Công ty Trung Quốc thâu tóm mỏ vàng ở Bắc Cực khiến Canada lo ngại

Việc công ty nhà nước Trung Quốc mua mỏ vàng ở Bắc Cực dấy lên nhiều nghi ngại về nguy cơ Bắc Kinh mở rộng hiện diện ở khu vực có ý nghĩa chiến lược với giao thương và khai thác khoáng sản này.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau.

Theo Wall Street Journal (WSJ), các chính trị gia đối lập ở Canada cho rằng, chính phủ của Thủ tướng Justin Trudeau nên ngăn chặn việc Trung Quốc mở rộng kiểm soát nguồn khoáng sản chiến lược.

Các chính trị gia Canada không muốn Trung Quốc sở hữu thêm tài sản chiến lược ở Bắc Cực, từ đó biến khu vực này trở thành điểm nóng căng thẳng như ở Biển Đông.

“Thương vụ này không thể được chấp thuận”, Fichard Fadden, người từng là cố vấn an ninh quốc gia cho Thủ tướng Canada Trudeau, nói. “Họ là đối thủ. Tôi nghĩ chúng ta phải nhớ rõ điều đó khi họ lên tiếng muốn mua thứ gì đó”.

Shandong Gold Mining, một trong những công ty khai thác vàng lớn nhất của Trung Quốc, gần đây đạt thỏa thuận mua lại tập đoàn khai khoáng TMAC Resources.

Tập đoàn khai khoáng này có trụ sở ở Toronto, Canada, sở hữu mỏ vàng Doris North ở Hope Bay, cách Vòng Bắc Cực gần 193km về phía bắc.

Thương vụ này giúp TMAC Resources có thêm vốn để mở rộng sản xuất, còn công ty nhà nước Trung Quốc sở hữu mỏ vàng Doris North.

Theo luật Canada, chính phủ của Thủ tướng Trudeau sẽ quyết định xem có thông qua thương vụ trên hay không. Chính phủ Canada có quyền xem xét bất kỳ hoạt động thâu tóm nào của doanh nghiệp nước ngoài và có thể ngăn chặn thương vụ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia.

Trung Quốc đã mua lại quyền khai thác mỏ vàng từ công ty Canada.

Về phía Shandong, công ty này khẳng định thương vụ chỉ đơn thuần là hợp đồng thương mại. “Chúng tôi coi đây là giao dịch khai thác vàng”, Jack Yue, giám đốc công ty tuyên bố.

Quan hệ Canada - Trung Quốc đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm, sau khi giới chức Canada bắt Mạnh Vãn Chu - giám đốc tài chính Huawei theo yêu cầu của Mỹ. Bắc Kinh sau đó cũng bắt và truy tố hai công dân Canada tội gián điệp.

Đa số người Canada cho rằng chính phủ nên cấm người Trung Quốc đầu tư vào nước này, kết quả thăm dò của Nanos Research, công bố ngày 13.7, cho biết.

Eric Miller, Chủ tịch Tập đoàn Chiến lược Rideau Potomac, một công ty tư vấn ở Canada, nói rằng vị trí của mỏ vàng Doris North đặc biệt nhạy cảm, trong bối cảnh các nước đang tranh giành ảnh hưởng ở Bắc Cực.

"Có một lượng lớn tài nguyên ở đó và Trung Quốc là một quốc gia đói tài nguyên, đang tìm cách tiếp cận các nguồn khoáng sản", Miller nói.

Các cường quốc như Mỹ, Nga và Trung Quốc dự đoán Bắc Băng Dương sẽ trở thành tuyến vận tải quan trọng khi băng tan do biến đổi khí hậu, rút ngắn hành trình giữa châu Á và châu Âu.

Dù vùng lãnh thổ xa nhất về phía bắc nằm cách Vòng Bắc Cực tới hơn 1448km, Trung Quốc vẫn tuyên bố mình là "quốc gia cận Bắc Cực". Năm 2018, Trung Quốc đã công bố Sách trắng Bắc Cực đầu tiên, trong đó đề ra chiến lược xây dựng “con đường tơ lụa Bắc Cực”.

Heather Conley, nhà phân tích chính sách đối ngoại của Trung tâm Chiến lược và Nghiên cứu Quốc tế (CSIS), có trụ sở tại Mỹ, cho rằng Trung Quốc muốn có quyền lợi ở Bắc Cực, bao gồm nguồn thực phẩm, nguồn khoáng sản và tiềm năng trao đổi hàng hóa qua khu vực.

Thương vụ TMAC thoạt nhìn có vẻ như không có vấn đề gì, nhưng đây là một trong số hàng loạt các thương vụ thâu tóm tài sản ở miền bắc Canada của các công ty Trung Quốc, Conley cho biết.

Tập đoàn MMG Trung Quốc hiện đang sở hữu mỏ kẽm và đồng ở Bắc Cực. Công ty Công nghiệp Jilin Jien Nickel của Trung Quốc cũng mua một mỏ đồng và niken ở phía bắc Quebec, theo WSJ.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]