Giá vàng
Tin mới
Lịch vạn niên
Thu phí tải nhạc: "Xài chùa" sắp hết thời
Theo thống kê của Hiệp hội công nghiệp ghi âm Việt Nam (RIAV), hiện nay, Việt Nam có khoảng 150 website hoạt động ổn định và cho phép tải nhạc trực tuyến. Ngoài ra, số lượng các trang cá nhân đăng tải nhạc là rất nhiều.
Để hạn chế việc “xài chùa”, bắt đầu từ hôm nay (1/11/2012), một số website nhạc lớn sẽ thực hiện hình thức thu phí đối với việc tải nhạc của người nghe.
Tuy nhiên, hiện câu hỏi đặt ra về tính khả thi của việc thu phí tải nhạc vẫn còn gây nhiều tranh cãi.
Nhac.vui.vn là một trong những website đi tiên phong trong việc thu phí tải nhạc trực tuyến
“Khổ” vì… nhạc chùa
Tại Việt Nam hiện nay, các nghệ sĩ, các nhà sản xuất âm nhạc đã phải bỏ rất nhiều công sức để tạo nên một sản phẩm âm nhạc. Tuy nhiên, điều đáng buồn là ngay khi sản phẩm mới ra mắt, chỉ một thời gian rất ngắn sau đã xuất hiện trên mạng và người nghe có thể vô tư tải về, sử dụng miễn phí.
Chính vì vậy, trong nhiều năm qua, ngành Công nghiệp Ghi âm Việt Nam đang bị thiệt hại nghiêm trọng do tình trạng tải nhạc miễn phí trên Internet và di động. Hầu hết các trang web nghe nhạc trực tuyến hiện nay đều cho phép người sử dụng nghe và tải về miễn phí trong khi họ chưa được cấp phép cho việc đó.
Điều này dẫn tới việc sản lượng băng đĩa của Hiệp hội sụt giảm hơn 80% trong 5 năm gần đây. Các nhà sản xuất không thể tiếp tục đầu tư cho những dự án âm nhạc mới, vì sẽ nắm chắc phần thua lỗ.” - Ông Trần Chiến Thắng - Chủ tịch hiệp hội ghi âm Việt Nam chia sẻ.
Thực tế cũng cho thấy trong nhiều năm trở lại đây, hiếm hãng băng đĩa nào dám tự bỏ tiền làm đĩa mà chỉ đứng tên xin giấy phép phát hành. Hầu hết sản phẩm trên thị trường đều do chính ca sĩ hay nhạc sĩ tự bỏ tiền túi thực hiện và chấp nhận thua lỗ.
Từ đó, ngành công nghiệp ghi âm Việt Nam bị thiệt hại nghiêm trọng do tình trạng tải nhạc miễn phí trên Internet và di động. Đĩa, album phát hành không có người mua. Các nhạc sĩ, ca sĩ cũng ngại đầu tư làm album vì sợ thua lỗ. Bên cạnh đó, việc tải nhạc quá dễ dàng nên không mấy ai bỏ tiền túi ra mua sản phẩm âm nhạc, dù số tiền ấy không lớn.
Mỗi năm, nhạc Việt tiếp nhận cả vài trăm album thuộc các thể loại khác nhau
Thay đổi nhận thức
Để hạn chế tình trạng trên, 18 website âm nhạc của Việt Nam đã tiên phong ký kết với Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam và Công ty MV Corp thỏa thuận, trước mắt sẽ chỉ thu phí 1.000 đồng/1 bài hát và chưa thu phí với các ca khúc nước ngoài.
Theo đó, có tới 45.000 ca khúc tiếng Việt có bản quyền (bao gồm tác quyền và quyền liên quan) sẽ được bán. Việc thu phí tải nhạc này hiện cũng là xu hướng tất yếu mà thế giới đều đi theo bởi mỗi ca khúc sáng tác ra đều là tài sản, sức lao động, thuộc về sở hữu cá nhân. Theo ông Phùng Tiến Công, Phó Tổng Giám đốc Công ty cung cấp nội dung nhạc số MV Crop thì việc sử dụng nhạc miễn phí là trái pháp luật.
Việc thu phí tải nhạc như một hình thức bắt buộc sẽ góp phần thúc đẩy người nghe có ý thức và trở về với âm nhạc chính thống. Hơn nữa, việc người nghe chấp nhận mức phí 1.000 đồng/bài hát cũng đồng nghĩa với việc họ tự khẳng định được mình là người văn minh, có ý thức, không vi phạm pháp luật.
Trên thực tế, việc thu phí 1.000 đồng/bài hát chẳng thấm vào đâu so với công sức của những nhạc sĩ, ca sĩ và những bên liên quan để có thể đưa được ca khúc đến với công chúng. Đây cũng không phải bước đột phá trong việc bảo vệ bản quyền nhạc số tại Việt Nam nhưng, xét theo một khía cạnh nào đó, việc thu phí cũng sẽ góp phần vào việc thay đổi nhận thức của người nghe.
Đã đến lúc cần thực hiện khẩu hiệu nghe nhạc có ý thức
Thói quen “át” nhận thức
Hiện những người hiểu rõ về bản quyền, sức lao động và việc các đơn vị vất vả như thế nào để tạo ra được một ca khúc rất ủng hộ việc thu phí tải nhạc. Tuy nhiên, một bộ phận khán giả phản đối. Bởi từ trước tới nay họ không cần phải bỏ ra xu nào cũng được thưởng thức những bản nhạc theo ý muốn.
Bên cạnh đó, các cư dân mạng yêu nhạc cho rằng, việc không đồng bộ trong việc thu phí sẽ tạo ra lỗ hổng mà người nghe có thể lách được. Trong khoảng 150 website cung cấp nhạc thì chỉ mới có 18 trang ký kết việc thu phí tải nhạc trực tuyến, đi đầu là Nhac.vui.vn, Zing, nhaccuatui, yeucahat....
Thậm chí, người nghe sẽ “lách luật” bằng cách nghe trực tiếp trên các trang mạng mà không tải về. Còn những người tải về lại lo ngại chất lượng âm thanh không như ý.
Những bất cập trên cho thấy, việc thay đổi ý thức của người dân trong việc tôn trọng bản quyền hay chịu chi trả chi phí cho một bài hát không phải là điều dễ dàng. Bởi, người nghe cần phải được đảm bảo chất lượng dịch vụ, xứng đáng với số tiền mình bỏ ra và sự công bằng giữa những người nghe nhạc. Điều này phụ thuộc rất lớn vào các công ty cung cấp nội dung nhạc số, các website kinh doanh nhạc số và các bên liên quan.
Clip: Cùng nhìn lại thực trạng Âm nhạc Việt Nam trong thời gian qua
Các câu hỏi thường gặp
Dưới đây là phần trả lời của Nhạc vui (http://nhac.vui.vn/cau-hoi-thuong-gap-thu-phi.html) về những thắc mắc của người nghe nhạc:
Từ 01/11/2012 các trang nhạc sẽ thu phí download toàn bộ các bài hát đang có?
Các trang web cung cấp nhạc chỉ thử nghiệm thu phí tải 100 album nhạc. Người dùng vẫn có thể tải miễn phí những bài hát không thuộc danh sách 100 album này.
Dự kiến sang năm 2013 sẽ mở rộng danh sách những bài hát thu phí tải nhạc
Có thu phí nghe nhạc online (streaming) không?
Không. Người dùng vẫn có thể nghe online miễn phí, kể cả các bài hát nằm trong danh sách thu phí download.
Tuy nhiên phiên bản nghe online sẽ có chất lượng kém hơn so với phiên bản download có thu phí (320kbps).
Phí tải nhạc là bao nhiêu? Có những hình thức thu phí nào?
Hiện tại các trang web cung cấp nhạc thống nhất sẽ chỉ áp dụng một hình thức thu phí duy nhất là 1.000đ cho quyền tải một bài hát. Sau khi đã trả tiền người dùng có thể tải bài hát đó 5 lần.
Người dùng cũng có thể chọn mua toàn bộ các bài hát của một album trong số 100 album thử nghiệm thu phí. Phí tải một album sẽ bằng 70% phí tải toàn bộ các bài hát trong album đó.
Dự kiến sang năm 2013 sẽ triển khai hình thức thuê bao tháng.
Chất lượng bản nhạc được tải ra sao? Có theo chuẩn gì không?
Các bài hát thu phí download do MV Corp – đơn vị đại diện kinh doanh của Hiệp hội Công nghiệp ghi âm Việt Nam (RIAV) – cung cấp và đóng gói. Định dạng của các bài hát thu phí download là MP3, bitrate là 320kbps. Các bài hát trong đợt thu phí thử nghiệm này đều được chuẩn hoá, đầy đủ ảnh bìa album, ID3 tags (thông tin bài hát, ca sỹ, hãng sản xuất, năm phát hành v.v. …)
Người dùng có thể sử dụng những hình thức thanh toán nào?
Các trang web cung cấp nhạc có quyền tự quyết định trong việc áp dụng hình thức thanh toán, nên tuỳ vào trang web cung cấp nhạc sẽ có những hình thức thanh toán khác nhau.
Hiện tại nhac.vui.vn hợp tác với hai cổng thanh toán là Ngân Lượng và Bảo Kim. Người dùng có thể sử dụng tất cả những hình thức thanh toán mà hai cổng thanh toán này hỗ trợ như thẻ tín dụng, chuyển tiền online qua tài khoản ngân hàng, thẻ cào v.v. …
Chi tiết về mức phí thanh toán cũng như hướng dẫn sử dụng thanh toán xin tham khảo thông tin hướng dẫn trên hai cổng thanh toán trên.
