Thế giới 24h: NATO ra tuyên bố chung, đúng ý muốn ông Trump

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Trong tuyên bố chung sau Hội nghị thượng đỉnh, các nhà lãnh đạo NATO ủng hộ việc tăng mạnh chi tiêu quốc phòng theo đề xuất của Mỹ, quốc gia dẫn đần khối quân sự lớn nhất thế giới.

NATO nhất trí tăng mạnh chi tiêu quốc phòng

Theo Reuters, trong tuyên bố chung được công bố hôm 25/6, các nhà lãnh đạo NATO tán thành và cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP vào năm 2035 theo đề xuất của Mỹ.

Bản tuyên bố nêu rõ, các nước thành viên sẽ đệ trình “kế hoạch hàng năm” để chứng minh “con đường đáng tin cậy” hướng đến mục tiêu quan trọng nói trên. Vào năm 2029, NATO sẽ đánh giá tiến độ tăng chi tiêu quốc phòng của từng nước thành viên.

Tuyên bố cũng khẳng định “cam kết vững chắc” của NATO (khối quân sự gồm 32 nước thành viên) về phòng thủ tập thể theo Điều 5 Hiệp ước Washington – văn kiện sáng lập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Theo đó, cuộc tấn công vào một nước thành viên sẽ bị coi là cuộc tấn công nhằm vào toàn khối. Theo Guardian, tuyên bố chung của NATO cũng đề cập tới Ukraine, nhấn mạnh rằng chính quyền Kiev sẽ tiếp tục nhận được sự hỗ trợ của khối. Tuy nhiên, NATO không chỉ trích Nga và cũng không đề cập đến việc kết nạp Ukraine.

Theo Reuters, tuyên bố chung của NATO hôm 25/6 là một chiến thắng của ông Trump. Chính quyền của Tổng thống Mỹ trước đó đã nhiều lần thúc giục các nước thành viên NATO tăng chi tiêu quốc phòng để chia sẻ áp lực cho Mỹ. “Chúng tôi sẽ luôn sát cánh cùng họ”, ông Trump nói hôm 24/6, khẳng định cam kết của Mỹ với các đồng minh.

Các nhà lãnh đạo NATO tại Hội nghị thượng đỉnh (ảnh: AP)

Ông Trump phản bác tin tình báo Mỹ nói cơ sở hạt nhân Iran chưa bị phá hủy

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng phản bác bản tin của kênh CNN cho rằng đánh giá ban đầu của tình báo Mỹ cho thấy các cuộc không kích nhằm vào cơ sở hạt nhân Iran không phá hủy được những thành phần cốt lõi trong chương trình hạt nhân của nước này.

Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth, ông Trump – hiện đang tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO ở Hà Lan – khẳng định đây là “một trong những đòn tấn công quân sự thành công nhất trong lịch sử”, và nhấn mạnh rằng “các cơ sở hạt nhân ở Iran đã bị phá hủy hoàn toàn”.

Trước đó, CNN trích dẫn nguồn tin được tiếp cận với đánh giá sơ bộ cho biết, các đòn không kích của Mỹ vào 3 cơ sở hạt nhân của Iran cuối tuần trước “nhiều khả năng chỉ khiến chương trình hạt nhân của nước này bị chậm lại vài tháng”.

Ông Trump đăng tải bài viết đầu tiên vào khoảng 3h30 sáng (giờ địa phương), sau đó xóa và đăng lại để sửa lỗi chính tả. Trong phiên bản sau, ông chỉ trích CNN và The New York Times, gọi những bài viết như vậy là “một nỗ lực nhằm bôi nhọ” các đòn tấn công do Mỹ tiến hành.

Cùng ngày, Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt cũng lên tiếng bác bỏ bản tin của CNN, xác nhận có tồn tại bản đánh giá nhưng cho rằng nội dung mà CNN đưa ra là “hoàn toàn sai lệch”.

Ông Trump tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO ở Hà Lan. Ảnh: Patrick van Katwijk/Getty Images.

Chính quyền Mỹ hoãn báo cáo quốc hội về Iran, đảng Dân chủ chỉ trích gay gắt

Theo Al Jazeera, chính quyền ông Trump đã hoãn các cuộc họp báo mật với Thượng viện và Hạ viện liên quan đến tình hình Iran, trong bối cảnh các nghị sĩ tiếp tục chất vấn về tính hợp pháp của các cuộc tấn công do Mỹ tiến hành nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran.

Truyền thông Mỹ dẫn nhiều nguồn tin am hiểu sự việc cho biết cuộc họp kín với Thượng viện đã được dời sang ngày 26/6 để Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth và Ngoại trưởng Marco Rubio có thể tham dự. Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson cũng thông báo cuộc họp với các hạ nghị sĩ được lùi sang ngày 27/6.

Đảng Dân chủ chỉ trích gay gắt việc trì hoãn này.

Lãnh đạo phe Dân chủ tại Thượng viện Chuck Schumer gọi việc chính quyền hoãn các cuộc họp là “hành động tồi tệ”.

“Chính quyền có nghĩa vụ pháp lý phải thông tin rõ ràng cho Quốc hội về những gì đang diễn ra", ông Schumer nói. “Họ đang sợ điều gì? Vì sao không chia sẻ các chi tiết quan trọng với Quốc hội?”.

Trong khi đó, Hạ nghị sĩ Pete Aguilar, Chủ tịch nhóm Dân chủ tại Hạ viện, nhấn mạnh: “Chúng tôi cần bằng chứng, cần thông tin cụ thể, và chúng tôi cần biết ngay lúc này".

Nga hoan nghênh lệnh ngừng bắn Israel – Iran

“Rất khó để đưa ra bất kỳ kết luận cuối cùng nào vào lúc này khi chưa có được bức tranh rõ ràng”, ông Lavrov nói hôm 24/6.

“Sau khi tuyên bố (ngừng bắn) được đưa ra, đã có thông tin về các cuộc không kích, về những đòn tập kích lẫn nhau giữa Israel và Iran. Vì vậy, chúng ta không nên đưa ra bất cứ kết luận vội vàng nào dựa trên những thông tin rời rạc”, ông Lavrov nói thêm.

Thiệt hại nghiêm trọng về hạ tầng ở Israel sau đòn tập kích tên lửa “cuối cùng” của Iran (ảnh: Getty)

Đây là những bình luận đầu tiên từ phía Nga sau khi Israel – Iran tuyên bố đạt được lệnh ngừng bắn do Mỹ làm trung gian.

Cùng ngày 24/6, ông Dmitry Peskov – người phát ngôn Điện Kremlin – cho biết, Nga hoan nghênh thông báo về việc Israel và Iran đạt được lệnh ngừng bắn.

“Nếu các bên đã thực sự đạt được lệnh ngừng bắn, thì điều này có thể và đáng được hoan ngênh”, ông Peskov nói.

“Đây là điều mà chúng tôi đã kêu gọi ngay từ đầu để giải quyết cuộc xung đột này. Chúng tôi hy vọng đây là một lệnh ngừng bắn bền vững”, ông Peskov nói.

Bình luận về cuộc gặp giữa Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi với Tổng thống Nga Putin hôm 23/6 tại Moscow, ông Peskov cho biết, Iran “đánh giá cao” lập trường rõ ràng của Nga đối với cuộc khủng hoảng ở Trung Đông.

Khi được hỏi về thông tin do Reuters (báo Anh) đăng tải, rằng ông Araghchi đã chuyển một lá thư của Lãnh đạo tối cao Iran – ông Ali Khamenei – tới Tổng thống Putin và mong muốn Nga hỗ trợ thêm, ông Peskov cho rằng thông tin này không đúng.

“Không có bức thư nào. Đúng là có một số tín hiệu từ giới lãnh đạo Iran, nhưng về cơ bản, thông tin của Reuters không chính xác”, ông Peskov nói.

Động thái của Iran sau khi phóng tên lửa vào Qatar

Bộ Ngoại giao Iran thông báo, hôm 24/6, Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi đã điện đàm với người đồng cấp Qatar và cam kết trở thành một “nước láng giềng tốt”, sau vụ Iran phóng 14 tên lửa vào căn cứ Al Udeid (do Anh và Mỹ sử dụng) ở Qatar.

Mảnh vỡ tên lửa Iran bị bắn hạ ở Qatar (ảnh: AFPTV)

Trong cuộc điện đàm, ông Araghchi cho biết, Iran sẽ “tiếp tục nỗ lực và tăng cường quan hệ toàn diện” với Qatar, dựa trên “tình láng giềng tốt đẹp và lợi ích chung”.

Ông Araghchi nhấn mạnh rằng, vụ phóng tên lửa hôm 23/6 vào căn cứ Al Udeid được thực hiện “trong khuôn khổ quyền phòng vệ chính đáng”, sau khi Mỹ điều máy bay ném bom B-2 tấn công các cơ sở hạt nhân Iran.

Vụ tập kích căn cứ Al Udeid “không nên được coi là hành động chống lại chính phủ thân thiện và người anh em Qatar”, ông Araghchi cho biết.

Chưa rõ phản ứng từ phía Qatar trong cuộc điện đàm.

Trước đó, hôm 24/6, Iran tuyên bố, nước này phát động chiến dịch “Ngọn gió chiến thắng” và phóng một loạt tên lửa vào căn cứ Al Udeid ở Qatar.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết, Iran đã thông báo trước về vụ tấn công và không có thiệt hại đáng kể ở Al Udeid. Bộ Ngoại giao Qatar lên án vụ tấn công “vi phạm chủ quyền” và cảnh báo có thể đáp trả Iran.

Ông Trump gặp ông Zelensky lần thứ 3

Nhà Trắng xác nhận Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ gặp Tổng thống Ukraine Zelensky tại Hội nghị thượng đỉnh NATO tổ chức ở The Hague (Hà Lan). Đây dự kiến là cuộc gặp lần thứ 3 giữa lãnh đạo hai nước, kể từ khi ông Trump nhậm chức.

Theo Sky News, cuộc gặp diễn ra trong thời điểm đặc biệt quan trọng với Ukraine, khi Mỹ phát tín hiệu có thể cắt giảm hỗ trợ quân sự cho Kiev.

Phát biểu hôm 24/6 tại The Hague, ông Zelensky kêu gọi phương Tây “tăng cường đầu tư vào Ukraine” và cho rằng tất cả vũ khí được sản xuất ở Ukraine sẽ trở thành một phần hệ thống phòng thủ của châu Âu.

“Không có dấu hiệu nào cho thấy Nga muốn chấm dứt cuộc chiến này. Nga bác bỏ mọi đề xuất hòa bình, kể cả đề xuất từ phía Mỹ”, ông Zelensky cáo buộc.