Lịch vạn niên
Bằng cách nào TQ xây đập vòm cong lớn nhất thế giới vượt tiến độ đập Tam Hiệp?
Đập Tam Hiệp, với vị trí thuận lợi hơn, cũng khiến Trung Quốc mất 8 năm mới hoàn thành. Nhưng với Bạch Hạc Than, đập vòm cong lớn nhất thế giới, Bắc Kinh chỉ mất 4 năm.
Đập thủy điện Bạch Hạc Than. Ảnh: Getty
Với chiều cao gần 300 mét và được làm từ hơn 8 triệu mét khối bê tông, đập thủy điện Bạch Hạc Than nằm trên sông Kim Sa - thượng lưu sông Dương Tử, giữa tỉnh Tứ Xuyên và Vân Nam, Trung Quốc. Nó dự kiến có thể cung cấp điện tới các hộ gia đình, văn phòng và nhà máy ở khu vực xa xôi như Giang Tô, một tỉnh ven biển cách Bạch Hạc Than hơn 2.000 km về phía đông.
Nhưng đó chưa phải là thứ khiến mọi người phải trầm trồ về Bạch Hạc Than. Theo SCMP, tốc độ xây đập thủy điện này mới là thứ khiến các chuyên gia kinh ngạc. Thậm chí, chính các chuyên gia trong nước cũng ngạc nhiên dù Trung Quốc nổi tiếng với việc xây dựng tốc độ nhanh.
Bất chấp nhiều khó khăn về kỹ thuật dân dụng, bao gồm địa hình hiểm trở và vị trí xa xôi, Trung Quốc chỉ mất 4 năm để xây dựng Bạch Hạc Than.
"Theo tôi, đây có thể là dự án thủy điện thách thức nhất từ trước đến nay với Trung Quốc", Deng Jianhui, giáo sư tại Cao đẳng Thủy lợi và Thủy điện, thuộc Đại học Tứ Xuyên, nhận định.
Đập Tam Hiệp, với vị trí thuận lợi hơn, cũng mất tới 8 năm để được hoàn thành. Đây vẫn là đập thủy điện lớn nhất thế giới, Bạch Hạc Than đứng thứ 2. Nhưng nếu xét về đập vòm cong, Bạch Hạc Than là lớn nhất thế giới.
"Kể từ khi đập Tam Hiệp đi vào hoạt động, Trung Quốc đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc xây dựng đập thủy điện. Bạch Hạc Than là minh chứng mới nhất và có lẽ là tốt nhất", giáo sư Deng nói.
Con đập trị giá 170 tỷ nhân dân tệ (26,1 tỷ USD) sẽ bắt đầu phát điện vào ngày 1/7 năm nay, với công suất dự kiến là 62 nghìn tỷ W/h trong một năm. Đồng thời, Bạch Hạc Than được kỳ vọng giúp giảm 52 triệu tấn khí CO2, giúp Trung Quốc đạt mục tiêu trung hòa carbon vào năm 2050.
Hình ảnh dự án Bạch Hạc Than năm 2017. Ảnh: VCG
Kể từ khi quá trình đổ xi măng bắt đầu ở dự án Bạch Hạc Than năm 2017, có những lo ngại về việc liệu dự án này có thể hoàn thành đúng thời hạn đề ra. Sự bùng nổ của đại dịch Covid-19 đầu năm ngoái mang đến nhiều lo lắng hơn, rằng người ta sẽ vì thành tích về tiến độ mà bỏ quên chất lượng công trình.
Theo nhóm phát triển dự án Bạch Hạc Than, điều làm nên sự khác biệt của dự án này là việc sử dụng rộng rãi công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Gần như mọi thứ liên quan tới dự án, từ công nhân công trường đến kỹ sư, thanh tra chất lượng và quản lý cấp cao được điều hành bởi một hệ thống AI.
Trong một bài viết xuất bản tháng này trên tạp chí Đại học Thanh Hoa (Trung Quốc), nhóm phát triển dự án do kỹ sư Tan Yaosheng dẫn đầu, cho biết: "AI giúp cải thiện đáng kể hiệu quả hoạt động và đóng góp vào việc lập ra kỷ lục thế giới trong xây dựng đập vòm cong".
Trước đây, việc đưa ra quyết định hoàn toàn phụ thuộc vào các nhà quản lý dự án, nhưng ngay cả người quản lý có kinh nghiệm và chăm chỉ nhất cũng không thể xử lý mọi luồng thông tin trong một ngày. Ví dụ, điều phối hàng nghìn xe tải trên toàn bộ địa điểm xây dựng là một nhiệm vụ bất khả thi với một quản lý dù anh ta là người giỏi nhất.
Dưới sự kiểm soát của con người, quá nhiều xe tải cùng dồn vào một địa điểm đổ xi măng có thể dẫn đến ách tắc, làm chậm tiến độ xây dựng.
Hình ảnh tại dự án Bạch Hạc Than năm 2019. Ảnh: News.cn
Để khắc phục vấn đề này, AI đã sử dụng hệ thống định vị vệ tinh và mạng 4G để thông báo cho các tài xế về vị trí và thời điểm họ sẽ đi.
Hệ thống thông minh này sẽ liên tục điều chỉnh lưu lượng xe tham gia bằng cách giám sát các máy trộn xi măng, nhu cầu ở địa điểm đổ xi măng trong thực tế và vẽ lại các tuyến đường ngay lập tức nếu được yêu cầu.
Sự cố sẽ hiếm khi xảy ra vì AI sẽ "đưa ra cảnh báo sớm và chuyển thông tin đến nhân viên quản lý công trường để xử lý lỗi trước khi nó biến thành thảm họa", theo kỹ sư Yaosheng và các đồng nghiệp.
Các vết nứt là một trong những điều tồi tệ nhất có thể xảy ra với một con đập và điều này có thể xảy ra trong quá trình xây dựng. Khi xi măng gặp nước, nó sẽ giải phóng một lượng nhiệt lớn và nếu nhiệt độ liên tục thay đổi ở các phần khác nhau của con đập, các vết nứt sẽ xuất hiện. Theo kỹ sư Yaosheng, nhờ sự kiểm soát chính xác của AI khi trộn, đổ và làm nguội xi măng, thanh tra chất lượng sẽ không phát hiện ra bất cứ vết nứt nào.
Một nhà nghiên cứu về thủy điện ở đại học Thanh Hoa cho biết, việc sử dụng AI trong xây dựng đập là hợp xu hướng nhưng không nên quá phóng đại tầm quan trọng của công nghệ này. "Yếu tố con người vẫn là số một. Một cỗ máy thông minh có thể nâng cao hiệu quả nhưng không thể thay thế được sự cần cù và siêng năng của con người. Phụ thuộc vào AI quá nhiều có thể dẫn đến sự chủ quan", nhà nghiên cứu giấu tên nói.
Cũng như đập Tam Hiệp, dự án Bạch Hạc Than cũng gặp phải nhiều tranh cãi. Để xây dựng công trình này, hơn 100.000 người dân phải chuyển tới nơi an toàn để sinh sống. Một số nhà bảo vệ môi trường phản đối việc xây dựng Bạch Hạc Than vì lo ngại môi trường sống của các loài động thực vật quý hiếm sẽ bị phá hủy khi nước dâng cao.
Một số nhà nghiên cứu cũng lo ngại, con đập sẽ ảnh hưởng tới một số loài cá có nguy cơ tuyệt chủng và các loài thủy sinh khác ở hạ lưu sông Dương Tử.
Nguồn: [Link nguồn]
Tuyến đường sắt kết nối Tây Tạng với phần còn lại của Trung Quốc hứa hẹn sẽ giúp Bắc Kinh mở rộng quyền kiểm...
