Toàn cảnh vụ nổ hàng nghìn máy nhắn tin, bộ đàm chấn động Lebanon

00:00 / 0:00
Chuẩn
Tốc độ đọc
Nữ miền Bắc

Với hàng nghìn thương vong chỉ trong vòng 2 ngày, loạt vụ nổ máy nhắn tin và bộ đàm ở Lebanon đẩy dân chúng vào tình trạng phẫn nộ, hoang mang, đồng thời làm dấy lên nghi vấn về sự liên quan của Israel. Liệu đây có phải là chiến thuật mới của Israel nhằm làm suy yếu Hezbollah từ bên trong? 

Một số vụ nổ và cảnh hỗn loạn ở Lebanon. Nguồn: ABC News

Trong 2 ngày liên tiếp, 3.000 máy nhắn tin và hàng trăm bộ đàm của lực lượng Hezbolla ở Lebanon đã phát nổ, khiến hàng nghìn người thương vong. 

Sự kiện này không chỉ gây hoảng loạn trong dân chúng ở Lebanon mà còn thu hút sự chú ý của toàn cầu do mối quan hệ căng thẳng giữa Hezbollah và Israel. Dưới đây là cái nhìn tổng quan về những gì đã xảy ra, các giả thuyết xung quanh vụ việc, và tác động của nó đến tình hình chính trị khu vực.

Hai loạt vụ nổ gây khiếp sợ như thế nào?

Theo CNN, loạt vụ nổ đầu tiên xảy ra vào chiều 17/9 khi hàng loạt máy nhắn tin phát nổ đồng thời tại nhiều khu vực ở Lebanon, bao gồm thủ đô Beirut và các thị trấn ở thung lũng Beqaa, nơi được xem là thành trì của Hezbollah. 

Loạt vụ nổ này xảy ra trong các không gian công cộng, siêu thị và trên đường phố, gây hoang mang và thương vong nặng nề. Một đoạn video từ camera an ninh cho thấy cảnh tượng kinh hoàng khi một người đàn ông đang chọn hoa quả trong siêu thị thì máy nhắn tin của người này phát nổ. Các bệnh viện nhanh chóng quá tải khi hàng trăm người bị thương, bao gồm nhiều trẻ em, đã được đưa đến trong tình trạng nguy kịch​.

Phản ứng của đám đông sau khi biết tin về một vụ nổ xảy ra ở đám tang có hàng trăm người. Ảnh: Getty

Phản ứng của đám đông sau khi biết tin về một vụ nổ xảy ra ở đám tang có hàng trăm người. Ảnh: Getty

Một ngày sau, nhiều bộ đàm cũng phát nổ tại các khu vực ngoại ô Beirut và miền nam Lebanon. Loạt vụ nổ này xảy ra trong bối cảnh nhiều người đang tham gia lễ tang của các thành viên Hezbollah thiệt mạng trong loạt vụ nổ ngày 17/9. 

Một nhân chứng cho biết anh đã chứng kiến cảnh đôi bàn tay của một người đàn ông không còn nguyên vẹn khi bộ đàm phát nổ. 

Theo CNN, loạt vụ nổ liên tiếp trong 2 ngày 17/9 và 18/9 đã khiến ít nhất 32 người thiệt mạng và hàng nghìn người khác bị thương, tạo ra không khí phẫn nộ kèm hoang mang trên khắp Lebanon.

Một số giả thuyết về cách thực hiện

Dù vẫn còn nhiều bí ẩn về cách mà các vụ nổ được thực hiện, một số nguồn tin từ an ninh Lebanon cho rằng các thiết bị nhắn tin và bộ đàm đã được Israel gài chất nổ từ trước. 

Những máy nhắn tin này được Hezbollah mua trong thời gian gần đây, và các chuyên gia cho rằng chất nổ đã được cài vào bên trong pin của máy nhắn tin.

Tờ New York Times hôm 18/9 cũng đưa ra một giả thuyết mới, cho rằng BAC Consulting - công ty có trụ sở tại Hungary, ký hợp đồng sản xuất máy nhắn tin cho công ty Đài Loan Gold Apollo - thực chất là một phần của mặt trận do Israel dàn dựng. 

Hai sĩ quan tình báo Mỹ cho biết đây chỉ là một trong ít nhất hai công ty vỏ bọc được Israel thiết lập để che giấu danh tính thực sự của những người đứng sau việc sản xuất các máy nhắn tin này – chính là các sĩ quan tình báo Israel.

BAC Consulting tiếp nhận các khách hàng khác nhau và sản xuất nhiều loại máy nhắn tin thông thường. Tuy nhiên, khách hàng quan trọng nhất chính là Hezbollah. Theo 3 sĩ quan tình báo Mỹ, những máy nhắn tin được giao cho Hezbollah không phải là loại thông thường. Chúng được sản xuất riêng biệt với pin có chứa thuốc nổ có thể kích nổ từ xa.

Phần còn lại của một máy bộ đàm phát nổ ở Lebanon ngày 18/9. Ảnh: CNN

Phần còn lại của một máy bộ đàm phát nổ ở Lebanon ngày 18/9. Ảnh: CNN

Một bài viết của CNN chỉ ra rằng các máy nhắn tin có nguồn gốc từ một chuỗi cung ứng phức tạp trải dài từ châu Á đến châu Âu. Máy nhắn tin mang nhãn hiệu của một nhà sản xuất Đài Loan, nhưng công ty tại Budapest, Hungary, mới là bên bán ra thị trường. Tuy nhiên, công ty này lại phủ nhận việc sản xuất máy nhắn tin mà chỉ nhận mình là bên trung gian​. Điều này tạo nên một chuỗi cung ứng khó xác định, làm gia tăng sự bí ẩn về cách thức các thiết bị này được đưa đến tay Hezbollah.

Phản ứng của Hezbollah, Israel và thế giới

Theo CNN, Hezbollah đã nhanh chóng chỉ trích vụ tấn công, cáo buộc đây là một hành động "xâm lược" từ phía Israel và cam kết sẽ trả đũa. Lực lượng này cảnh báo, Israel sẽ phải trả giá cho hành động này và tuyên bố sẽ trả đũa theo những cách "không thể đoán trước". 

Tuy nhiên, với việc nhiều thành viên bị thương và các thiết bị liên lạc không còn an toàn, khả năng tung đòn đáp trả của Hezbollah cũng bị ảnh hưởng đáng kể.

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (bên trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. Ảnh: Reuters

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (bên trái) và Bộ trưởng Quốc phòng Yoav Gallant. Ảnh: Reuters

Israel, mặc dù không chính thức thừa nhận hay phủ nhận trách nhiệm, đã ngầm ám chỉ rằng đây là một phần trong chiến lược tấn công mới của nước này. 

Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant, trong một bài phát biểu, cho biết rằng "chúng ta đang ở trong một kỷ nguyên chiến tranh mới" và phải thích ứng với những thay đổi.

Cộng đồng quốc tế cũng lên tiếng sau vụ tấn công. Theo CNN, Liên Hợp Quốc và các tổ chức nhân quyền đã chỉ trích Israel vi phạm luật nhân đạo quốc tế và yêu cầu một cuộc điều tra độc lập.

Điện Kremlin kêu gọi một cuộc điều tra nhằm xác định thủ phạm gây ra hàng nghìn vụ nổ máy nhắn tin ở Lebanon, đồng thời cảnh báo về nguy cơ gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Mỹ cho biết đang duy trì các nỗ lực ngoại giao nhằm ngăn chặn một cuộc chiến tranh toàn diện giữa Israel và lực lượng Hezbollah sau loạt vụ nổ.

Mục đích gây ra loạt vụ nổ là gì?

Đám đông đứng trước cửa một bệnh viện ở thủ đô Beirut ngày 18/9. Ảnh: Getty

Đám đông đứng trước cửa một bệnh viện ở thủ đô Beirut ngày 18/9. Ảnh: Getty

Theo CNN, một trong những lý do khiến Israel chọn thời điểm này để tấn công là do lo ngại rằng Hezbollah đã phát hiện ra các thiết bị liên lạc của mình bị cài bom. Điều này có thể là lý do buộc Israel phải hành động trước khi mất đi lợi thế. Một nguồn tin từ phía Israel cho rằng đây là thời điểm "một là kích nổ và hai là bỏ phí" đối với các thiết bị này​. 

Ngoài ra, theo New York Magazine, mục tiêu "của Israel" trong loạt vụ nổ này không chỉ là gây thương vong về lực lượng cho Hezbollah mà còn gieo rắc sự hoang mang và nghi ngờ trong nội bộ lực lượng này. Patrick Sullivan, giám đốc Viện Chiến tranh Hiện đại thuộc Học viện West Point (Mỹ), nhận định rằng loạt vụ nổ nhằm mục đích "gieo rắc sự sợ hãi" và làm suy yếu sự đoàn kết của Hezbollah. 

Những hành động như vậy không chỉ ảnh hưởng đến tinh thần của các tay súng mà còn có thể khiến những người tài trợ và hậu thuẫn cho Hezbollah phải xem xét lại sự hỗ trợ do lo ngại về rủi ro​.

Loạt vụ nổ này có vi phạm luật chiến tranh?

Nhiều nạn nhân của loạt vụ nổ là dân thường Lebanon. Ảnh: Getty

Nhiều nạn nhân của loạt vụ nổ là dân thường Lebanon. Ảnh: Getty

Al Jazeera viện dẫn luật nhân đạo quốc tế cho hay, việc sử dụng thiết bị liên lạc bị gài chất nổ có thể vi phạm các quy định về phân biệt và tương xứng trong xung đột. Luật quốc tế quy định rằng các cuộc tấn công phải nhắm vào mục tiêu quân sự cụ thể và không được gây hại quá mức cho dân thường. 

Tuy nhiên, trong trường hợp này, các thiết bị như máy nhắn tin và bộ đàm có thể nằm trong tay dân thường, gây ra tổn thất không phân biệt giữa thành viên Hezbollah và dân thường.

Sarah Leah Whitson, giám đốc tổ chức Democracy for the Arab World Now, nhận định rằng các thiết bị được gài chất nổ mà không có cảnh báo trước đã tạo ra tình trạng hỗn loạn và gây hại cho cả dân sự lẫn quân sự​.

Theo quy định của Liên Hợp Quốc về cấm bẫy mìn, việc gài chất nổ vào các thiết bị như máy nhắn tin là hành động bất hợp pháp nếu không có biện pháp bảo vệ dân thường​.

Loạt vụ nổ liên tiếp tại Lebanon vào tháng 9/2024 đã gây ra những tổn thất nặng nề về người và của. Với tình hình căng thẳng kéo dài giữa Hezbollah và Israel, sự kiện này có thể là một phần trong chiến lược mới của Israel để làm suy yếu lực lượng Hezbollah từ bên trong. 

Tuy nhiên, tác động dài hạn của vụ việc này đối với tình hình khu vực vẫn còn là một câu hỏi lớn, khi Hezbollah và các đồng minh của họ có thể sẽ đáp trả bằng các cuộc tấn công mới trong tương lai gần.

Nguồn: [Link nguồn]

Theo thông tin do một tờ báo lớn của Mỹ đăng tải, các quan chức quốc phòng và tình báo Mỹ cho rằng chính phủ Israel không can thiệp vào những chiếc máy nhắn tin hay bộ đàm đã phát nổ của Hezbollah. Israel được cho là đã sản xuất chúng như một phần của một kế hoạch tinh vi.

Chia sẻ
Gửi góp ý
Theo Tâm Hoa - CNN, New York Magazine, Al Jazeera ([Tên nguồn])
Xung đột Israel - Hamas Xem thêm
Báo lỗi nội dung
GÓP Ý GIAO DIỆN