa Việt Nam. Theo đó, Thủ tướng yêu cầu việc lựa chọn Quốc hoa cần thích hợp để đông đảo nhân dân lựa chọn, suy tôn. Nhân việc này, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với GS Vũ Khiêu - người đã từng đề xuất chọn hoa mào gà là Quốc hoa.

Việt Nam có nhất thiết cần Quốc hoa không, thưa ông ?

Quốc hoa là loài hoa tiêu biểu, biểu tượng tinh thần, đặc trưng văn hóa dân tộc của đất nước, nước nào cũng có. Nếu Việt Nam có Quốc hoa như vậy, cũng là điều nên làm.

Có ý kiến cho rằng, việc lựa chọn Quốc hoa chưa hẳn đã cần thiết vào thời điểm này, nên quan tâm đến những việc thực tế hơn?

Đất nước, người dân... ai cũng nhiều việc, nhưng mỗi việc có ý nghĩa riêng. Nhân dân chọn được quốc hoa cho đất nước mình, được đa số đồng tình là việc rất quý. Tôi thấy có nhiều ý kiến chọn hoa sen. Tôi đồng tình hoa sen.

Ông vừa nói đồng tình chọn hoa sen? Điều này khá bất ngờ bởi trước đây ông muốn chọn hoa mào gà?

Đó là trước đây, giờ số đông nhân dân chọn hoa sen, tôi cũng đồng tình. Chọn Quốc hoa phải dựa trên ý kiến của đa số.

GS Vũ Khiêu (Ảnh: Lê Thị Thanh Bình)

Lý do gì ông đồng tình chọn hoa sen?

Tôi ủng hộ, nhưng cần nói thêm là hoa sen hồng, như đề xuất của anh Dương Trung Quốc (ĐBQH). Sen hồng, là nét riêng biệt của nước ta với nước khác.

Hoa sen là loài hoa quý, đẹp. Trong đạo Phật, Phật ngồi trên bông sen. Hoa Sen cũng là loài hoa phổ biến không chỉ nước ta mà còn nhiều nước trên thế giới như Trung quốc, Ấn Độ...

Hoa sen cũng được nhân dân ta yêu quý và chắc là sẵn sàng đồng ý và ủng hộ việc chọn hoa sen làm Quốc hoa.

Nhưng thưa ông, nhắc đến hoa sen, người ta nghĩ ngay đến quốc hoa của Ấn Độ. Có nên lấy lại thứ người khác đã chọn và trở thành biểu tượng trước chúng ta không?

Theo anh Dương Trung Quốc, nếu các nước khác chọn sen trắng thì Việt Nam có thể chọn sen hồng, tìm ra đặc thù riêng để khác biệt. Chọn Quốc hoa, không nhất thiết nước khác có rồi, ta không dùng nữa.

Thưa ông, bên cạnh hoa sen thì hoa đào, hoa mai cũng được nhiều người dân lựa chọn. Có nhất thiết cứ phải là hoa sen?

Hoa sen hay hoa đào, hoa mai đều na ná nhau cả, chọn hoa nào cũng được. Nếu nhân dân chọn loài hoa nào nhiều nhất, có thể lấy đó làm Quốc hoa.

Tuy nhiên, cả ba loại hoa trên đều phổ biến ở Trung Quốc, không riêng gì nước ta, thưa ông?

Đúng là những hoa trên đều phố biến ở Trung Quốc. Hoa Đào được nói đến nhiều trong văn hóa, lịch sử, thơ văn Trung Quốc. Ví dụ Lưu Thần, Nguyễn Triệu lạc vào vườn đào nguyên, nơi suối đào có các tiên ở.

Ví dụ khác Bà Tây Vương Mẫu cũng có một vườn đào nơi Tôn Ngộ Không đã từng đến bẻ quả ăn và phá phách. Vườn đào còn là vườn kết nghĩa của anh em Lưu Bị... Hoa mai hay hoa sen cũng được nói đến trong văn hóa Trung Quốc như vậy.

Nếu chọn hoa sen, đào hay mai... e rằng dễ bị nhầm Quốc hoa nước ta là Trung Quốc. Tại sao không chọn những hoa tách biệt, chỉ nước ta mới có?

Nếu chọn được bông hoa khác, ngoài các loại hoa trên thì cũng nên chọn, miễn là được nhân dân đồng ý. Ví dụ như hoa mào gà, nếu được đông đảo nhân dân đồng ý cũng nên chọn.

Hoa sen được chọn nhiều, nhưng hoa mào gà cũng xứng đáng (Ảnh: Tinhte)

Hoa mào gà có điều gì đặc biệt mà ông muốn nó trở thành Quốc hoa?

Hoa mào gà được trồng nhiều ở nông thôn, gần gũi với người dân. Hoa tượng trưng cho con gà trống, được yêu quý trên đất nước ta. Trong dân ta có câu “Xưa nay gà trống vẫn anh hùng/ Cất tiếng chào đời thế giới rung”. Sáng sớm gà trống cất tiếng gáy, gọi mọi người thức dậy và làm rung động cả thế giới.

Hình tượng gà trống tiêu biểu cho một khí thế anh hùng. Bất cứ con vật nào xâm chiếm lãnh thổ, nó đều chiến đấu bảo vệ đến cùng. Trong một đàn gà thì gà trống bao giờ cũng đứng đầu đàn, nếu nó kiếm ăn được, nó đều kêu gọi đàn gà con, gà mái đến ăn.

Xin trân trọng cảm ơn Giáo sư!