Trai làng buồn thiu vì hội cướp phết thành hội… sờ phết

Quả phết tại hội làng Bàn Giản (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) không còn được tung ra sân để hàng ngàn người lao vào sờ lấy may mà được cất trong đình và dòng người xếp hàng thứ tự để được vào sờ.

 Trai làng Bàn Giản (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) buồn vì năm nay không có hoạt động cướp phết.

Tương truyền, vào thời vua Hùng dựng nước, giặc giã nhiều nơi, nhà vua đã giao cho 4 vị tướng lính là: đệ nhất Xá Sơn, đệ nhị Lê Sơn, đệ tam Tròn Sơn, đệ tứ Xui Sơn về trấn ải miền Đông Lai- Bàn Giản- Lập Thạch để dẹp loạn, dẹp giặc, hộ quốc, phù dân.

Sau khi trải qua nhiều trận chiến oanh liệt 4 vị tướng đã chiến thắng, bảo toàn thành cổ Văn Lang, xây dựng và gìn giữ đất nước. Tưởng nhớ công lao của 4 vị tướng, nhân dân trong vùng đã lập 4 ngôi đình để thờ: Đông Lai, Trụ Thạch, Ngọc Xuân và Vườn Đào, trên mỗi ngôi đình khắc 1 quả cầu.

Hàng năm, cứ vào ngày mùng 7 tháng Giêng người dân xã Bàn Giản (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) lại nô nức tụ hội tham gia lễ hội đả cầu-cướp phết vừa để ghi nhớ công lao của 4 vị tướng anh hùng, vừa để cầu cho một năm mới nhiều may mắn, tốt lành.

Tuy nhiên, năm 2017, lễ hội không còn hoạt động cướp phết. Thay vào đó, quả phết được mang ra làm lễ rồi lại được mang vào trong đình và dòng người xếp hàng theo thứ tự để vào làm lễ và sờ phết lấy may.

Ông Hà Minh Mão (74 tuổi) – Trưởng ban tổ chức lễ hội đình Đông Lai, sở dĩ năm nay không tổ chức cướp phết là do Sở văn hóa tỉnh Vĩnh Phúc chỉ đạo.

“Mọi năm, lễ hội được tổ chức rất quy mô và bài bản, an toàn. Chỉ có năm 2016, một vài thanh niên tiêu cực xô xát, đánh nhau nên năm nay Sở văn hóa tỉnh yêu cầu tạm ngưng tung phết. Chúng tôi sẽ có một năm để tìm ra giải pháp an toàn và năm sau vẫn tung phết”, ông Mão nói.

Theo ông Mão, lễ hội đã có từ hàng ngàn năm và hoạt động cướp phết đã trở thành một nét truyền thống. Không có hoạt động cướp phết khiến ý nghĩa của lễ hội năm nay mất đi nhiều ý nghĩa.

Anh Nguyễn Mạnh Hùng – một người dân địa phương cho biết: “Cướp phết là để lấy may đầu năm. Mọi năm cướp phết rất vui, năm nay không tổ chức là điều khá buồn”.

Chiều (3/2) tức mùng 7 tháng Giêng, lễ hội tại đình Đông Lai vẫn diễn ra các nghi thức lễ như rước kiệu, làm lễ…

Từ đầu giờ chiều, các vị bô lão trong làng đã ra đình chuẩn bị quần áo, đồ lễ để chuẩn bị khai hội.

Lễ hội nhằm tưởng nhớ công ơn của 4 vị tướng đã có công dẹp loạn, dẹp giặc, hộ quốc, phù dân.

Người dân tổ chức lễ hội đả cầu-cướp phết vừa để ghi nhớ công lao của 4 vị tướng anh hùng, vừa để cầu cho một năm mới nhiều may mắn, tốt lành.

Vật chính của lễ hội là một quả phết làm bằng gỗ quý, đường kính 35 cm, nặng khoảng 2kg. Tương truyền, ai chạm được tay vào sẽ gặp nhiều may mắn trong năm mới.

Tuy nhiên, do hoạt động cướp phết năm trước có xô xát, đấm đá nên lễ hội năm nay không có hoạt động cướp phết. Quả phết được mang ra làm lễ tế rồi lại được cất vào trong đình.

Người dân xếp hàng trật tự vào đình làm lễ và sờ tay, quẹt tiền lên quả phết đặt trên ban thờ để lấy may.

 Dù không có hoạt động cướp phết nhưng rất đông người dân đổ về đây để tham dự lễ hội.

 Năm nay lực lượng công an được tăng cường rất đông để đảm bảo an ninh trật tự.

Nghi lễ rước kiệu đưa các vị tướng ra đình công đồng. Năm nay, do không tổ chức cướp phết nên chỉ có 2 kiệu được rước ra đình thay vì 4 kiệu như mọi năm.

Hoạt động cướp phết sẽ được tổ chức tiếp vào năm sau nếu địa phương có giải pháp an toàn.

Còn đây là cảnh hỗn loạn trong hội cướp phết ở xã Hiền Quan (huyện Tam Nông, tỉnh Phú Thọ) các năm trước:

Hàng trăm trai làng nhảy đè lên nhau, cố gắng chạm vào quả phết năm 2015

Hình ảnh cướp phết ở giữa bãi sông năm 2016