Khám sức khỏe định kỳ: Giải pháp phát hiện sớm nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn

Nhiều người cho rằng nếu không cảm thấy mệt mỏi, đau nhức thì cơ thể mình vẫn khỏe. Nhưng thực tế, phần lớn các bệnh lý mạn tính nguy hiểm lại âm thầm phát triển, không biểu hiện triệu chứng rõ rệt ở giai đoạn đầu.

Nhiều nghiên cứu cho thấy các bệnh mạn tính như tim mạch, đái tháo đường, ung thư... thường được phát hiện muộn không chỉ vì triệu chứng diễn tiến âm thầm, mà còn do người dân chưa tiếp cận thường xuyên với các dịch vụ kiểm tra sức khỏe ban đầu. Trong khi đó, khám sức khỏe định kỳ là một giải pháp giúp phát hiện sớm bất thường trong cơ thể, từ đó can thiệp kịp thời, hạn chế biến chứng và nâng cao chất lượng sống.

Bác sĩ giải thích cơ chế gây tê đau thắt lưng cho người dân khám sức khỏe tổng quát. Ảnh: BVCC

Trường hợp chị T.H. (39 tuổi, TP. Biên Hòa, Đồng Nai) là ví dụ điển hình. Suốt 5 năm, chị không đi khám tổng quát vì cho rằng mình vẫn khỏe mạnh. Đến khi xuất hiện tình trạng mờ mắt, khát nước liên tục và sụt cân nhanh, chị mới đến bệnh viện kiểm tra. Kết quả cho thấy chị mắc đái tháo đường type 2 và bệnh đã bắt đầu ảnh hưởng đến mắt, làm suy giảm thị lực.

“Nếu phát hiện sớm hơn, tôi đã có thể điều chỉnh chế độ sinh hoạt, ăn uống, theo dõi thường xuyên và tránh biến chứng như hiện tại,” chị H. chia sẻ.

Không chủ quan dù chưa có triệu chứng cụ thể

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh không lây nhiễm như tim mạch, ung thư, đái tháo đường và bệnh phổi mạn tính là nguyên nhân gây ra gần 75% số ca tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê của Bộ Y tế cho thấy con số này lên tới gần 80% - đồng thời nhóm bệnh này chiếm khoảng 74% tổng gánh nặng bệnh tật của cả nước.

Các bệnh không lây nhiễm thường diễn tiến âm thầm và không có triệu chứng rõ rệt. Ảnh: BVCC

Điều đáng lo ngại là nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi đã ở giai đoạn muộn - lúc tổn thương đã xảy ra khiến việc điều trị trở nên phức tạp, tốn kém và ít hiệu quả hơn. Chẳng hạn, huyết áp cao có thể không gây cảm giác gì cho đến khi xảy ra đột quỵ hoặc suy tim. Một số loại ung thư chỉ được phát hiện thông qua xét nghiệm hoặc hình ảnh học, ngay cả khi người bệnh vẫn cảm thấy bình thường.

Tại Việt Nam, có tới 70-80% bệnh nhân ung thư được chẩn đoán muộn. Riêng với ung thư phổi - loại ung thư gây tử vong hàng đầu - khoảng 75% ca được phát hiện ở giai đoạn muộn. Ngoài ra, hơn 60% người mắc đái tháo đường không biết mình đang mang bệnh.

Theo các chuyên gia y tế, tâm lý chủ quan hoặc ngại kiểm tra sức khỏe định kỳ là một trong những nguyên nhân khiến người bệnh bỏ lỡ “giai đoạn vàng” để điều trị hiệu quả.

Siêu âm bụng là chỉ định tầm soát phổ biến khi khám tổng quát. Ảnh: BVCC

Tầm soát đúng cách giúp phát hiện bệnh sớm

Khác với việc chỉ đến bệnh viện khi có triệu chứng, khám sức khỏe tổng quát định kỳ là bước kiểm tra chủ động giúp đánh giá toàn diện các chỉ số sinh học của cơ thể, ngay cả khi người bệnh chưa cảm nhận được dấu hiệu bất thường. Từ đó, bác sĩ có thể đưa ra khuyến nghị theo dõi, điều chỉnh lối sống hoặc can thiệp y tế kịp thời.

Công nghệ chẩn đoán hình ảnh hiện đại tại Bệnh viện Thuận Mỹ ITO Đồng Nai. Ảnh: BVCC

Các chuyên gia y tế nhận định, khám tổng quát định kỳ là cách chủ động theo dõi sức khỏe và phát hiện sớm các thay đổi bất thường. Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu giúp can thiệp kịp thời, duy trì các chỉ số sinh học ổn định, ví dụ như đường huyết đói dưới 100 mg/dL, cholesterol toàn phần dưới 200 mg/dL, BMI trong khoảng 18,5 - 24,9.

Với những trường hợp có yếu tố nguy cơ cao, bác sĩ có thể chỉ định thêm các xét nghiệm chuyên sâu hoặc kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh hiện đại để đánh giá chính xác hơn. Đây là phần quan trọng trong quy trình khám, giúp tối ưu hiệu quả tầm soát nhưng luôn tuân thủ nguyên tắc an toàn và chỉ định phù hợp, tránh lạm dụng không cần thiết.

Tại Bệnh viện Thuận Mỹ ITO Đồng Nai, các gói khám sức khỏe tổng quát được xây dựng linh hoạt theo độ tuổi, giới tính và tiền sử sức khỏe, giúp người dân dễ dàng lựa chọn phương án kiểm tra phù hợp. Quy trình khám được thực hiện bài bản với sự đồng hành của đội ngũ bác sĩ nhiều kinh nghiệm - từ khai thác thông tin, khám lâm sàng, xét nghiệm cơ bản đến tư vấn chuyên sâu với chuyên gia đầu ngành và chăm sóc, theo dõi sức khỏe sau khám.

Đại diện bệnh viện cho biết, các gói khám được thiết kế sát với nhu cầu thực tế, tránh dư thừa danh mục và tối ưu thời gian cho người bệnh.

Chương trình ưu đãi đặc biệt cho các gói khám sức khỏe tổng quát tại Bệnh viện Thuận Mỹ ITO Đồng Nai. Ảnh: BVCC

Thay vì chờ có triệu chứng mới đi khám, việc chủ động kiểm tra sức khỏe giúp mỗi người hiểu rõ tình trạng cơ thể, điều chỉnh lối sống kịp thời và phòng ngừa bệnh lý từ sớm, đặc biệt là trong bối cảnh các bệnh mạn tính ngày càng phổ biến và có xu hướng trẻ hóa.

Theo khuyến cáo từ các hiệp hội y khoa, khám sức khỏe định kỳ cũng giúp thiết lập hồ sơ sức khỏe cá nhân - là cơ sở để theo dõi diễn tiến và điều chỉnh biện pháp chăm sóc y tế lâu dài.

Các chuyên gia khuyến nghị, người từ 40 tuổi, người có tiền sử bệnh gia đình hoặc chịu áp lực công việc, căng thẳng kéo dài nên chủ động khám tổng quát ít nhất mỗi năm một lần. Đây là cách đầu tư đúng đắn cho sức khỏe - giúp phát hiện bệnh từ sớm, nâng cao chất lượng sống và chủ động bảo vệ bản thân trong một thế giới nhiều rủi ro sức khỏe.