Bát nháo lao động Trung Quốc làm việc "chui"

Sự xuất hiện của lao động Trung Quốc khiến cuộc sống ở các làng quê vốn thanh bình bị đảo lộn. Nhiều vụ xô xát đã xảy ra giữa công nhân Trung Quốc với lao động trong nước và người dân địa phương.

Trong những năm gần đây, tại các công trường thuộc Khu Kinh tế (KKT) Nghi Sơn (Thanh Hóa), KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) đã có hàng ngàn công nhân Trung Quốc đến làm việc.

Đánh người, phá nhà dân

Gần đây, tại KKT Vũng Áng, huyện Kỳ Anh đã xảy ra nhiều vụ va chạm giữa lao động Trung Quốc với lao động Việt Nam và người dân địa phương. Mới đây nhất là vào đầu năm 2013, do mâu thuẫn trong việc trả tiền công, những người quản lý của Công ty Cảng Loan Thượng Hải (dự án formosa) với nhóm 15 lao động địa phương đã xảy ra xô xát. Hậu quả, 1 lao động người địa phương bị công nhân Trung Quốc đánh bị thương.

Trước đó, theo Công an huyện Kỳ Anh - Hà Tĩnh, tại KKT Vũng Áng đã có nhiều vụ va chạm giữa công nhân Trung Quốc với lao động Việt Nam và người dân địa phương. Ông Trương Xuân Tịnh, Trưởng Công an huyện Kỳ Anh, xác nhận: “Do bất đồng ngôn ngữ, uống rượu say, công nhân Trung Quốc đã nhiều lần tự đánh nhau, va chạm với người dân địa phương”.

Một khu nhà ở tạm bợ của người lao động Trung Quốc tại Khu Kinh tế Vũng Áng

Tại KKT Nghi Sơn, trong những năm gần đây đã xảy ra hàng chục vụ lao động Trung Quốc đánh đập, bắt giữ người địa phương trái phép. Vào tháng 11/2008, một người dân địa phương bị công nhân Trung Quốc bắt được khi trèo tường vào khu nhà ở của họ. Không những không giao người cho công an xử lý, công nhân Trung Quốc còn đánh đập, trói và treo người này lên cột cho đến sáng hôm sau mới thả.

Ngày 28/12/2008, khi thi công tại Nhà máy Xi măng Nghi Sơn và Nhà máy Xi măng Công Thanh, do mâu thuẫn, gần 200 lao động Trung Quốc cầm hung khí xông vào đập phá nhà anh Nguyễn Văn Len, ở thôn Bắc Hải, xã Hải Thượng, huyện Tĩnh Gia - Thanh Hóa. Hậu quả, nhiều người trong gia đình anh Len bị thương, nặng nhất là anh Nguyễn Văn Đen (em trai anh Len) bị gãy cả tay và chân, phải khâu 16 mũi ở đầu.

Sau khi đánh người, đập phá nhiều đồ đạc nhà anh Len, nhóm công nhân này còn rượt đánh nhiều người khác trong thôn Bắc Hải. Tiếp đến, ngày 26/4/2009, khoảng 30 công nhân Trung Quốc trong KKT đã kéo đến ban điều hành một nhà thầu Việt Nam đánh bị thương công nhân của nhà thầu này.

Việc công nhân Trung Quốc nhậu say, phá phách, đánh người đã trở thành nỗi kinh hoàng đối với người dân địa phương. Anh Nguyễn Văn Đen (thôn Bắc Hải) bức xúc: “Nghe nói nhà người thân bị công nhân Trung Quốc đập phá, tôi vội chạy sang. Khi mới đến cổng, tôi bị hàng chục người dùng gậy đập tới tấp. Thấy tôi nằm bất động, họ tưởng chết mới không đánh tiếp. Trong lúc làm việc ở đây, họ thường say xỉn, đập phá và dọa nạt người dân”.

Làm chui

Hiện nay, công tác quản lý lao động Trung Quốc tại KKT Vũng Áng và KKT Nghi Sơn còn nhiều bất cập. Nhiều lao động làm việc “chui” trong thời gian dài nhưng các cơ quan quản lý lại không biết. Trong năm 2012, qua kiểm tra, các cơ quan chức năng phát hiện trong 412 lao động Trung Quốc làm việc ở KKT Nghi Sơn, có tới 229 người chưa có giấy phép theo quy định. Số lao động chưa có giấy phép này chủ yếu là lao động phổ thông, được các nhà thầu đưa sang Việt Nam từ cuối năm 2010.

Anh em anh Nguyễn Văn Len (huyện Tĩnh Gia - Thanh Hóa) kể lại chuyện bị gần 200 lao động Trung Quốc vào đập phá nhà cửa, đánh người bị thương Ảnh: HẢI VŨ

Ông Trần Minh Cường, Phó Phòng Doanh nghiệp và Lao động (Ban Quản lý KKT Nghi Sơn), cho biết: “Hiện có 375 lao động Trung Quốc đang làm việc tại đây. Hiện vẫn còn lao động Trung Quốc chưa được cấp giấy phép trong KKT. Chỉ riêng tại công trình dây chuyền II Nhà máy Xi măng Công Thanh, số lao động trái phép chiếm khoảng 7%-8%”.

Liên quan đến những bất cập trong công tác quản lý lao động Trung Quốc làm việc tại KKT Vũng Áng, ông Trương Xuân Tịnh cho biết: “Trên địa bàn huyện đang có gần 500 người Trung Quốc. Những khi cao điểm, có đến mấy trăm người Trung Quốc không có giấy phép lao động. Hằng tháng, chúng tôi kiểm tra nhưng do họ sang Việt Nam theo hộ chiếu du lịch, hộ chiếu công vụ một vài tháng rồi về nước nên rất khó xử lý”.