Thắng vang dội bầu cử ngày thứ Ba, đảng Dân chủ nhắm mục tiêu cuộc đua giữa kỳ

Đảng Dân chủ vừa tái hiện kết quả thắng lợi tương tự năm 2017 - thời điểm đầu nhiệm kỳ thứ nhất của Tổng thống Donald Trump - trong cuộc bầu cử ngày thứ Ba, mở ra kỳ vọng lặp lại thành công như năm 2018 trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026.

Trên khắp nước Mỹ, đảng Dân chủ đã giành thắng lợi vang dội trong cuộc bầu cử ngày thứ Ba (4-11) vừa qua, cả các cuộc đua lớn và các cuộc đua nhỏ.

Nhiều hạt từng nghiêng về phía Cộng hòa trong cuộc bầu cử tổng thống một năm trước lại quay về phía Dân chủ. Các vùng ngoại ô - từng là nguồn sức mạnh cho những chiến thắng áp đảo của đảng Dân chủ trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump - nay cũng trở lại mạnh mẽ.

Loạt chiến thắng cho thấy đảng Dân chủ đang sẵn sàng đối đầu ông Trump khi ông kết thúc năm đầu tiên của nhiệm kỳ hai, giữa lúc cử tri ngày càng lo ngại về chi phí sinh hoạt và bầu cử giữa kỳ chỉ còn cách 1 năm.

Sức mạnh trong các chiến thắng của đảng Dân chủ

Cựu Hạ nghị sĩ Abigail Spanberger và Hạ nghị sĩ Mikie Sherrill của đảng Dân chủ giành chiến thắng với cách biệt hai chữ số trong các cuộc đua thống đốc tại Virginia và New Jersey. Trong một cuộc đua quan trọng khác, ứng viên Zohran Mamdani của đảng Dân chủ đã vượt qua cựu Thống đốc ôn hòa Andrew Cuomo trong cuộc đua thị trưởng New York.

Theo đài CBS News, cuộc bầu cử ngày thứ Ba đã chứng kiến hai nhóm đảng viên Dân chủ chiến thắng – đại diện cho hai thái cực trong nội bộ đảng. Bà Sherrill và bà Spanberger từ phe ôn hòa, trong khi ông Mamdani ở phe cực tả.

Thông điệp của bà Spanberger và bà Sherrill về tình trạng kinh tế trì trệ và khủng hoảng chi phí sinh hoạt đã giúp đảng Dân chủ phục hồi trong bài kiểm tra chính trị đầu tiên ở nhiệm kỳ hai của ông Trump. Tuy nhiên chiến thắng cách biệt của 2 nữ ứng viên này với khiến ngay cả một số đảng viên trong đảng cũng bất ngờ.

Trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2018, đảng Dân chủ giành thêm 40 ghế Hạ viện và bà Spanberger cùng bà Sherrill là một phần của làn sóng đó.

Thống đốc đắc cử bang New Jersey - bà Mikie Sherrill (giữa) ăn mừng chiến thắng cùng Phó Thống đốc đắc cử Dale Caldwell vào ngày 4-11 tại thị trấn East Brunswick (New Jersey). Ảnh: THE JERSEY VINDICATOR

Năm nay, tại Virginia - nơi các cuộc bầu cử cấp bang theo năm lẻ thường được xem là chỉ dấu cho các cuộc bầu cử giữa kỳ và bầu cử tổng thống - đảng Dân chủ đã giành ít nhất 13 ghế trong Hạ viện bang.

Trong cuộc đua chức tổng chưởng lý, ứng viên Dân chủ Jay Jones thắng cách biệt ít nhất 6%, vượt kỳ vọng dù chiến dịch của ông bị ảnh hưởng do bê bối tin nhắn bạo lực trong giai đoạn cuối. Trên toàn bang, hầu như tất cả các hạt đều chuyển sang màu xanh so với kết quả của Phó Tổng thống Kamala Harris năm 2024.

Tại hạt Prince William (Virginia), bà Spanberger ngày 4-11 giành được gần 34%, một cách biệt áp đảo so với đối thủ. Cũng tại đây, ứng viên Dân chủ Ralph Northam từng thắng 23% vào năm 2017; năm ngoái, tỉ lệ chênh lệch của bà Harris ở đây giảm xuống dưới 18%.

Thêm vào đó, hai ứng viên Dân chủ ở Georgia lật đổ ghế của đảng Cộng hòa trong Ủy ban Dịch vụ Công của bang - đây là chiến thắng cấp bang đầu tiên đảng Dân chủ trong gần hai thập niên. Đảng Dân chủ cũng chiếm lại 2 ghế Thượng viện bang Mississippi vốn do Cộng hòa nắm giữ, qua đó làm suy yếu thế “siêu đa số” của đảng Cộng hòa tại một bang “đỏ đậm”.

Ngoài ra, cử tri California đã bỏ phiếu “tán thành” Dự luật 50, cho phép các nhà lập pháp bang được phân chia lại khu vực bầu cử – một nỗ lực nhằm đối phó tình trạng “vẽ lại bản đồ bầu cử” do đảng Cộng hòa dẫn dắt ở các bang khác. Việc trưng cầu dân ý thành công ở California đã mang lại cho đảng Dân chủ thêm 5 ghế trong Hạ viện, giúp củng cố tỉ lệ của đảng này trước cuộc bầu cử giữa kỳ 2026.

Đảng Cộng hòa bang California ngày 5-11 cho biết sẽ khởi kiện để phản đối bản đồ khu vực bầu cử quốc hội mới được cử tri thông qua theo Dự luật 50.

Tạo đà cho cuộc bầu cử giữa kỳ

Theo tờ Politico, chiến thắng vang dội vừa qua là cú hích hồi sinh cho đảng Dân chủ bị không ít người đánh giá là kiệt quệ và chán nản sau khi bị ông Trump đánh bại thuyết phục cách đây một năm, phải rút lui vào “vùng hoang chính trị”.

Bị gạt khỏi quyền lực ở Washington, đảng Dân chủ đã dành cả năm qua để tự soi xét và phân tích dữ liệu, trong khi hình ảnh của họ rơi xuống mức thấp kỷ lục.

Và trong cuộc bầu cử ngày thứ Ba, đánh dấu lần thử thách bầu cử lớn đầu tiên của nhiệm kỳ “Trump 2.0”, đảng Dân chủ không chỉ lặp lại những chiến thắng vang dội như vào năm 2017 - vốn từng mở đầu cho làn sóng xanh trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2018 - mà thậm chí còn làm tốt hơn ở một số cuộc đua quan trọng.

“Cử tri Virginia và khắp nơi đã nói rất rõ rằng họ đang tức giận với chính quyền ông Trump. Đảng Dân chủ đã ra quân với số lượng kỷ lục, và đây là điềm báo cho những gì chúng ta sẽ thấy trong năm tới” - bà Christina Freundlich, chiến lược gia của đảng Dân chủ, người tham gia chiến dịch tranh cử phó thống đốc Virginia, nói.

Thống đốc đắc cử của bang Virginia - bà Abigail Spanberger ăn mừng chiến thắng tại TP Richmond (Virginia) ngày 4-11. Ảnh: THE WASHINGTON POST

Đảng Dân chủ tận dụng cơn gió thuận truyền thống của “đảng ngoài quyền lực”, tái khơi dậy lực lượng cốt lõi bằng cách phản ứng mạnh với các chính sách trong nhiệm kỳ hai của ông Trump.

Theo thăm dò của NBC News sau bầu cử, đảng Dân chủ vẫn đang chật vật với hình ảnh bị tổn hại khi nhiều cử tri ở Virginia, New Jersey và California có cái nhìn tiêu cực về đảng hơn là tích cực. Tuy nhiên, cuộc bầu cử ngày thứ Ba có thể thổi luồng sinh khí và định hướng mới vào một đảng đã thiếu cả hai điều đó trong phần lớn năm nay.

Phía Cộng hòa, vốn đã phải đối mặt làn gió ngược truyền thống trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ, cảnh báo rằng kết quả cuộc bầu cử vừa qua có thể báo hiệu những khó khăn nghiêm trọng vào năm tới.

Điều này càng đáng lo hơn khi ông Trump dù không có tên trong lá phiếu nhưng chính sách của ông vẫn khiến đảng Cộng hòa bị mất điểm, một cố vấn cấp quốc gia của đảng Cộng hòa nói với Politico.

Một chiến lược gia khác của đảng Cộng hòa cho rằng thách thức lớn nhất của đảng này trong cuộc bầu cử giữa kỳ sẽ là tìm cách huy động những cử tri ủng hộ ông Trump nhưng ít đi bầu.

Chính phủ Mỹ đóng cửa: Thượng viện tiếp tục bác dự luật tài trợ; Nhà Trắng gây áp lực lên phe Dân chủ

Sau khi Thượng viện Mỹ thất bại trong việc thông qua dự luật tài trợ tạm thời vào ngày 3-10, tình trạng đóng cửa chính phủ Mỹ dự kiến sẽ kéo dài đến...

Bấm xem >>