Xe "húc" đổ đập thủy điện: Ém thông tin?

5 ngày sau sự cố tường thượng lưu đập tràn thủy điện Đăk Mek 3 (xã Đăk Choong, huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) vỡ vụn vì “bị xe ben tông phải”, phóng viên có dịp “mục sở thị” cảnh tan hoang nơi đây.

Đập thủy điện thành đống đổ nát

Ngày 27/11, cùng đi với đoàn công tác liên ngành của tỉnh Kon Tum, kiểm tra hiện trường vụ vỡ đập thủy điện Đăk Mek 3, chúng tôi chứng kiến sự ngổn ngang, hoang tàn nơi đây.

Sau 5 ngày xảy ra sự cố, không khí làm việc trên công trường thủy điện rất vắng lặng, hầu như không có bóng dáng lực lượng thi công. Chỉ còn 2 chiếc máy đào đang dọn dẹp lại đống đổ nát ở vai đập bên trái. Mảng tường bê tông phía thượng lưu con đập bị đổ sập, nằm chỏng chơ.

Các phóng viên cùng tham gia giám sát hiện trường với cơ quan chức năng tỉnh Kon Tum

Men theo đống đổ nát trên thân đập, chúng tôi thấy bên trong lõi bờ đập, chỉ có một ít đá nhỏ, còn lại phần lớn là đất. Những mảng bê tông dày đến 1,5m bị gãy vụn, nhưng bên trong không có nhiều cốt thép.

Thủy điện Đăk Mek 3 nằm ở vùng hẻo lánh dưới chân núi Ngọc Linh, cách trung tâm huyện vùng sâu Đăk Glei chừng 40km. Do địa hình núi cao, đèo dốc hiểm trở nên rất ít người biết về thông tin ở công trường này.

Vô tình chứng kiến cảnh vỡ đập tràn thuỷ điện Đăk Mek 3, ông A Thít, người dân ở xã Đăk Choong lo lắng: “Phần nhiều chúng tôi đều có ruộng nằm dọc hai bên bờ con suối Đăk Mi. Vào ngày mùa này, bà con các làng đều phải xuống ruộng thu hoạch lúa. Nếu chẳng may thuỷ điện đã tích nước, đập tràn vỡ tan như vậy, chắc bà con mình chết chìm dưới dòng nước dữ”.

Tường thượng lưu đập tràn xây mỏng manh, dễ vỡ

Báo cáo với đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh Kon Tum vào trưa ngày 27/11, ông Lê Bá Thanh (Giám đốc Công ty CP thuỷ điện Hồng Phát – Đăk Mek, chủ đầu tư đồng thời là đơn vị thi công công trình thuỷ điện Đăk Mek 3) cho biết: chiều tối 22/11, tại công trường thuỷ điện Đăk Mek 3, khi xe tải hiệu Đông Feng BKS 43C-00890 của Công ty TNHH Thái Sơn chở đất đá đổ trên thân đập, đã va vào tường thượng lưu đập tràn. Cú va chạm này đã làm cả đoạn đập tràn dài 60m, cao gần 20m ngã đổ, vỡ vụn, đổ ập xuống suối đang chảy xiết.

Các nhân chứng có mặt tại hiện trường cho hay, anh Nguyễn Quốc Hùng (28 tuổi, quê Đại Lộc, Quảng Nam, công nhân lái xe của Công ty TNHH Thái Sơn) mới làm việc trên công trường được 3 ngày. Khi đập thủy điện vỡ, anh Hùng đứng ngay phía sau xe tải, đã rơi xuống suối cùng chiếc xe. Nạn nhân tử vong ngay sau đó.

Sau nhiều giờ tìm kiếm, đến 7 giờ 15 phút sáng 23/11, thi thể anh Hùng mới được tìm thấy. Đơn vị thi công đã tổ chức đưa nạn nhân về quê an táng.

Ngày 26/11, Công an huyện, Viện KSND huyện Đăk Glei đã vào công trường thuỷ điện Đăk Mek 3 tiến hành khám nghiệm hiện trường, điều tra làm rõ vụ việc.

Hoang tàn công trường thủy điện Đăk Mek 3, sau cú va chạm của xe ben với thân đập

“Ém” thông tin?

Trả lời các cơ quan báo chí tại công trường, ông Lê Bá Thanh nói rằng chủ đầu tư công trình thuỷ điện Đăk Mek 3 đã báo cáo kịp thời với các ngành chức năng của huyện Đăk Glei về vụ vỡ đập. Nhưng ông Trịnh Xuân Lộc, Phó Chủ tịch UBND huyện Đăk Glei khẳng định đến sáng 26/11 mới biết (!?).

Sau khi nhận được thông tin về sự cố, lãnh đạo huyện Đăk Glei đã cử lãnh đạo Văn phòng UBND huyện, cùng các ngành chức năng vào hiện trường để kiểm tra vụ việc nghiêm trọng này.

Theo thông tin chúng tôi có được, tai nạn lao động gây chết người xảy ra vào ngày 22/11. Tuy nhiên, đến tận ngày 26/11, sau khi xác nạn nhân đã được đưa về quê an táng, UBND tỉnh Kon Tum và một số cơ quan hữu quan mới nhận được báo cáo từ phía chủ đầu tư.

Trở lại với nguyên nhân sự cố vỡ đập, ông Lê Bá Thanh lý giải: do khối lượng đất, đá đổ lèn vào quá lớn và đổ dồn dập trong đợt cao điểm thi công nên đập không chịu nổi. Khi có lực tác động bên ngoài vào, đập tràn sập đổ...

Ông Lê Bá Thanh, Chủ đầu tư công trình thuỷ điện Đăk Mek nói với báo giới: không phải đập tràn thuỷ điện bị vỡ (!)

Một điều rất khó hiểu là lực chiếc xe va chạm mạnh đến đâu mà cả thân đập đồ sộ với khoảng 700m3 bê-tông lại sập dễ dàng đến thế? Với thực tế đã diễn ra, nhiều khả năng công trình thủy điện này đang có vấn đề trong khâu thiết kế và thi công.

Chiều 27/11, trả lời báo chí về vụ việc vỡ đập thuỷ điện Đăk Mek 3, ông Bùi Văn Cư, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Kon Tum, trưởng đoàn kiểm tra liên ngành của tỉnh cho hay, sự cố trên, Sở Công Thương không được chủ đầu tư báo cáo. Thông tin sở có được là từ nhân dân và các phương tiện thông tin đại chúng.

Cận cảnh tường thượng lưu đập tràn bị gãy đổ

Dù chủ đầu tư không thừa nhận vỡ đập, nhưng quan sát trực quan tại hiện trường, đoàn công tác liên ngành khẳng định đập đã bị ngã đổ, vỡ nát và xảy ra chết người. Với vai trò trưởng đoàn liên ngành, ông Cư sẽ báo cáo bằng văn bản với UBND tỉnh Kon Tum vào ngày 28/11. Trong đó, sẽ tham mưu cho UBND tỉnh lựa chọn một đơn vị có tư cách pháp nhân, có năng lực để thực hiện kiểm định công trình thủy điện Đăk Mek 3. Sau khi kiểm định xong, tỉnh sẽ đưa ra phương án xử lý đối với chủ đầu tư công trình.

Ngày 27/11, đoàn công tác liên ngành tỉnh Kon Tum cũng yêu cầu chủ đầu tư công trình thuỷ điện Đăk Mek 3 phải nộp hồ sơ chất lượng công trình về Sở Xây dựng trước ngày 8/12 tới để kiểm tra, theo dõi.