Hiệu ứng bí ẩn khiến hai cơn bão hút nhau như nam châm

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Hiếm khi hai cơn bão lớn lại cùng xuất hiện trong một khu vực, nhưng khi điều này xảy ra, hậu quả có thể rất khó lường.

Một ví dụ điển hình là vào đầu tháng 10 này, khi cơn bão Humberto và Imelda cùng hoạt động tại Đại Tây Dương. Ban đầu, Imelda dự kiến sẽ đổ bộ vào bờ biển Mỹ, nhưng do ảnh hưởng của cơn bão mạnh hơn là Humberto, nó đã di chuyển ra xa. Hiện tại, cả hai cơn bão đều được dự đoán sẽ tiếp tục ở ngoài khơi.

Hiệu ứng Fujiwhara xảy ra khi hai cơn bão đến đủ gần.

Sự tương tác giữa hai cơn bão này là kết quả của hiệu ứng Fujiwhara - một hiện tượng xảy ra khi hai cơn bão đến đủ gần để ảnh hưởng đến sức mạnh và quỹ đạo của nhau. Hiệu ứng này buộc hai cơn bão quay quanh một điểm trục vô hình nằm giữa chúng. Khái niệm này được nhà khí tượng học người Nhật Bản Sakuhei Fujiwhara đưa ra lần đầu tiên trong một bài báo năm 1921. Để xảy ra hiện tượng này, các cơn bão cần phải ở cách nhau khoảng 1400Km.

Khi hai cơn bão có sức mạnh tương đương, chúng thường sẽ quay quanh nhau một thời gian trước khi tách ra, mặc dù điều này có thể khiến cả hai lệch khỏi đường đi dự kiến. Trong trường hợp một cơn bão mạnh hơn đáng kể, nó sẽ lấn át cơn bão nhỏ hơn, khiến cơn bão yếu hơn phải quay quanh và cuối cùng bị hấp thụ. Trong những trường hợp hiếm hoi, hai cơn bão nhỏ hơn có thể hợp nhất, tạo ra một cơn bão lớn hơn và mạnh hơn, làm gia tăng mối đe dọa tiềm tàng.

Thách thức lớn cho các nhà dự báo

Việc dự báo những cơn bão này là một thách thức lớn đối với các nhà khí tượng học. Hiệu ứng Fujiwhara tạo ra yếu tố bất định lớn, có thể thay đổi hoàn toàn đường đi dự kiến của một cơn bão và khiến việc đưa ra cảnh báo kịp thời cho các cộng đồng gặp nguy hiểm trở nên khó khăn.

Hiệu ứng Fujiwhara khiến hai cơn bão thay đổi đường đi và làm khó các nhà dự báo.

Ngay cả các phương pháp theo dõi bão tinh vi của NASA cũng có thể bị ảnh hưởng trong những tình huống như vậy. Sự tương tác giữa Humberto và Imelda là một ví dụ điển hình cho điều này. Mặc dù ban đầu có những lo ngại về việc bão đổ bộ, nhưng những lo ngại đó đã không trở thành hiện thực. Quỹ đạo của Imelda không chỉ bị ảnh hưởng bởi Humberto mà còn bởi một vùng áp cao khổng lồ nằm trên Ngũ Đại Hồ, tạo ra một tình huống cực kỳ khó đoán cho các nhà dự báo.

Trong những trường hợp như vậy, các máy bay chuyên dụng như máy bay phản lực Hurricane Hunter thường được điều đến để thu thập dữ liệu trong cơn bão nhằm cải thiện dự báo.

Không phải chuyện hiếm gặp

Sự va chạm giữa hai cơn bão không phải là chuyện hiếm gặp, nhưng kết quả của chúng có thể rất khác nhau. Một ví dụ nổi bật là vào năm 2017, khi bão Hilary và bão Irwin tương tác ở phía đông Thái Bình Dương. Hilary mạnh hơn đã ngăn chặn sự di chuyển của Irwin, buộc nó phải chuyển hướng bắc. Cả hai cơn bão cuối cùng đều tan biến vào cùng một thời điểm.

Khi hai cơn bão nhỏ gặp nhau cũng có thể hình thành lên một cơn bão lớn hơn.

Một kịch bản khác đã xảy ra vào năm 2022, khi siêu bão Hinnamnor nuốt chửng một áp thấp nhiệt đới đang hình thành ở Tây Thái Bình Dương, làm cho Hinnamnor chậm lại và rẽ ngoặt gần 90 độ so với đường đi ban đầu. Tương tự, bão nhiệt đới Henriette vào năm 2001 cũng bị bão Gil mạnh hơn nuốt chửng hoàn toàn.

Những hiện tượng này cho thấy sự phức tạp và khó lường của thời tiết, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu và cải thiện khả năng dự báo bão trong tương lai.