Mỹ: Đảng Cộng hòa "tự bắn vào chân mình"

Việc ép chính phủ đóng cửa là một bước đi sai lầm của đảng Cộng hòa, chẳng khác nào hành động "tự bắn vào chân mình".

Cuối tháng 9/2013, khi năm tài khóa sắp kết thúc, ngay trước thời gian nước Mỹ chạm trần nợ công, các cuộc thăm dò dư luận đều cho thấy đa số người Mỹ không ủng hộ đạo luật chăm sóc y tế mang tên Obamacare do Tổng thống Obama đề xuất.

Với những kết quả thăm dò dư luận này, một số thành viên đảng Cộng hòa đã rất tự tin cho rằng “thiên thời” đã đến để họ có thể ra tay buộc chính phủ hủy bỏ đạo luật này. Mặc dù một số nhân vật bảo thủ, trong đó có cả nhiều nhà quan sát chính trị lão luyện đã lên tiếng phản đối ý định này và cho rằng đó sẽ là một động thái rất dở về mặt chính trị, đảng Cộng hòa vẫn phớt lờ và thế là cuộc đối đầu giữa Hạ viện và Thượng viện diễn ra, chính phủ Mỹ buộc phải đóng cửa trong cuộc khủng hoảng ngân sách chưa thấy hồi kết.

Nghị sĩ đảng Cộng hòa John Boehner, Chủ tịch Hạ viện Mỹ

Tuy nhiên, đến nay diễn biến tình hình cho thấy những tiếng nói hoài nghi trên đã đúng. Chiến lược này của đảng Cộng hòa đã hướng sự chú ý của dư luận ra khỏi những thiếu sót trong đạo luật Obamacare sang những tranh cãi trong việc ai đã đẩy chính phủ đến tình trạng đóng cửa.

Những lập luận của đảng Cộng hòa rằng đạo luật Obamacare là một văn bản luật được soạn thảo quá tồi đã không được ai chú ý đến bởi giờ đây dư luận trở nên chán ghét việc chính phủ bị đóng cửa hơn là chán ghét đạo luật Obamacare. Phần lớn những lời đổ lỗi cho việc chính phủ đóng cửa đều được trút lên đầu các đảng viên Cộng hòa. Và mặc dù tỉ lệ ủng hộ Tổng thống có giảm sút nhưng tỉ lệ ủng hộ đảng Cộng hòa còn sụt giảm nhiều hơn.

Quyết định của đảng Cộng hòa buộc chính phủ đóng cửa đã vi phạm một trong những nguyên tắc đầu tiên của chính trị từng được “ông tổ” của ngành khoa học chính trị Niccolo Machiavelli viết ra: “Hãy khai thác điều không thể tránh khỏi.” Khi điều gì đó chắc chắn sẽ xảy ra, bạn nên tận dụng nó hết mức có thể để tạo lợi thế cho mình.

Ban đầu, đó chính là những gì mà đảng Cộng hòa đã làm với đạo luật Obamacare. Đó là một trong những đạo luật không được ủng hộ nhất được thông qua trong thời gian gần đây, một vấn đề mà ngay cả các đảng viên Dân chủ cũng không muốn nhắc đến.

Điều không thể tránh khỏi ở đây chính là nếu đạo luật này được thực thi, nó sẽ gặp rất nhiều khó khăn và sẽ bộc lộ nhiều điểm yếu. Việc khoét sâu vào những điểm yếu này có thể thạo thuận lợi cho các đảng viên Cộng hòa trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của họ vào năm 2014.

Thế nhưng, bằng quyết định ép chính phủ phải đóng cửa với hy vọng triệt hạ được đạo luật Obamacare ngay từ lúc còn trứng nước, các đảng viên Cộng hòa trong Hạ viện Mỹ đã hoàn toàn phớt lờ điều không thể tránh khỏi thay vì khai thác nó.

Đã rất nhiều lần đảng Cộng hòa được cảnh báo: “Không đời nào đảng Dân chủ chịu thua trong cuộc chiến này. Họ kiểm soát cả Thượng viện và Nhà Trắng. Một liên minh các ông chủ kinh doanh và các chuyên gia kinh tế lo sợ tình trạng nước Mỹ phá sản sẽ đứng ra phản đối đảng Cộng hòa. Đảng Cộng hòa sẽ mất phiếu và sẽ bị quy trách nhiệm cho bất cứ sai sót nào xảy ra.”

Và đó chính xác là những gì đang diễn ra. Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ted Cruz, người đã từng diễn thuyết suốt hơn 21 giờ để cản trở việc thi hành đạo luật Obamacare cuối cùng cũng bỏ phiếu ủng hộ Chủ tịch Thượng viện Harry Reid của đảng Dân chủ. Nỗ lực diễn thuyết của ông này đã không giúp được gì cho đảng Cộng hòa. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy tỉ lệ bất tín nhiệm đảng Cộng hòa lên cao kỷ lục, và thảm kịch chính phủ đóng cửa đang đe dọa đến chiến dịch tranh cử của họ trong năm nay.

Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Ted Cruz trả lời phỏng vấn báo chí

Đơn cử như ở bang Virginia, nơi có ứng cử viên đảng Cộng hòa tham gia tranh cử vị trí thống đốc bang là Ken Cuccinneli, một nhân vật thường xuyên lớn tiếng chỉ trích đạo luật Obamacare.

Từng vượt hơn đối thủ đảng Dân chủ của mình 8 điểm, giờ đây Cuccineneli đang chật vật bám đuổi đối thủ bằng cách tự cách ly mình khỏi các đảng viên Cộng hòa quốc gia. Ông cũng lên tiếng chỉ trích việc chính phủ bị đóng cửa và đã cố tình lánh mặt khi Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Cruz đến thăm bang này, trong khi các tranh quảng cáo của đảng Dân chủ cố tình gán ghép họ với nhau.

Trong chính trị, 1 tháng là một thời gian rất dài, và một năm như thể là vĩnh cửu. Có thể cuộc khủng hoảng chính trị hiện nay ở nước Mỹ sẽ không gây ra những tác hại lâu dài, tuy nhiên trong thời điểm hiện nay, có vẻ như đảng Cộng hòa đang tự bắn vào chân mình.